Tìm giải pháp hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp

Hội thảo có sự tham gia của đại diện các Cục, Vụ thuộc Văn phòng Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ, UBND các tỉnh, thành phố, các Hiệp hội ngành nghề và hơn 200 doanh nghiệp (DN) ngành Cơ khí, Công nghiệp hỗ trợ...

Tiềm năng lớn chưa được khai thác

Tổng biên tập Báo Công Thương Nguyễn Hữu Quý phát biểu khai mạc

Khai mạc hội thảo, ông Nguyễn Hữu Quý - Tổng biên tập Báo Công Thương nhấn mạnh: ngành công nghiệp hỗ trợ (CNHT) luôn được Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương quan tâm phát triển. Hiện nay, Nhà nước đã có một số cơ chế, chính sách hỗ trợ cho các DN, phát triển CNHT trong đó có Nghị định số 111/2015/NĐ- CP của Chính phủ ngày 3/11/2015 về phát triển CNHT. Tuy nhiên, việc triển khai các chính sách vẫn chưa đủ mạnh để giúp DN Việt Nam sản xuất các sản phẩm CNHT đáp ứng yêu cầu đề ra và làm thế nào để các chính sách đó phát huy hiệu quả cần có sự chung tay của cơ quan quản lý nhà nước và DN.

Ông Phạm Tuấn Anh - Phó Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nặng trình bày về hiện trạng một số ngành CNHT

Theo ông Phạm Tuấn Anh - Phó Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nặng, CNHT đóng vai trò quan trọng trong nền công nghiệp quốc gia, song hiện nay ngành CNHT của Việt Nam còn non trẻ. Năng lực và công nghệ sản xuất của phần lớn các DN CNHT Việt Nam còn nhiều hạn chế như: công nghệ lạc hậu, khả năng cạnh tranh thấp, nguyên vật liệu phụ thuộc phần lớn vào nhà cung cấp nước ngoài. Đến nay, các DN nội địa chỉ mới cung ứng được khoảng 10% nhu cầu nội địa về sản phẩm CNHT. Trong giai đoạn 2011- 2015, trừ công nghiệp xe máy và một số sản phẩm điện tử gia dụng có tỷ lệ sử dụng linh kiện trong nước khá cao, các lĩnh vực còn lại tỉ lệ nội địa hóa thấp. Đầu tư của các DN FDI chiếm trên 80% số DN sản xuất linh kiện phụ tùng của Việt Nam, tập trung vào linh kiện điện - điện tử và linh kiện kim loại.

Đông đảo DN quan tâm đến hội thảo

Dưới góc độ DN ngành cơ khí, ông Trần Quốc Toản - TGĐ Tổng Công ty cơ khí giao thông vận tải Sài Gòn (Samco) - cho biết, cả nước hiện có 358 DN cơ khí ô tô, tạo việc làm cho 78.906 lao động, có khoảng 50 nhà sản xuất và lắp ráp trong và nước ngoài. Mặc dù được xác định là ngành công nghiệp cần thúc đẩy phát triển nhưng thực tế ô tô vẫn là ngành được bảo hộ với hàng rào thuế nhập khẩu khá cao, sự thiếu đồng bộ và bất ổn định về chính sách thuế, phí đã gây tác động tiêu cực đến sự phát triển của ngành này.

Theo ông Toản, năm 2018 là năm bản lề của công nghiệp ô tô Việt Nam khi thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc từ các nước thuộc khu vực ASEAN vào Việt Nam giảm về 0%. Nếu không nỗ lực hơn trong thời gian từ nay đến lúc đó, Việt Nam sẽ rơi vào tình trạng tương tự Philippines khi thị trường chưa phát triển, chính sách không rõ ràng nhất quán khiến các nhà sản xuất lắp ráp rút lui khỏi thị trường và chuyển sang nhập khẩu.

Bà Lê Nguyễn Duy Oanh - PGĐ Trung tâm phát triển CNHT (Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh) cho hay, để thúc đẩy phát triển ngành CNHT, TP. Hồ Chí Minh đã có chương trình kích cầu đầu tư khuyến khích DN mạnh dạn đầu tư, mở rộng sản xuất, hỗ trợ DN với chi phí đầu tư đầu vào thấp. Thành phố cũng đã ban hành nhiều chính sách nhằm hỗ trợ lĩnh vực này, đáng chú ý là Quyết định 50/2015/QĐ-UBND của Thành phố quy định việc thực hiện kích cầu hỗ trợ đầu tư và Quyết định 8215/QĐ-UBND cuối tháng 12/2015 về phát triển CNHT gắn với doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN).

Cần gỡ vướng nhiều chính sách chưa phù hợp

Bà Kiều Ngọc Phương - Phó TGĐ Công ty CP TM Cơ khí Tân Thanh cho hay, hoạt động sản xuất kinh doanh những năm gần đây đang ngày càng khó khăn hơn do sự cạnh tranh gay gắt của thị trường trong nước; đặc biệt là phải cạnh tranh về giá với các sản phẩm từ Trung Quốc vì năng lực ngành CNHT, cơ khí ô tô và cơ khí luyện kim của Việt Nam còn nhiều yếu kém. Hiện nay Tân Thanh phải nhập khẩu từ nước ngoài vì trong nước hoàn toàn không có đơn vị nào cung cấp.

Trong nhiều năm nay, thuế nhập khẩu nguyên chiếc sơmi rơmooc (towed vehicle) từ các nước trong khối AFTA vào Việt Nam là 0%, trong khi thuế nhập khẩu linh kiện rời về lắp ráp là từ 5 – 10%. Đây là một ví dụ bất cập điển hình, vô tình làm hại DN trong nước. Trước khó khăn của DN, Bộ Tài chính dự kiến giảm thuế nhập khẩu linh kiện, phụ tùng lắp ráp, sản xuất ô tô đầu kéo và sơmi rơmooc xuống 0%. Chúng tôi hy vọng Bộ Tài chính, Bộ Công Thương sớm thông qua và ban hành quyết định này; cũng như những chính sách khác hỗ trợ DN trong nước kịp thời yên tâm ổn định sản xuất.

Ông Kim Yong Soo – Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH Công nghiệp nặng Doosan Việt Nam đề xuất một số giải pháp phát triển ngành CNHT Việt Nam

Theo ông Kim Yong Soo – Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH Công nghiệp nặng Doosan Việt Nam, Chính phủ cần xây dựng chiến lược dài hạn tập trung hỗ trợ cho DN, chính sách kiên định, có lựa chọn và tập trung, đảm bảo chất lượng quốc tế. Chính phủ hoặc một cơ quan độc lập thành lập một cơ quan chứng nhận các sản phẩm đạt chuẩn, chứng nhận sản xuất an toàn, đảm bảo môi trường.

Các đại biểu thảo luận với Ban tổ chức

Ông Nguyễn Dương Hiệu - TGĐ Công ty Lidovit mong muốn triển khai nhanh và hiệu quả hiệu quả Nghị định 111 của Chính phủ. Bởi nghị định này liên quan đến 6 Bộ nhưng hiện nay chỉ có 2 Bộ có hướng dẫn nên DN rất khó khăn trong việc triển khai. Ngoài ra về thị trường kiến nghị cho DN tham gia gói thầu qua các dự án sử dụng nguồn vốn của Chính phủ.

Gian hàng triển lãm tại hội thảo của Doosan Vina