Tăng hiệu quả hoạt động DNNN bằng cơ quan chuyên trách

Mục đích của đối thoại nhằm lấy ý kiến của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và chuyên gia về việc soạn thảo Nghị định tổ chức thực hiện quyền chủ sở hữu đối với doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) và phần vốn Nhà nước tại doanh nghiệp.

Ông Phạm Quốc Trung, Phó trưởng ban phụ trách Doanh nghiệp (CIEM), cho biết: Hiện tại, Nhà nước đang đầu tư một khối lượng rất lớn vốn và tài sản sở hữu toàn dân vào sản xuất kinh doanh tại các doanh nghiệp (DN). Số liệu của 781 doanh nghiệp 100% sở hữu Nhà nước năm 2014 có tổng tài sản 3.105 nghìn tỷ đồng; Vốn chủ sở hữu 1.233 nghìn tỷ đồng. Nếu tính toàn bộ các DN có 100% và trên 50% sở hữu Nhà nước thì tổng nguồn vốn kinh doanh hay tổng tài sản lên đến 5.408 nghìn tỷ đồng.

Sử dụng hiệu quả nguồn vốn này chính là công cụ để các DNNN dẫn dắt nền kinh tế. Tuy nhiên, trên thực tế, các DNNN thời gian qua hoạt động kém hiệu quả, gây thất thoát, lãng phí. Vì thế, cần đưa khối tài sản này vào một cơ chế quản lý, nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các DNNN. Nội dung này cũng đã được nhắc đến tại Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII.

Theo đó, để tăng hiệu quả hoạt động của các DNNN, các chuyên gia từ CIEM cho rằng cần tách DNNN ra khỏi sở hữu các Bộ, ngành như hiện nay. Cần sớm thành lập cơ quan chuyên trách làm đại diện chủ sở hữu Nhà nước, cơ quan này có cơ chế hoạt động độc lập, có cơ chế quản lý, giám sát DNNN chuyên nghiệp.

Bên cạnh thành lập cơ quan chuyên trách, ông Lê Xuân Bá, Nguyên Viện trưởng CIEM cũng cho rằng: Muốn nâng cao hiệu quả hoạt động của các DNNN, trước hết cần thay đổi tư duy về DNNN, cần thu hẹp khối tài sản, quy mô vốn của DNNN. Không nên quá coi trọng, đề cao vai trò của DNNN đối với nền kinh tế.

Ông Nguyễn Công Tài - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Doanh nghiệp - Bộ Giao thông Vận tải nêu quan điểm: Việc thành lập cơ quan chuyên trách chủ sở hữu DNNN là cần thiết, đây là giải pháp để DNNN hoạt động hiệu quả, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, ông Tài đề xuất, cơ quan chuyên trách quản lý DNNN nên trực thuộc Chính phủ thay vì trực thuộc các bộ, ngành. Ngoài ra, cũng cần làm rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan chuyên trách quản lý DNNN, xem cơ quan này sẽ hoạt động như thế nào, kinh phí hoạt động do Nhà nước bao cấp hay lấy từ các DNNN.