Vực dậy những vùng đất khó
Minh Long là huyện miền núi nằm cách trung tâm TP. Quảng Ngãi hơn 40km, đã đạt được nhiều tín hiệu lạc quan khi “mời” được nhiều DN về với vùng đất khó. Hiện nay, đã có không ít DN đầu tư vào các lĩnh vực du lịch, chế biến dăm gỗ, dược liệu.., góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng tỷ trọng ngành thương mại - dịch vụ của địa phương này. Nhiều đồng bào Hrê ở đây cũng bước đầu làm quen với sản xuất dịch vụ, hàng hóa.
Tương tự, vùng núi hoang vu phía tây Nghệ An gần đây “thay da đổi thịt” là nhờ sự vào cuộc của Tập đoàn TH True Milk. Với sự dẫn dắt của DN này, bà con nông dân, trong đó có nhiều người DTTS, trước đây sản xuất tự cung tự cấp, thì nay đã sản xuất những sản phẩm cung cấp cho thị trường nội địa và xuất khẩu. Không chỉ có sản phẩm sữa sạch, mà còn có cả rau sạch, dược liệu sạch.
Có được những kết quả trên là do bà con đã biết áp dụng các kiến thức tiên tiến, công nghệ trồng trọt - chăn nuôi - chế biến hiện đại mà DN mang đến. Nói cách khác, nhờ sự “vào cuộc” của các DN, sản xuất hàng hóa – dịch vụ của nhiều địa phương miền núi rất khó khăn, có những chuyển biến đáng kể.
Những năm gần đây, ngoài Hội nghị thu hút đầu tư vào Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam bộ…, nhiều tỉnh miền núi cũng đã chủ động tổ chức hội nghị đầu tư, với nhiều chính sách ưu đãi như: Hỗ trợ giải phóng mặt bằng; tạo thuận lợi về thủ tục hành chính; miễn giảm thuế... Động thái rút ngắn “khoảng cách” giữa nhà đầu tư và các vùng DTTS, cho thấy các địa phương này đã bắt đầu nhận thức được về tầm quan trọng của DN trong việc phát triển kinh tế, tạo việc làm, xóa đói, giảm nghèo...
Doanh nghiệp giữ vai trò quyết định
Theo ông Nguyễn Đình Lương - nguyên Trưởng đoàn đàm phán Hiệp định Thương mại Việt Nam - Hoa Kỳ, ở nước ta, gắn DN với nông dân trong sản xuất ở nông thôn nói chung đã khó, ở miền núi còn khó hơn nhiều. Nhưng để phát triển, để hội nhập, thì không có cách nào khác là phải gắn kết. Chỉ có đưa DN vào sản xuất thì mới bảo đảm được yếu tố thị trường, cũng như bảo đảm đưa được công nghệ vào để kiểm soát năng suất, chất lượng. Nói cách khác, DN phải được coi là yếu tố trung tâm, quyết định việc phát triển sản xuất hàng hóa ở miền núi trong giai đoạn hiện nay.
Khẳng định thêm về vai trò của DN, Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc cho biết, Chương trình “Hỗ trợ ứng dụng và chuyển giao tiến bộ KHCN phục vụ phát triển kinh tế - xã hội nông thôn và miền núi” đã triển khai thực hiện 845 dự án tại 62 tỉnh, thành phố; chuyển giao được 4.761 lượt công nghệ vào sản xuất. Quá trình thực hiện cho thấy, những dự án có sự tham gia của các DN thì khả năng thành công lớn hơn. Bởi vì, các DN sẽ giữ vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cho người dân ở các vùng quê kết nối từ khâu sản xuất cho đến khâu tiêu thụ.
Thời gian qua, nhằm thúc đẩy phát triển thương mại, kinh tế - xã hội ở các khu vực miền núi, biên giới, Bộ Công Thương cũng đã tích cực chủ trì hoặc tham gia phối hợp với các bộ, ngành, địa phương thực hiện triển khai các giải pháp phát triển sản xuất, tiêu thụ sản phẩm hàng hóa theo hướng bền vững. Tuy nhiên, theo ông Dương Huy Hưng - Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), thực tế đã chứng minh, địa phương nào phối hợp tốt với DN, thì hiệu quả thu được là rất lớn. Ngược lại, nếu không được DN dẫn dắt, hay không được cơ quan Nhà nước hỗ trợ một cách cụ thể, bài bản…, thì người nông dân sẽ rất khó xoay xở.