Tin Khu Vực
 |
“Khan” hàng do chờ thị trường mở cửa
Theo Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), tổng doanh số bán hàng của toàn thị trường ô tô trong tháng 11 vừa qua đạt 24.752 xe, tăng 13% so với tháng trước nhưng vẫn giảm 13% so với cùng kỳ năm 2016. Trong đó, đã có 12.774 xe du lịch được bán ra, tăng 6%; 10.310 xe thương mại, tăng 15% và 1.465 xe chuyên dụng, tăng 65% so với tháng trước.
Xét về xuất xứ xe, sản lượng của xe lắp ráp trong nước đạt 17.697 xe, tăng 14% và sản lượng xe nhập khẩu nguyên chiếc là 7.055 xe, tăng 10% so với tháng trước.
Tính chung tổng doanh số bán hàng của toàn thị trường ô tô 11 tháng của năm 2017 chỉ đạt tổng cộng 244.670 xe các loại, giảm 10% so với cùng kỳ năm ngoái; trong đó, phân khúc xe du lịch giảm 12%, xe thương mại giảm 5% và xe chuyên dụng giảm 15%. Đặc biệt, doanh số bán hàng của xe lắp ráp trong nước giảm 19% trong khi xe nhập khẩu tăng 9% so với cùng kỳ năm trước.
Thị trường ô tô trong nước có một năm khá biến động bởi sự trồi sụt thất thường. Tuy nhiên, điểm được nhất của thị trường chính là việc nhiều hãng đã phải liên tục giảm giá bán xe, đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng.
Có một nghịch lý đang diễn ra trên thị trường ô tô ở thời điểm này là sức mua dù đã tăng lên nhưng nhiều hãng lại không có xe bán hoặc khách hàng phải đăng ký chờ đợi khá lâu. Một số hãng xe lý giải do những quy định về nhập khẩu xe trong Nghị định 116 vừa được Chính phủ ban hành có nhiều yêu cầu ngặt ngèo khiến doanh nghiệp khó nhập xe về bán.
Tuy nhiên, thực tế, đây không phải nguyên nhân chính mà sâu xa hơn, chính các doanh nghiệp không muốn nhập khẩu xe ở thời điểm giao thời chính sách thuế, khi mà từ 1/1/2018 thuế nhập khẩu xe trong khu vực sẽ giảm từ mức 30% hiện tại xuống còn 0%. Nếu nhập xe về không bán được doanh nghiệp cầm chắc lỗ.
Ông Trần Bá Dương, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Ô tô Trường Hải (Thaco) thừa nhận có tình trạng doanh nghiệp tạm dừng nhập trong những tháng cuối năm 2017 do lo ngại chênh lệch thuế dẫn đến chênh lệch giá bán. Ngay Thaco cũng không cớ gì đi nhập khẩu xe trong năm 2017 để đóng thuế 30%, sau đó qua năm 2018 lại cạnh tranh với chính mình khi chỉ chịu thuế nhập khẩu 0%. Hiện đa số vẫn chào xe rồi nhận đặt hàng sau 1/1/2018, ông Dương chia sẻ.
Kiên trì mục tiêu phát triển sản xuất trong nước
Phải xây đường thử 800m, giấy chứng nhận kiểu loại, thử nghiệm với từng lô xe nhập khẩu… là những khó khăn được một số doanh nghiệp FDI kiến nghị lên Chính phủ trong việc nhập khẩu ô tô theo Nghị định 116. Thậm chí, nhiều hãng cho rằng chiếu theo quy định thì trong quý I hoặc sang cả quý II/2018 cũng chưa chắc đã đảm bảo đủ xe cung cấp cho nhu cầu khách hàng.
Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế cho rằng, khi thuế chính thức về 0% và khi nhu cầu thị trường tăng mạnh, tự khắc các doanh nghiệp sẽ phải có phương án đưa xe nhập khẩu về phục vụ khách hàng. Nếu không, thị phần trong nước sẽ thay đổi, người tiêu dùng sẽ quay sang lựa chọn những dòng xe hiện có trên thị trường và sự thiệt thòi sẽ thuộc về các doanh nghiệp. Phân tích kỹ hơn, một chuyên gia kinh tế đánh giá: yêu cầu kiểm định theo từng lô đối với xe nhập khẩu chưa qua sử dụng có thể gây cản trở nhất định tới doanh nghiệp kinh doanh nhưng thực tế việc kiểm định theo từng lô không đến mức quá phức tạp và tốn kém. Đổi lại, người tiêu dùng có thể yên tâm khi mua xe bởi quyền lợi sau đó luôn được đảm bảo và đặt lên hàng đầu.
Đồng quan điểm này, giám đốc một doanh nghiệp nhập khẩu xe cũng cho rằng đối với việc kiểm định theo lô chỉ cần lấy một xe và chạy thử một quãng đường nhất định rồi kiểm định khí thải, tổng chi phí cho việc này khoảng 30 triệu đồng và thời gian chờ chỉ từ 2 tuần tới một tháng. Như vậy, đối với những hãng xe về mỗi lô hàng trăm, hàng nghìn xe, chi phí cộng vào giá bán không đáng kể.
Nhìn rộng hơn, Nghị định 116 đang là phép thử đối với cơ quan quan lý nhà nước về mục tiêu phát triển sản xuất trong nước, bảo vệ người tiêu dùng đối với mặt hàng ô tô. Theo đó, sản phẩm phải có xuất xứ, tiêu chuẩn rõ ràng, công nghệ không lỗi thời.
Theo ông Lê Dương Quang, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam, với chính sách bảo vệ thị trường trong nước, phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt, các doanh nghiệp đang đẩy mạnh đầu tư cho sản xuất như Thaco, Hyundai Thành Công hay mới đây nhất là Vinfast sẽ có cơ hội giảm giá xe lớn hơn nhờ những ưu đãi của Chính phủ và người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi. Các chính sách cho ngành ô tô hiện nay đã sáng suốt hơn khi phân định ranh giới rõ ràng giữa những doanh nghiệp thực sự tâm huyết, đầu tư lớn để ưu tiên, ưu đãi chứ không ưu đãi chung cho tất cả. Đặc biệt, phát triển các doanh nghiệp ô tô trong nước không chỉ hiện thực hoá giấc mơ ô tô của người Việt mà còn góp phần kéo ngành công nghiệp phụ trợ đi lên.
Phiên bản di động