Thị trường M&A Việt Nam- Sẽ tiếp tục tăng trưởng

Central Group (Thái Lan) bỏ hơn 1 tỷ USD mua lại chuỗi siêu thị Big C tại Việt Nam

Triển vọng lớn

Năm 2016, thị trường M&A Việt Nam đạt con số ấn tượng với tổng giá trị giao dịch lên tới 5,8 tỷ USD, cao nhất từ trước tới nay, tăng 11,9% so với năm 2015. Tuy nhiên, con số trên chỉ chiếm 5% trong tổng giá trị M&A của thị trường Đông Nam Á (115 tỷ USD).

Theo ông Jeffrey Pirie - Phó Tổng giám đốc Công ty Deloitte Đông Nam Á - dù chỉ chiếm 5% nhưng Việt Nam đang là khu vực có triển vọng thu hút nhiều nhà đầu tư (NĐT) nước ngoài, đặc biệt là các NĐT châu Á.

Ông Jeffrey Pirie phân tích: 4 năm qua, đặc biệt 2 năm gần đây, các công ty hàng đầu đã quan tâm đến thị trường M&A tại Việt Nam, nhất là lĩnh vực hàng tiêu dùng, công nghiệp, bán lẻ. Bên cạnh đó, Việt Nam đã có những bước đi rất quan trọng trong hội nhập quốc tế, hoạt động IPO của Việt Nam tăng nhanh… là tiền đề để hoạt động M&A tại Việt Nam tiếp tục tăng trưởng thời gian tới.

Về nguồn hàng, ông Đặng Quyết Tiến - Phó cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp (DN) - Bộ Tài chính - cho rằng, có 2 nguồn chính: DN 100% vốn nhà nước được cổ phần hóa và nguồn thoái vốn nhà nước. Bên cạnh đó, ông Nguyễn Hữu Quang - Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội - cho rằng, việc xử lý nợ xấu của các ngân hàng thương mại (NHTM) cũng sẽ là nguồn hàng phong phú cho NĐT.

Đánh giá về sức hấp dẫn của thị trường, ông DC Choi - Phó giám đốc cấp cao Trung tâm M&A toàn cầu thuộc Kotra (Hàn Quốc) – thông tin: Hàn Quốc hiện là nước đầu tư vốn FDI lớn nhất tại Việt Nam với 54 tỷ USD. Điều này khẳng định Việt Nam là thị trường quan tâm số 1 của Hàn Quốc hiện nay.

Ông Eric Solberg - Tổng giám đốc Quỹ đầu tư EXS Capital - cho rằng, M&A có lúc sẽ thăng trầm nhưng về dài hạn vẫn tiếp tục tăng trưởng trong vòng 5-10 năm tới với dự báo giá trị gấp 2-3 lần hiện nay. Tuy nhiên, M&A tăng trưởng mạnh mẽ đến đâu phụ thuộc vào Việt Nam có tạo ra được những đột phá cho thị trường này hay không.

Cần hoàn thiện chính sách

Ông Seck Yee Chung - Luật sư Công ty Luật Baker & McKenzie - nói, thủ tục đăng ký đầu tư và quy trình đầu tư cần rút ngắn hơn nữa.

Liên quan đến minh bạch thông tin, ông DC Choi tư vấn: Việt Nam nên quy định và giám sát chặt chẽ vấn đề công bố thông tin của DN. Thực tế, tại Việt Nam rất khó tìm thấy báo cáo tài chính công khai, chính xác (ai cũng có thể tiếp cận). Tại Hàn Quốc, tất cả các công ty có vốn trên 15 triệu USD đều phải tuân thủ quy định này.

Tương tự, bà Dương Thùy Dung - Phụ trách nghiên cứu và tư vấn Công ty CBRE Việt Nam - góp ý: NĐT không chỉ cần đối tác Việt Nam có thông tin minh bạch mà cần sự minh bạch cao hơn từ cơ quan quản lý. Không ít NĐT không hiểu tại sao khi đầu tư vào nhà ở nhưng có khu đất sở hữu vĩnh viễn, có khu lại chỉ được 50 năm, cho dù 2 khu nằm liền kề nhau. Điều này khiến họ rất hoang mang về chính sách. Bên cạnh đó, nhiều NĐT nước ngoài cũng cho rằng, Chính phủ Việt Nam nên nới room hơn nữa ở những lĩnh vực như tài chính, ngân hàng.

Ngoài việc hoàn thiện cơ chế, chính sách, các DN Việt cần thay đổi mạnh mẽ. DN phải xác định rõ M&A để làm gì? Tạo được sự minh bạch trong hoạt động kinh doanh, có chiến luợc kinh doanh dài hạn; đàm phán phải trên quan điểm hai bên cùng có lợi.

Ông Lê Viết Anh Phong - Phó Tổng giám đốc phụ trách Dịch vụ tư vấn tài chính Deloitte – khuyến nghị: DN Việt Nam cần có chiến lược kinh doanh rõ ràng mới có thể M&A và định giá dễ dàng.

Bà Nguyễn Thị Mỹ Phương – Tổng giám đốc Công ty CP bất động sản Tiến Phước - đơn vị có nhiều kinh nghiệm trong các thương vụ M&A với NĐT lớn trong khu vực châu Á như Mitsubishi (Nhật ), Gaw Capital (Hồng Kông), Keepel Land (Singapore) - khẳng định: Lợi ích mà M&A mang lại cho Tiến Phước là giúp tăng trưởng nhanh; khai thác được thế mạnh, lợi thế cạnh tranh của cả hai bên; giảm chi phí trong chuỗi cung ứng và giảm đối thủ cạnh tranh… Để M&A thành công, Tiến Phước đã có chiến lược rõ ràng ngay từ đầu, minh bạch hóa thông tin cho đối tác…Tóm lại, cần minh bạch để đối tác yên tâm, tin tưởng. Đây là yếu tố đưa đến thành công vượt trội của dự án The Estella, Palm City thời gian qua.