Anh Nguyễn Văn Hưng, người có nhiều năm kinh nghiệm với nghề chăn nuôi gia súc, gia cầm trên địa bàn huyện Vĩnh Bảo (Hải Phòng) cho biết, thời gian trước Tết, người nuôi lỗ vốn khoảng 1 triệu đồng/1 tạ lợn hơi, dù vậy vẫn tiêu thụ rất chậm. Đến thời điểm này giá lợn hơi còn giảm sâu hơn, những trang trại lớn lỗ nặng hơn nữa với khoảng 1,2 triệu đồng/1 tạ.
Chị Nguyễn Thị Thanh Hương - một tiểu thương kinh doanh thực phẩm tươi sống lâu năm tại chợ Lương Văn Can (Hải Phòng) - cho biết, trước Tết giá lợn hơi khoảng 35.000-40.000 đồng/1 kg nhưng đến nay sụt xuống chỉ còn khoảng 28.000 -33.000 nghìn/1kg, lợn móc hàm (đã mổ và bỏ sạch nội tạng) giá dao động trong khoảng 50.000 đồng/1kg, so với cùng kỳ mọi năm thịt lợn giảm khoảng 10%. Hiện tại, giá thịt nạc thăn khoảng 95.000 đồng/kg, nạc vai 90.000 đồng/kg, mông sấn 80.000 đồng/kg…. Tuy nhiên, theo chị Hương, mức giá thực phẩm bán trực tiếp cho người tiêu dùng tại các chợ dao động như vậy là không nhiều, hiện tượng khác biệt so với mọi năm là thực phẩm tiêu thụ rất chậm và cũng vắng khách hơn so với cùng thời điểm.
Đúng giờ hoạt động cao điểm của chợ nhưng những quầy thịt lợn không có khách |
Không chỉ riêng với thịt lợn, hiện tượng sụt giảm sức tiêu thụ cũng xảy ra với thực phẩm từ thịt gà. Trên thực tế, các hộ nuôi gà năm nay có lãi khoảng 25 triệu đồng/1.000 gà, giá bình quân bán sống tại các chợ nội thành khoảng 80.000 - 85.000 đồng/kg và gà làm sẵn khoảng hơn 100.000 đồng/kg.
Theo chia sẻ của chị Bích (một tiểu thương kinh doanh gà tại chợ Cát Bi), các năm trước vào dịp Tết giá gà ta thường tăng khoảng 20%, nhưng dịp Tết 2017 mức giá không tăng, đồng thời sức tiêu thụ cũng giảm bất ngờ, thậm chí mấy ngày cận Tết có lúc giảm xuống dưới 80.000 đồng/kg. Nhiều tiểu thương tại chợ phải bán cả chục lồng gà cho các nhà hàng với mức giá đổ đồng dưới 75.000 đồng/kg. Đặc biệt các loại gà công nghiệp hầu như không xuất hiện tại các chợ Hải Phòng vì không thể tiêu thụ.
Theo số liệu tổng hợp nhiều năm của ngành nông nghiệp Hải Phòng, nguồn cung cấp thực phẩm của Hải Phòng vào lúc cao điểm cũng chỉ đáp ứng được khoảng 40% nhu cầu toàn thành phố, thống kê của Sở NN&PTNT Hải Phòng cho thấy, tổng đàn lợn trong năm 2016 trên địa bàn giảm 4,34% so với 2015, tổng đàn gia cầm cũng chỉ tăng 0,5%. Tuy nhiên, năm 2015 Trung Quốc nhập khẩu lợn, gà công nghiệp của Việt Nam qua đường tiểu ngạch rất mạnh, các hộ chăn nuôi đều thu lãi khá lớn và tiếp tục đầu tư với kỳ vọng tương tự cho năm 2016. Nhưng năm nay, Trung Quốc bất ngờ dừng nhập khẩu, mất hẳn một thị trường nên phát sinh dư thừa lớn, ế ẩm là tất yếu.
Khu vực bán gà trong chợ cũng không có khách trong giờ cao điểm |
Trên thực tế, hiện tượng này đã xảy ra nhiều lần với nhiều ngành hàng của nông nghiệp Việt Nam nói chung và Hải Phòng nói riêng, không tính toán cung, cầu, không có mối liên kết tiêu thụ bền vững, phụ thuộc nặng vào thị trường tự do, nên khi gặp biến động, giá giảm mạnh, người nông dân lỗ vốn nặng.
Để phát triển chăn nuôi theo hướng bền vững, rất cần sự tham gia của các cơ quan chức năng nhằm đưa ra những dự báo chính xác nhu cầu tiêu thụ của thị trường. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, ngoài những đề xuất tìm hỗ trợ từ Nhà nước, các hộ chăn nuôi cũng cần chủ động hợp tác hình thành các nhóm hộ, tham gia hợp tác xã liên kết chăn nuôi, mở rộng tầm nhìn khảo sát thị trường, hình thành một tập thể lớn có kế hoạch chăn nuôi theo chuỗi sản phẩm khép kín từ sản xuất đến tiêu thụ.