Thị trường gạo 2018 sẽ sôi động hơn

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), đến hết tháng 11, lượng gạo đã XK được là 5,196 triệu tấn, trị giá 2,272 tỷ USD. Như vậy, XK gạo trong 11 tháng đầu năm nay đã cao hơn so với lượng gạo XK được của cả năm ngoái là 4,9 triệu tấn.

Theo số liệu của Bộ Công Thương, trong 11 tháng qua, cả nước đã XK được 5,52 triệu tấn gạo, trị giá 2,49 tỷ USD. Sở dĩ 2 số liệu lệch nhau là bởi một bên căn cứ trên hợp đồng đăng ký, một bên dựa vào số lượng XK đăng ký XK qua cửa hải quan. Nhưng dù là số liệu nào cũng đều thể hiện rằng lượng gạo XK được của cả năm nay sẽ cao hơn hẳn so với năm ngoái.

Vào thời điểm này, XK gạo của Việt Nam đang có phần trầm lắng. Nguyên nhân chính là do nguồn cung hạn hẹp, dù vụ thu đông ở ĐBSCL đã thu hoạch được trên 600 ngàn ha. Bằng chứng là dù thị trường thế giới vẫn đang có nhu cầu NK, nhưng trong tháng 11 vừa rồi, lượng gạo XK của Việt Nam chỉ đạt hơn 371 ngàn tấn, giảm mạnh so với hơn 437 ngàn tấn của tháng 10. Dù vậy, nhiều khả năng trong cả năm nay, XK gạo vẫn có thể đạt xấp xỉ mục tiêu đã điều chỉnh là 5,6 triệu tấn.

Trong năm 2018, một số dự báo cho thấy thị trường gạo thế giới sẽ sôi động hơn. Theo báo cáo tháng 11 của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), trong năm 2018, thương mại gạo toàn cầu sẽ tiếp tục tăng trưởng ở mức 1% và đạt 42,3 triệu tấn. Nếu đúng như dự báo của USDA thì đây là lượng gạo giao dịch cao thứ ba trong lịch sử thương mại gạo thế giới, và 2018 là năm thứ hai liên tiếp mà giao dịch gạo toàn cầu có mức tăng trưởng dương.

Cũng theo dự báo của USDA, 2 nước XK gạo lớn nhất trong năm 2018 sẽ tiếp tục là Ấn Độ và Thái Lan. Riêng với Việt Nam, lượng gạo XK năm 2018 có thể tăng thêm 400 ngàn tấn so năm 2017 để đạt mức 6 triệu tấn. Gạo XK của Việt Nam sẽ tăng lên chủ yếu nhờ nhu cầu ở Đông Nam Á, nhất là tại Philippines. Mới đây, Cơ quan Lương thực Quốc gia Philippines (NFA) đã đề xuất nhập khẩu 350.000 tấn gạo trước khi bước vào vụ thu hoạch đầu tiên của năm 2018. Mục tiêu của đề xuất này là làm tăng lượng gạo dự trữ của Chính phủ Philippines khi mà lượng dự trữ của NFA hiện còn rất ít, chỉ đủ dùng trong khoảng 6 ngày, tức là thấp hơn nhiều so với mức quy định (15 ngày sử dụng trong lúc bình thường và 30 ngày vào thời điểm giáp hạt). Nếu được chấp thuận, 350 ngàn tấn nói trên sẽ giúp lượng gạo dự trữ trong kho của NFA đảm bảo được 11 ngày sử dụng.

Dù mới là đề xuất, nhưng thông tin nói trên của NFA, cộng với việc nước này đang triển khai NK tư nhân hơn 805 ngàn tấn gạo theo quy chế MAV (quy chế tiếp cận thị trường tối thiểu) đang làm cho thị trường gạo thế giới, nhất là những nước trong khu vực, sôi động hơn lên trong những ngày cuối năm.