Trách nhiệm thuộc về người đứng đầu

Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hoà Bình, Trưởng BCĐ 389 chỉ đạo Hội nghị

Số vụ vi phạm bị xử lý tăng

Theo Phó Thủ tướng Thường trực, thời gian qua dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đã cơ bản đạt được những kết quả khả quan, góp phần tăng thu ngân sách, bảo vệ môi trường kinh doanh, quyền lợi người tiêu dùng, thúc đẩy kinh tế-xã hội, được nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao.

Trong năm 2016, sự điều hành, chỉ đạo của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, BCĐ 389 các Bộ, ngành, địa phương, lực lượng chức năng các cấp đã đấu tranh có hiệu quả, phát hiện, xử lý 223.262 vụ việc vi phạm (tăng 8,23 % so với năm 2015); số thu nộp Ngân sách Nhà nước (NSNN) từ tiền xử phạt vi phạm hành chính, bán hàng tịch thu và công tác thanh tra, kiểm tra, truy thu thuế ước đạt trên 21.556 tỷ đồng (tăng trên 59,23 % so với năm 2015); khởi tố 1.560 vụ đối với 1.863 đối tượng.

Trong đó, lực lượng Công an đã phát hiện, bắt giữ 11.079 vụ việc; thu nộp NSNN đạt 166 tỷ đồng; khởi tố hình sự 589 vụ đối với 771 bị can; Lực lượng Bộ đội Biên phòng phát hiện, xử lý 2.756 vụ việc vi phạm; thu nộp NSNN 57 tỷ 700 triệu đồng; khởi tố 829 vụ đối với 1.091 đối tượng; Lực lượng Cảnh sát biển phát hiện, xử lý 242 vụ vi phạm, thu nộp NSNN 31 tỷ 601 triệu đồng, khởi tố 90 vụ; Lực lượng Hải quan thông qua hoạt động chống buôn lậu, thanh tra, kiểm tra sau thông quan đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 19.374 vụ việc vi phạm, thu nộp NSNN ước đạt 3.526 tỷ 133 triệu đồng; khởi tố hình sự 47 vụ, chuyển cơ quan khác đề nghị khởi tố 91 vụ; Lực lượng Quản lý thị trường phát hiện, xử lý 102.568 vụ việc vi phạm; thu nộp NSNN 599 tỷ 400 triệu đồng, chuyển đề nghị khởi tố 158 vụ việc. Ngoài ra, lực lượng Thuế đã tổ chức thanh tra, kiểm tra 75.008 doanh nghiệp; tổng số thuế tăng thu qua thanh tra, kiểm tra là trên 13.639 tỷ 100 triệu đồng; Các cơ quan Thanh tra chuyên ngành đã phát hiện, xử lý 532 vụ việc vi phạm; thu nộp NSNN 62 tỷ 105 triệu đồng.

Đáng chú ý, năm qua, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia đã tiếp nhận hàng trăm tin báo, qua phân tích đã chuyển 114 tin báo có cơ sở đến các cơ quan, đơn vị chức năng thuộc thẩm quyền để xử lý theo quy định. Điển hình như, chuyển Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm buôn lậu phía Nam (C74B) kiểm tra, bắt giữ 90.000 bao thuốc lá lậu hiệu Jet và Hero tại xã Phước Chỉ, huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh; chuyển Cục Điều tra chống buôn lậu – Tổng cục Hải quan điều tra, xác minh đối với 21 container (chứa trên 10 triệu bao) thuốc lá ngoại có dấu hiệu vi phạm tại cảng Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.

Lý giải cho việc, số vụ vi phạm và số lượng vụ chuyển xử lý hình sự tăng, đại diện BCĐ 389 Hồ Chí Minh cho biết, đơn cử tại địa phương trong năm qua số lượng các vụ vi phạm bị xử lý tăng 38% so với năm 2015, chủ yếu là do các vụ gian lận thương mại. Năm 2016, trong số 29.693 vụ thì có đến có 25.844 vụ gian lận thương mại do lực lượng Hải quan kiểm tra xử lý. Từ số vụ vi phạm xử lý tăng kéo theo số tiền thu nộp hành chính cũng tăng 34,65%. Bên cạnh đó, số vụ vi phạm hàng giả hàng nhái cũng tăng 12,41% so với năm trước. Các mặt hàng vi phạm chủ yếu vẫn là các mặt hàng: thời trang, mỹ phẩm, túi xách, thực phẩm chức năng của các thương hiệu lớn trên thế giới. Có được kết quả đó của sự nỗ lực phối kết hợp giữa các lực lượng chức năng như: Bộ Công an PC 46, Quản lý thị trường, Hải quan, Thuế... trong việc phát hiện các đường dây, đối tượng cầm đầu, bóc dỡ từng mảng để đưa ra xử lý, khởi tố. Từ đó làm tăng mức độ răn đe, giảm hoạt động của các đường dây, băng nhóm tội phạm...

Còn nhiều bất cập trong kiểm tra xử lý

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải - Trưởng BCĐ 389 Bộ Công Thương phát biểu ý kiến tại hội nghị

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng nhận định, những kết quả đạt được vẫn chưa thực sự tương xứng với tình hình thực tế. Vẫn còn không ít những địa bàn vẫn là điểm nóng trong hoạt động buôn lậu hàng gỉa hàng nhái và gian lận thương mại. Số vụ việc khởi tố về tội buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới và sản xuất, kinh doanh hàng giả chiếm tỷ lệ nhỏ so với kết quả công tác đấu tranh của lực lượng chức năng các Bộ, ngành, địa phương.

Nguyên nhân chính của tình trạng này do, công tác phối hợp, trao đổi thông tin, hiệp đồng đấu tranh giữa các địa phương, lực lượng chức năng các Bộ, ngành ở một số đơn vị, một số thời điểm còn hạn chế, hình thức, thiếu thường xuyên dẫn đến hiệu quả thấp. Bên cạnh đó, việc triển khai các kế hoạch đấu tranh của các lực lượng chức năng được phát động tổ chức thực hiện theo các dịp cao điểm tuy đã đạt kết quả, nhưng do công tác tổ chức thực hiện đa phần mang tính đơn lẻ nên chưa phát huy được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống.

Bên cạnh đó, các văn bản quy phạm hành chính cũng còn nhiều bất cập trong việc quy định trách nhiệm và phương thức xử lý trong các vụ việc. Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải – Trưởng BCĐ Bộ Công Thương cho biết, qua thực tiễn áp dụng các quy định của Luật xử phạt hành chính đã xảy ra nhiều vướng mặc liên quan đến xác định thẩm quyền tịch thu tang vật, phương tiện đối với các tổ chức vi phạm, việc thực hiện giao quyền trong xử phạt vi phạm hành chính. Hoặc như đối với mặt hàng thuốc lá nhập lậu – một trong những mặt hàng “nóng” thì theo Luật Thương mại và các Nghị định quy định “thuốc lá điếu, xì gà và các dạng thuốc lá thành phầm khác nhập lậu” khác thuộc danh mục hàng hóa cấm kinh doanh nhưng theo quy định tại Luật Đầu tư thì “sản phẩm thuốc lá” thuộc ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Quy định không thống nhất giữa các Luật dẫn đến khó khăn trong công tác chống buôn lậu và xử lý các vụ việc buôn lậu.

Sẽ luân chuyển nếu cán bộ không đảm bảo yêu cầu nhiệm vụ

Phó Thủ tướng cũng nhận định, hiện nay phần lớn số vụ việc lực lượng bắt giữ và xử lý chưa thực sự đi vào phần ngọn, đầu não của các đường dây buôn bán giả hàng nhái và gian lận thương mại vẫn chưa bị xử lý, những kẻ cầm đầu băng nhóm đường dây vẫn còn chưa bị xử lý.

Chính vì thế, Phó Thủ tướng chỉ đạo, phải có những giải pháp quyết liệt, phối hợp thực hiện, tăng cường xử lý, trinh sát. Cùng với đó, tăng cường mạng lưới rộng khắp, áp dụng khoa học kỹ thuật cao để có thể phát hiện xử lý những kẻ chủ mưu cầm đầu các đường dây băng nhóm.

Phó thủ tướng cũng yêu cầu các bộ ngành địa phương phải tập trung phân tích tình hình, đặc biệt là các điểm nóng vụ việc trên địa bàn, mặt hàng trọng điểm, đặc biệt là các mặt hàng xăng dầu, thuốc lá, động vật hoang dã, rượu bia, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, tân dược… Xác định phương thức thủ đoạn kể cả thủ đoạn gây chuyển giá, các đối tượng cầm đầu chủ mưu.

Để đẩy mạnh công tác thanh tra kiểm tra, đạt hiệu quả cao nhất trong công tác chống buôn lậu hàng giả hàng nhái và gian lận thương mại, “cần phải quy định trách nhiệm của người đứng đầu từng địa bàn. Đề xuất điều chỉnh luân chuyển người đứng đầu nếu không đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, có biểu hiện bao che dung túng cho buôn lậu hàng gỉa hàng nhái và gian lận thương mại, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Đồng thời, thực hiện đúng quy trình của Chính phủ về công tác luân chuyển cán bộ chuyển đổi công tác định kỳ để nguồn nội lực khả năng của các cán bộ chuyên viên trong công tác chuyên môn”- Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Cùng với đó, cần đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền trên các báo, đài ở TW và địa phương về chủ trương, chỉ đạo của Chính phủ đối với công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; vận động quần chúng nhân dân, các tổ chức, doanh nghiệp tham gia đấu tranh. Cụ thể, duy trì làm tốt các chương trình, chuyên đề, phóng sự tuyên truyền về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả phát sóng trên Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Truyền hình An ninh, Truyền hình nhân dân...; Vận hành hiệu quả Trang tin điện tử của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia trên mạng internet để phục vụ công tác tuyên truyền, chỉ đạo, điều hành; nghiên cứu, nâng cấp hệ thống phần mềm trang tin điện tử, bổ sung chức năng tiếp nhận báo cáo điện tử từ các Bộ, ngành, địa phương...