Vấn tải biển 2011: Rủi ro tăng, phục hồi chậm

CôngThương -  Đây cũng là nhận định chung của rất nhiều chuyên gia trong lĩnh vực hàng hải.

Sự phục hồi chưa bền vững, còn mang tính “mùa vụ” của thị trường vận tải biển của các doanh nghiệp trong năm 2010 khiến các chủ tàu trong nước chưa thể “yên lòng” trong năm 2011.

Trong năm 2010, thị trường vận tải biển thế giới đã phục hồi trở lại nhưng mức tăng trưởng chưa cao và chưa bền vững. Ông Trần Thiện - Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV vận tải viễn dương Vinashin cho biết: Sau thời kỳ sụt giảm kéo dài từ giữa năm 2008, ngành vận tải biển toàn cầu bước vào giai đoạn phục hồi từ quý II năm 2009. Tuy nhiên, vài tháng trở lại đây, sự hồi phục này cho thấy tính không bền vững, mang tính “mùa vụ” và khá “nhạy cảm”.

Sự hồi phục trở lại chủ yếu do các đơn hàng xuất nhập khẩu nguyên liệu thô từ Trung Quốc vốn chịu ảnh hưởng bởi các chính sách điều tiết nền kinh tế của Chính phủ nước này. Chính vì thế, tình hình vận tải biển trong ngắn hạn trở nên khó dự báo, khả năng rủi ro sẽ tăng lên trong tiến độ hồi phục chậm chạp, zíc-zắc khiến ngành chưa có dấu hiệu chuyển biến thực sự hấp dẫn.

Theo ông Tạ Hòa Bình, nếu đánh giá một cách minh bạch và chính trực thì không chỉ các doanh nghiệp vận tải biển thuộc Tập đoàn Vinashin mà phần lớn nhưng doanh nghiệp cổ phần vận tải biển hiện đều ở trong tình trạng “thu không đủ bù chi”, doanh thu có thể cao nhưng lợi nhuận lại rất thấp.

Nhiều doanh nghiệp thậm chí còn không có đủ nguồn chi trả cổ tức thường niên và đang rất trông chờ vào các biện pháp hỗ trợ từ phía Chính phủ, từ các tổ chức tín dụng hoặc các chủ nợ khác như giãn khấu hao hoặc cho gia hạn nợ, cho hưởng ưu đãi lãi suất vay đầu tư, giảm lãi vay nợ tín dụng quá hạn...) để có một bản báo cáo tài chính năm tạm có thể chấp nhận được.

Cũng theo ông Bình thì trong bối cảnh hiện tại, CTCP Hàng hải Đông Đô cũng như hầu hết các doanh nghiệp vận tải biển Việt Nam đều đạt mức lợi nhuận trực tiếp từ hoạt động kinh doanh - khai thác tàu thấp hơn nhiều so với kỳ vọng và khoản lợi nhuận nhất hàng năm đều đến từ các nguồn thanh lý tài sản hoặc bán cổ phiếu, giấy tờ có giá... được tích lũy từ nhiều năm trước.

Bàn về cơ hội của ngành vận tải biển trong năm mới 2011, Tổng Giám đốc CTCP vận tải biển Việt Nam (Vosco) Bùi Việt Hoài dự đoán sẽ khó có thể phục hồi mạnh trong năm 2011, đặc biệt là đội tàu dầu.

Theo ông Hoài, ở thị trường tàu hàng khô, mặc dù giá cước vận tải biển năm 2010 được đánh giá là chưa thực sự hồi phục và tăng trưởng nhiều so với thời điểm rơi xuống đáy của chu kỳ, khủng hoảng vào nửa cuối năm 2008, đầu thời điểm 2009 nhưng riêng giá cước của thị trường tàu hàng khô vẫn được ghi nhận là cải thiện rõ rệt nhất và giúp cho nhiều chủ tàu có được những thành công nhất định trong năm 2010. Bước sang năm 2011 và năm 2012, dự kiến thị trường vẫn chưa thoát ra khỏi trạng thái tăng giảm thất thường với dao động thấp.

Các quốc gia như Trung Quốc, sau đó là Ấn Độ và Việt Nam được đánh giá là những nước đóng vai trò tích cực duy trì tăng trưởng kinh tế cao trong khu vực, trong đó Trung Quốc là động lực phát triển nền công nghiệp hàng hải khu vực và thế giới sẽ tiếp tục làm nhu cầu vận tải biển sôi động hơn. Dự đoán giai đoạn 2013 - 2014, thị trường vận tải tàu hàng khô sẽ phát triển mạnh trở lại.

Về thị trường tàu container, ông Hoài cho rằng các chủ tàu container sau năm 2009 phải gánh chịu thua lỗ lớn đến hơn 15 tỷ USD đã dần hồi phục và ổn định ở mức thấp và chờ đợi sự tăng trưởng cao hơn trong những năm tới, trong đó thị trường tàu liner tuyến giữa các nước khu vực Thái Bình Dương và Mỹ đã tăng trưởng nhẹ trong khi hàng hóa vận chuyển bằng container trên các tuyến nội Á đã phục hồi vững chắc, tăng trưởng ở mức 11,3% so với năm 2009.

Tại thị trường tàu dầu, với dự báo lượng tiêu thụ dầu thế giới vẫn ở mức thấp, dư thừa về cung tàu hiện tại cộng với một số lượng lớn tàu dầu đóng mới sẽ được bàn giao trong năm 2011, dự kiến tình hình thị trường tàu dầu sản phẩm 2011 vẫn sẽ còn nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, chi phí nhiên liệu tăng cao cũng là yếu tố ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả khai thác tàu.

GTVT