Triển vọng phát triển du lịch cộng đồng ở Tây Nam bộ

Ông chủ vườn Vàm Xáng giới thiệu sản phẩm cho du khách

Con phà trên sông Hậu đưa chúng tôi cập bến xã Mỹ Hòa Hưng nằm trên Cù lao Hổ giữa sông Hậu, thuộc TP Long Xuyên, An Giang vào buổi chiều nắng rực. Lần đầu đến Mỹ Hòa Hưng được ngắm nhìn làng bè nổi trên sông nước mênh mông, kênh rạch chằng chịt, vườn cây ăn trái và các di tích lịch sử văn hóa có giá trị như: khu lưu niệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng, miếu ông Hổ... khiến chúng tôi đầy thích thú và ấn tượng.

Xã Mỹ Hòa Hưng có 9 ấp, với hơn 22.000 dân chủ yếu sinh kế bằng các nghề chính như: trồng cây ăn trái, chăn nuôi gia súc, gia cầm, đánh bắt thủy sản, làm mắm… Tuy nhiên, với tiềm năng sinh thái, cảnh quan, các giá trị văn hóa, lịch sự nhờ sự hỗ trợ của Dự án du lịch nông nghiệp do Hội nông dân Hà Lan tài trợ, và Dự án EU (Chương trình phát triển năng lực du lịch có trách nhiệm với môi trường và xã hội) tại xã Mỹ Hòa Hưng nhiều hộ dân đã tham gia làm du lịch cộng đồng (homestay).

Ông Nguyễn Sỹ Trung, Phó Chủ tịch UBND xã Mỹ Hòa Hưng, cho biết các hộ làm du lịch cộng đồng tại địa bàn hiện rất hút khách, nhờ có những nhà sàn gỗ thấp truyền thống được bảo tồn tương đối nguyên vẹn. Ngoài ra, khách lưu trú còn được các hộ gia đình hướng dẫn nấu ăn, thu hoạch hoa màu, trái cây, tát mương, bắt cá, kéo lưới, mò ốc…. trải nghiệm, khám phá cuộc sống của bà con miền sông nước, miệt vườn.

Tiếp khách vồn vã, chị Trần Thị Trúc Mai - chủ homestay xã Mỹ Hòa Hưng - chia sẻ, gia đình chị mở dịch vụ homestay được 3-4 năm, thời gian đầu còn bỡ ngỡ, tuy nhiên hiện đã tự tin đáp ứng được yêu cầu của du khách. Khách lưu trú nhiều hơn, một số thành viên trong gia đình đã biết giao tiếp bằng tiếng Anh; chuẩn bị món ăn, buồng phòng, cải thiện khu vệ sinh phục vụ du khách… Nhiều đơn vị lữ hành thường xuyên kết nối, đặt hàng… nhờ vậy thu nhập của gia đình được cải thiện rõ rệt. Ngoài gia đình chị Trần Thị Trúc Mai xã Mỹ Hòa Hưng còn có 9 hộ làm du lịch homestay khá phát triển, trong đó phải kể đến như hộ ông Tôn Thất Đính, Trần Phước Nguyên, Hồ Thanh Vân.

Du khách tìm hiểu sản phẩm ca cao tại vườn Mười Cương

So với xã Mỹ Hòa Hưng của An Giang, du lịch cộng đồng tại xã Mỹ Khánh (Cần Thơ) phát triển hơn, bởi Cần Thơ là địa phương có du lịch phát triển nhất vùng Tây Nam bộ. Vườn ca cao Mười Cương của gia đình ông Lâm Thế Cương có 200 cây, mỗi năm thu nhập trên 10.000 USD. Vừa giới thiệu vườn cây ca cao, ông Cương vừa cho hay, năm 2012 dưới sự vận động của chính quyền và nhận thấy tiềm năng du lịch của địa phương đang phát triển gia đình ông đã triển khai, mở rộng kinh doanh du lịch homestay. “Từ khi bắt tay làm du lịch, thu nhập trung bình của gia đình tăng lên khoảng 50% nhờ làm dịch vụ và các sản phẩm ca cao được tiêu thụ ngay tại vườn”- ông Cương tiết lộ.

Đến với vườn trái cây Vàm Xáng của gia đình ông Trần Văn Liên du khách bị cuốn hút bởi những lời giới thiệu đầy hấp dẫn của ông Liên về khu vườn có hơn 200 loại cây ăn quả đang cho trái trĩu cành. Vừa dẫn khách tham quan, ông Liên - chia sẻ, qua những chuyến đi thực tế tham quan các mô hình sinh thái ông quyết tâm chuyển đổi từ thuần trồng cây trái sang vừa trồng cây vừa làm du lịch. Chỉ một thời gian ngắn, nhờ sự quyết tâm đầu tư, tích cực tham gia các lớp đào tạo kỹ năng xây dựng điểm đến, kiến thức nghiệp vụ du lịch, kỹ năng đón khách… vườn Vàm Xáng của gia đình ông nhanh chóng trở thành địa chỉ đỏ của khách du lịch khi về Cần Thơ.

Phó chủ tịch xã Mỹ Khánh - ông Lê Văn Tuấn cho biết, du lịch cộng đồng phát triển đã tạo công ăn việc làm, xóa đói giảm nghèo, là một trong những loại hình góp phần thu hút khách du lịch đến với địa phương. Xã Mỹ Khánh có 4 điểm vườn phát triển du lịch cộng đồng thường xuyên đón khách và nhiều điểm dịch vụ phục vụ du khách.

Theo ông Tuấn, để du lịch cộng đồng từng bước được cải thiện như hiện nay tại An Giang, Cần Thơ, giúp người dân làm du lịch không còn mang tính tự phát là nhờ một phần sự hỗ trợ từ Dự án EU đối với địa phương về đào tạo kỹ năng làm du lịch bền vững, cách quảng bá marketing; tư vấn cho người dân in cardvisit, trang bị tủ thuốc, cải thiện vệ sinh môi trường…

Mua sản phẩm ca cao tại vườn

Du lịch cộng đồng đang được coi là loại hình du lịch mang lại nhiều lợi ích phát triển kinh tế bền vững nhất cho địa phương. Mô hình này không chỉ giúp người dân bảo vệ tài nguyên môi trường sinh thái, mà còn là dịp để bảo tồn và phát huy những nét văn hoá độc đáo của địa phương... Tuy nhiên, hiện người dân tại An Giang, Cần Thơ tham gia chưa nhiều, nhiều cơ sở homestay còn gặp khó khăn do thiếu vốn để đầu tư, cải thiện cơ sở vật chất; kỹ năng về du lịch chưa đáp ứng được yêu cầu của du khách.

Theo ông Hoàng Nhân Chính - chuyên gia Dự án EU - để mô hình du lịch cộng đồng tại An Giang, Cần Thơ thu hút khách cần sự nỗ lực của cấp chính quyền, ban ngành tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về du lịch có trách nhiệm, đầu tư hơn về chất lượng, điểm đến, tạo ra sản phẩm mới nổi trội, đặc trưng.

Về phía địa phương, hiện các tỉnh cũng đang rất quyết tâm đẩy mạnh mô hình du lịch này phát triển. Theo đại diện lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch An Giang, Cần Thơ dựa trên lợi thế sẵn có, đặc trưng riêng địa phương cũng đang đầu tư từng bước cho mô hình du lịch cộng đồng phát triển. Cụ thể, như: không ngừng nâng cao, cải tiến về nội dung, hình thức, chất lượng phục vụ trong hoạt động du lịch; làm phong phú thêm sản phẩm du lịch, đáp ứng được thị hiếu của du khách, qua đó sẽ kéo khách đến nhiều hơn, gia tăng thời gian lưu trú, chi tiêu cao hơn.

Du lịch cộng đồng sẽ tăng sức hút cho du lịch Tây Nam bộ