Ủng hộ bổ sung các dự án mang tính cấp thiết

CôngThương - Đồng tình với chủ trương lớn

Tại kỳ họp thứ 3 Quốc hội khoá XIII, Chính phủ đã trình Quốc hội bổ sung một số dự án mới cũng như điều chỉnh tăng quy mô một số dự án từ nguồn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2012-2015. Theo báo cáo của Chính phủ, đây là những dự án mới, chưa có trong danh mục quy định tại Nghị quyết 12/NQ-QH13.

Đa số các ý kiến của Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội đều bày tỏ nhất trí bổ sung 4 dự án mới theo tờ trình của Chính phủ gồm: Dự án xây dựng cầu Năm Căn (Cà Mau) 649 tỷ đồng; Dự án cầu Kim Xuyên (Tuyên Quang) 291 tỷ đồng; Dự án xây dựng nhà ở sinh viên của Trường đại học Trà Vinh 320 tỷ đồng; Dự án bệnh viện ung thư Đà Nẵng 221,9 tỷ đồng. Theo đó, Dự án Cầu Năm Căn là chiếc cầu cuối cùng tạo nên sự thông suốt của tuyến đường Hồ Chí Minh, đồng thời góp phần quan trọng trong việc phát triển kinh tế vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Dự án cầu Kim Xuyên là dự án đặc biệt giảm tải cho tuyến quốc lộ 2, đồng thời sẽ kết nối hệ thống giao thông khu vực, nối tuyến quốc lộ 2C, quốc lộ 70 thuộc địa phận tỉnh Tuyên Quang và Phú Thọ. Với dự án nhà ở sinh viên của Trường đại học Trà Vinh - có ý nghĩa cần thiết để ổn định xã hội, giải quyết khó khăn cho sinh viên dân tộc nội trú với khoảng 10. 500 chỗ ở. Về bệnh viện ung thư Đà Nẵng, đây là dự án quan trọng trong việc phòng, chống phát hiện sớm và điều trị ung thư cho nhân dân TP Đà Nẵng và các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên, góp phần giảm tải cho các tuyến Trung ương.

Ngoài ra, tờ trình của Chính phủ cũng đề cập đến 4 dự án điều chỉnh tăng quy mô do Bộ Giao thông Vận tải quản lý. Trong đó, tuyến đường hư hỏng do thi công đường Hồ Chí Minh (giai đoạn 1) tại huyện Tân Kỳ và Nghĩa Đàn (Nghệ An) 117,221 tỷ đồng. Dự án đầu tư xây dựng quốc lộ 14C đoạn kéo dài Ngã ba Lộc Ninh đến hết địa phận tỉnh Đăk Nông và đoạn nối quốc lộ 14C đến cửa khẩu Bu Prăng (Đăk Nông) 238 tỷ đồng. Dự án đầu tư xây dựng nền, mặt quốc lộ 14 C (giai đoạn 22) 185 tỷ đồng. Dự án tuyến đường kết nối giữa đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình với quốc lộ 1, mở rộng quốc lộ 1A đoạn qua Đoan Vĩ - cửa phía Bắc và đoạn cửa phía Nam dốc Xây, tỉnh Ninh Bình.

Thảo luận tại hội trường, đại biểu Danh Út - Kiên Giang , Thạch Dư - Trà Vinh, Phạm Văn Tấn - Nghệ An ủng hộ việc bổ sung các dự án vì tính cần thiết và điều kiện khả năng nguồn vốn. Tuy nhiên, đại biểu Phạm Văn Tấn đề nghị bổ sung dự án Bệnh viện ung bướu Nghệ An vào danh mục các dự án được sử dụng nguồn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2012 – 2015. Đại biểu Trịnh Ngọc Thạch – TP. Hà Nội băn khoăn, bởi dự án đầu tư cho giao thông tương đối nhiều. Đại biểu cho rằng, xét về tính cần thiết thì dự án nào cũng cần thiết cả, nhưng cấp bách thì có khác nhau. Trong khi đó, quản lý dự án giao thông rất kém, chất lượng, hiệu quả và đặc biệt là thất thoát tài chính, tiêu cực trong sử dụng kinh phí rất nhiều. Cho nên, đại biểu Danh Út đề nghị 3 dự án giao thông này nên xem xét, cân nhắc lấy 1 hoặc 2 dự án là cùng.

Trước những quan điểm nêu trên, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư Bùi Quang Vinh thay mặt Chính phủ có một số ý kiến giải trình. Theo đó, các dự án sử dụng trái phiếu Chính phủ được bổ sung do những yêu cầu phát sinh mới, rất cấp bách. Có lợi ích lớn đến đời sống dân sinh, an ninh quốc phòng và trên thực tế đã có chủ trương đầu tư. Việc phân bổ kế hoạch lần này rất chặt chẽ. Không có chuyện Bộ Kế hoạch - Đầu tư hay Bộ nào được đứng ra tham mưu ghi danh mục này, ghi danh mục kia. Chỉ có tỉnh trình lên và nếu thấy đúng thì ký giao còn chưa đúng thì yêu cầu rà soát lại.

Quyết toán ngân sách Nhà nước còn nhiều bất cập

Về quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2010, nhiều đại biểu cho rằng, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng, thực hiện dự toán ngân sách Nhà nước thời gian qua vẫn còn những tồn tại, hạn chế. Đó là tình trạng thất thu ngân sách Nhà nước. Nhiều đơn vị dự toán chưa mở sổ kế toán chi tiết theo quy định. Hạch toán, kế toán chưa đầy đủ, thuyết minh quyết toán chưa rõ ràng, lập báo cáo quyết toán chưa đúng biểu mẫu. Việc gửi báo cáo quyết toán chậm thời gian theo quy định. Số liệu thu chi ngân sách qua đối chiếu chỉ khớp đúng về tổng số.

Theo đại biểu Bùi Đức Thụ - Lai Châu, năm 2010 nhu cầu đầu tư, chi tiêu rất lớn, nhưng điều hành ngân sách chi không hết phải chuyển nguồn sang năm sau đến 202.000 tỷ. Ngoài ra, đối với ngân sách địa phương phải vay 8000 tỷ nhưng chuyển nguồn đến 88.000 tỷ và đặc biệt kết dư trên 45.600 tỷ. Điều này cũng là điều không bình thường ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả của điều hành ngân sách. Vấn đề nữa là điều hành ngân sách của chúng ta cũng chưa thật sát với thực tiễn và chưa tuân thủ theo Nghị quyết của Quốc hội. Theo nghiên cứu của Chính phủ có nhiều khoản thu, chi sai lệch khá lớn với Nghị quyết của Quốc hội. Thậm chí, có những khoản thu đã vượt hơn 2 lần ví dụ các khoản thu về đất; chi đầu tư xây dựng cơ bản đã tăng 45,6% so với dự toán. Điều này dẫn đến bị động trong quản lý, điều hành ngân sách.

Đối với dự án Luật Dự trữ quốc gia (DTQG), đa số các ý kiến phát biểu đều nhất trí cho rằng DTQG là nhiệm vụ rất quan trọng của mỗi đất nước. Do đó, việc ban hành Luật DTQG là cần thiết. So với Pháp lệnh hiện hành, dự án Luật DTQG đã cụ thể hóa, bổ sung nhiều nội dung, hoàn thiện một bước khuôn khổ pháp lý cho hoạt động DTQG.

Tuy nhiên, so với yêu cầu ban hành, dự án luật còn một số điểm cần được tiếp tục hoàn thiện. Trước hết, cần xem xét Điều 23 quy định về danh mục hàng DTQG là những mặt hàng chiến lược, quan trọng, thiết yếu, có tần suất sử dụng nhiều, quy mô lớn...  Không ít đại biểu cho rằng, quy định tại điều này chưa thật hợp. Cụ thể: phạm vi hàng hóa được quy định trong danh mục là quá rộng và chung chung, có thể dẫn đến thiếu chặt chẽ trong áp dụng. Hay nguồn hình thành DTQG (dự án luật nêu rõ chủ yếu từ nguồn ngân sách), cũng cần phải xem xét lại do nguồn lực ngân sách Nhà nước có hạn.

Nguyễn Hải