Mô hình sân bay Long Thành. Ảnh minh họa |
Theo báo cáo nghiên cứu khả thi, dự án thành phần giải phóng mặt bằng xây dựng sân bay Long Thành mức kinh phí ước tính khoảng 23.049 tỷ đồng, nhưng vốn ngân sách Nhà nước mới chỉ có thể bố trí được khoảng 5.000 tỷ đồng, khó có thể tiến hành thu hồi đất một lần bởi quy mô thu hồi đất lớn trên 5.585ha.
Thẩm tra báo cáo nghiên cứu khả thi của Chính phủ, Ủy ban Kinh tế Quốc hội cho rằng, đặc thù công tác giải phóng mặt bằng thường gặp nhiều khó khăn trong việc huy động vốn ngoài ngân sách để thực hiện. Mặt khác, đây là dự án có quy mô thu hồi đất rất lớn, ảnh hưởng đến nhiều hộ dân. Do vậy, để bảo đảm thực hiện thu hồi đất 01 lần, sớm ổn định cuộc sống, sản xuất của người dân, Ủy ban Kinh tế Quốc hội tán thành đề xuất của Chính phủ đề nghị Quốc hội bố trí bổ sung vốn cho dự án giải phóng mặt bằng từ nguồn dự phòng kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016-2020 để bảo đảm đủ kinh phí thực hiện; toàn bộ nguồn thu đấu giá quyền sử dụng đất, giao đất tái định cư, cho thuê đất của dự án sẽ được hoàn trả vào ngân sách trung ương. Ngoài ra, ngân sách trung ương sau này cũng có thể được bổ sung từ thu lại tiền sử dụng đất đối với mặt bằng sạch để khai thác, sử dụng theo quy hoạch đã phê duyệt và khi sử dụng quỹ đất 21.000ha quy hoạch vùng phụ cận sân bay Long Thành, điều tiết tỷ lệ phân chia giữa trung ương với địa phương từ nguồn thu tiền sử dụng đất.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến đề nghị rà soát, làm rõ diện tích đất thu hồi phục vụ Dự án sân bay Long Thành vì việc này liên quan đến xác định tổng mức đầu tư. Theo báo cáo, nhu cầu tái định cư cho các hộ dân gồm 282,35ha khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn, 97ha phân khu III của khu tái định cư Bình Sơn, 20ha khu nghĩa trang. Diện tích phân khu I, phân khu II của khu tái định cư Bình Sơn (185,79ha) và 17,6ha xây dựng khu chung cư tại hai khu tái định cư thuộc trách nhiệm của địa phương. Do đó, tổng mức đầu tư dự án cũng cần loại trừ kinh phí thu hồi đất của 2 phân khu tái định cư thuộc trách nhiệm địa phương và diện tích quy hoạch xây dựng chung cư.
Về dự toán cho công tác giải phóng mặt bằng, Ủy ban Kinh tế Quốc hội đề nghị cần lưu ý đơn giá dự toán báo cáo áp dụng là vào thời điểm tháng 7/2017, trong khi theo quy định của Luật Đất đai thì giá bồi thường được xác định chính thức tại thời điểm có quyết định thu hồi đất. Bảng giá đất của UBND tỉnh Đồng Nai đã được ban hành ổn định trong thời gian 5 năm (giai đoạn 2017-2021), vì vậy cần tích cực triển khai trong giải phóng mặt bằng trong giai đoạn nêu trên tránh để phát sinh kinh phí.
Bên cạnh đó, Ủy ban Kinh tế Quốc hội cho rằng, nhiều hạng mục dự toán có giá trị lớn trong báo cáo nghiên cứu khả thi là ước tính, còn thiếu cơ sở tính toán, báo cáo chưa xử lý việc chi phí đền bù sẽ thay đổi theo thời điểm từng năm, chưa làm rõ khả năng đáp ứng vốn từ nguồn dự phòng chi phí của dự án, phương án xử lý những mâu thuẫn phát sinh về chênh lệch giá khi thu hồi đất ở những thời điểm khác nhau... cần tiếp tục làm rõ./.