Tăng cường quản lý nguồn gốc và giá xuất khẩu khoáng sản

Theo Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), trong thời gian qua, giá xuất khẩu (XK) một số loại quặng, khoáng sản sang thị trường Trung Quốc có sự chênh lệch so với các thị trường khác. Nguyên nhân chính là do sự khác nhau về chủng loại khoáng sản, không phụ thuộc nhiều vào thị trường XK và Bộ Công Thương đã và đang tiếp tục kiểm soát chặt chẽ hoạt động này.
Tăng cường quản lý nguồn gốc và giá xuất khẩu khoáng sản
Bộ Công Thương đã xây dựng và áp dụng đầy đủ, chặt chẽ quy định về truy xuất nguồn gốc khoáng sản xuất khẩu

Chênh lệch giá không phụ thuộc vào thị trường

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, trong 4 tháng đầu năm 2018, lượng quặng và các loại khoáng sản XK của Việt Nam đạt 1,5 triệu tấn, giá trị XK đạt trên 65,5 triệu USD. Bình quân, giá quặng XK đạt 988.000 đồng/tấn. Trong đó, riêng thị trường Trung Quốc, lượng quặng và khoáng sản Việt Nam xuất sang chiếm 80% tổng lượng XK, đạt gần 1,2 triệu tấn, kim ngạch hơn 29 triệu USD. Tuy nhiên, giá XK trung bình chỉ đạt 560.000 đồng/tấn, rẻ hơn nhiều so với giá XK quặng sang các thị trường khác.

Về vấn đề này, tại văn bản số 898/BC-KSLK của Cục Công nghiệp gửi lãnh đạo Bộ Công Thương phân tích rõ, giá XK theo thống kê của Tổng cục Hải quan mới là giá thành sản xuất, hoặc giá mua quặng của các doanh nghiệp trong nước + chi phí vận chuyển đến cửa khẩu mà chưa bao gồm thuế XK (mức thuế suất từ 5-40%, cao nhất là quặng sắt, titan có thuế suất là 40%), lợi nhuận XK. Những số liệu thống kê trên chưa tính đến độ ẩm tự nhiên và các yếu tố giảm trừ khác làm tăng khối lượng XK, giá XK giảm (ví dụ quặng sắt mỏ Quý Xa có độ ẩm tự nhiên là 17-20%). Do đó, nếu tính đầy đủ các yếu tố trên thì giá XK sang thị trường Trung Quốc không thấp hơn nhiều so với giá bán quặng cùng chủng loại, chất lượng so với các thị trường khác trên thế giới.

Không chỉ có vậy, các loại khoáng sản XK vào thị trường Trung Quốc, dù có khối lượng lớn nhưng là loại khoáng sản có giá trị không cao trong khi đó, khoáng sản XK vào các thị trường khác có khối lượng nhỏ nhưng thường là loại có giá trị cao, như: bột Zircon XK sang Hàn Quốc, Nhật Bản đạt giá trị 1.530 USD/tấn; bột silicat siêu mịn giá 1.600 USD/tấn; Bột đá vôi trắng siêu mịn đạt trên 70 USD/tấn, Alumin trên 500 USD/tấn… Vì vậy, khoáng sản XK sang các thị trường khác ngoài Trung Quốc có giá trị cao hơn nhiều so với thị trường Trung Quốc nếu tính trên khối lượng 1 tấn sản phẩm.

Ở góc độ doanh nghiệp, lãnh đạo Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) cho biết, Tập đoàn được giao quản lý mỏ và khai thác các loại quặng, khoáng sản bao gồm: quặng đồng, kẽm, thiếc, bauxit, sắt, cromit… Các loại quặng và khoáng sản này đều được TKV chế biến thành sản phẩm hàng hoá cuối cùng (kim loại) thành phẩm, như: đồng, kẽm, thiếc, alumia, hidroxit nhôm, ferro chrome… để bán ra thị trường và TKV không xuất khẩu quặng và khoáng sản dưới dạng thô.

Dẫn số liệu về giá XK alumina sang Trung Quốc từ năm 2013 đến nay, TKV cho biết, năm 2013, xuất khẩu 158.685 tấn, giá bình quân là 267,95 USD/tấn; năm 2014, 2015, 2016, 2017 các con số tương ứng là: 489.355/326,51; 459.222/307,77; 312.849/247,13; 539.433/326,77.

Quản chặt nguồn gốc khoáng sản xuất khẩu

Theo chức năng được phân công, Bộ Công Thương thực hiện quản lý Nhà nước về XK đối với các loại khoáng sản, như: Sản phẩm chế biến từ quặng Titan (xỉ titan, ilmenit hoàn nguyên, zircon, tinh quặng monazit, rutin/rutin nhân tạo); sản phẩm chế biến từ quặng bôxít (alumin, hydroxyt nhôm); tinh quặng Bismut, tinh quặng Niken, bột ôxit đất hiếm riêng rẽ, tinh quặng Fluorit, Bột barit, Đá hoa trắng, Tinh quặng Graphit. Đây đều là những sản phẩm đã được chế biến sâu với mục tiêu nâng cao giá trị khi XK.

Tuy nhiên, thời gian qua, do giá kim loại và khoáng sản giảm sâu, việc chế biến sâu gặp nhiều khó khăn, nhiều dự án ngừng sản xuất hoặc sản xuất cầm chừng hoặc chưa thu hút được các nhà đầu tư để đầu tư dự án theo quy hoạch… nên đối với một số loại khoáng sản Chính phủ có chủ trương không XK để cung cấp nguyên liệu cho các dự án chế biến sâu trong nước, như: quặng sẳt, quặng titan cung vượt xa cầu, dẫn đến tồn kho cao, doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn, người lao động không có việc làm, ảnh hưởng lớn đến an sinh xã hội, phát triển kinh tế-xã hội của nhiều địa phương, đặc biệt là các tỉnh miền núi phía Bắc.

Trước tình hình trên, tháng 6/2017, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 46/NQ-CP về tháo gỡ khó khăn trong việc tiêu thụ, XK các loại khoáng sản tồn đọng theo hướng cho phép XK một số khoáng sản tồn kho, như: tinh quặng titan, tinh quặng sắt…, đá ốp lát dạng khối, đá hoa trắng dạng khối. Riêng với quặng sắt, Thủ tướng đã cho phép XK quặng sắt tồn kho và quặng sắt limonit không sử dụng hết.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương đã phối hợp với UBND các tỉnh kiểm tra và xem xét giải quyết XK cho các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh, khai thác quặng sắt trong năm 2017 với khối lượng như sau: 398.000 tấn quặng sắt manhetit và 3.025.00 tấn quặng sắt limonit.

Đối với quặng titan, tính đến ngày 30/4/2018, Bộ Công Thương đã giải quyết cho 17 doanh nghiệp có tinh quặng ilmenite tồn kho chưa tiêu thụ được phép XK với tổng khối lượng là 940.000 tấn.

Trong quá trình kiểm soát hoạt động XK khoáng sản, Bộ Công Thương đã xây dựng và áp dụng đầy đủ, chặt chẽ quy định về truy xuất nguồn gốc khoáng sản. Theo đó, khoáng sản chỉ được phép XK khi đáp ứng đồng thời các điều kiện, như: phải nằm trong danh mục và đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng tại Phụ lục 01 kèm theo Thông tư Thông tư số 12/2016/TT-BCT ngày 05/7/2016 của Bộ Công Thương; có nguồn gốc hợp pháp (đối với quặng); sản phẩm khoáng sản đã qua chế biến từ các nguồn khoáng sản hợp pháp;…

Với khoáng sản XK trong thành phần chứa thori, urani bằng hoặc lớn hơn 0,05% tính theo trọng lượng ngoài việc đảm bảo các điều kiện nêu trên còn phải có giấy phép XK vật liệu phóng xạ của Bộ Khoa học và Công nghệ theo quy định của Luật Năng lượng nguyên tử.

Ngoài ra, với tất cả các loại quặng, khoáng sản khi XK, tổ chức, cá nhân phải xuất trình cho cơ quan Hải quan hồ sơ chứng minh nguồn gốc khoáng sản hợp pháp.

Trong thời gian tới, để tiếp tục tăng cường công tác quản lý hoạt động XK quặng, khoáng sản, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục làm việc với Tổng cục Hải quan để làm rõ các vấn đề về số lượng, chủng loại các loại khoáng sản XK sang các thị trường để có thông tin chi tiết phục vụ công tác quản lý.

Đặc biệt, dù thẩm quyền kiểm soát giá XK khoáng sản không thuộc trách nhiệm của Bộ Công Thương, song để giá XK các loại khoáng sản theo sát biến động giá thị trường thế giới, Bộ Công Thương kiến nghị Bộ Tài chính và UBND các địa phương nghiên cứu sớm ban hành giá tính thuế XK tối thiểu đối với các loại khoáng sản.

Hoàng Châu
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Tin mới nhất

Yên Bái: Sản xuất của doanh nghiệp chế biến chế tạo tốt hơn trong quý II/2024

Yên Bái: Sản xuất của doanh nghiệp chế biến chế tạo tốt hơn trong quý II/2024

Kết thúc quý I/2024, hoạt động sản xuất của doanh nghiệp đã ổn định và bắt đầu tăng trưởng, góp sức vào kết quả công nghiệp đạt được của Yên Bái.
Nhiều dư địa để Việt Nam thúc đẩy phát triển bền vững các khu công nghiệp

Nhiều dư địa để Việt Nam thúc đẩy phát triển bền vững các khu công nghiệp

Gần 1/3 khu công nghiệp đã được thành lập nhưng chưa đi vào hoạt động. Đây là dư địa rất lớn để Việt Nam phát triển các khu công nghiệp theo mô hình sinh thái.
Tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu: Doanh nghiệp nhỏ sợ mất cơ hội vì thiếu vốn

Tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu: Doanh nghiệp nhỏ sợ mất cơ hội vì thiếu vốn

Thiếu vốn được xem là thách thức lớn nhất mà các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đang phải đối mặt khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tổng cục Kỹ thuật Bộ Quốc phòng: Triển khai toàn diện nhiệm vụ kỹ thuật quý I năm 2024

Tổng cục Kỹ thuật Bộ Quốc phòng: Triển khai toàn diện nhiệm vụ kỹ thuật quý I năm 2024

Quý I năm 2024, ngành kỹ thuật Quân đội đã quán triệt, triển khai toàn diện nhiệm vụ công tác kỹ thuật theo đúng Chỉ lệnh Công tác kỹ thuật của Bộ Quốc phòng.
Vì sao chỉ số sản xuất công nghiệp của Lai Châu quý I/2024 giảm hơn 50%?

Vì sao chỉ số sản xuất công nghiệp của Lai Châu quý I/2024 giảm hơn 50%?

Quý I/2024, chỉ số sản xuất công nghiệp của Lai Châu giảm mạnh ảnh hưởng tới tốc độ tăng trưởng chung, tỉnh đang tập trung thực hiện các giải pháp tháo gỡ.

Tin cùng chuyên mục

Tây Ninh: Sản xuất công nghiệp, thương mại tăng tốc

Tây Ninh: Sản xuất công nghiệp, thương mại tăng tốc

Quý I/2024, chỉ số sản xuất công nghiệp của tỉnh Tây Ninh tăng khoảng 14%, xuất khẩu tăng 21% cho thấy ngành Công Thương của địa phương đang trên đà tăng tốc.
Bộ Công Thương đề nghị thực hiện nghiêm quy định về cụm công nghiệp

Bộ Công Thương đề nghị thực hiện nghiêm quy định về cụm công nghiệp

Bộ Công Thương vừa ban hành Công văn số 1817/BCT-CTĐP gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc quản lý, phát triển cụm công nghiệp.
Đồng Nai: Sửa đổi nội dung chương trình khuyến công giai đoạn 2021-2025

Đồng Nai: Sửa đổi nội dung chương trình khuyến công giai đoạn 2021-2025

UBND tỉnh Đồng Nai mới ban hành quyết định về việc sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Chương trình khuyến công trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025.
Đà Nẵng: Khởi động chương trình đào tạo nhân lực vi mạch bán dẫn

Đà Nẵng: Khởi động chương trình đào tạo nhân lực vi mạch bán dẫn

Đà Nẵng ưu tiên hợp tác quốc tế với các công ty, tổ chức uy tín trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn để sớm tiếp cận nguồn lực và thông tin nhu cầu về nhân lực.
Bộ Công Thương: Đào tạo nhân lực quản lý hệ thống hơi công nghiệp

Bộ Công Thương: Đào tạo nhân lực quản lý hệ thống hơi công nghiệp

Ngày 25/3/ tại TP. Hồ Chí Minh, Bộ Công Thương phối hợp UNIDO khai giảng khóa đào tạo về tối ưu hoá hệ thống hơi trong công nghiệp cho khu vực phía Nam.
Gia Lai: Giá trị sản xuất công nghiệp quý I/2024 tăng 9,8%

Gia Lai: Giá trị sản xuất công nghiệp quý I/2024 tăng 9,8%

Tổng giá trị sản xuất công nghiệp quý I/2024 của Gia Lai ước đạt hơn 8.093 tỷ đồng, bằng 23,1% kế hoạch và tăng 9,8% so với cùng kỳ.
Cao Bằng: Rà soát cơ sở công nghiệp nông thôn, xây dựng đề án khuyến công

Cao Bằng: Rà soát cơ sở công nghiệp nông thôn, xây dựng đề án khuyến công

Sở Công Thương Cao Bằng đề nghị các đơn vị trong tỉnh phối hợp rà soát cơ sở công nghiệp nông thôn, xây dựng đề án khuyến công năm 2024, 2025.
Gia Lai: Đề nghị đầu tư nhà máy chế biến nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh

Gia Lai: Đề nghị đầu tư nhà máy chế biến nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh

Sáng 25/3, Đoàn công tác của Bộ Công Thương đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Gia Lai để bàn về giải pháp phát triển vùng nguyên liệu thuốc lá.
Gia tăng sản xuất thép cuộn cán nóng giúp ngành công nghiệp cơ khí tự chủ nguồn nguyên liệu

Gia tăng sản xuất thép cuộn cán nóng giúp ngành công nghiệp cơ khí tự chủ nguồn nguyên liệu

Doanh nghiệp trong nước gia tăng sản xuất thép cuộn cán nóng (HRC) đã góp phần giúp ngành công nghiệp cơ khí chế tạo của Việt Nam tự chủ được nguồn nguyên liệu.
Quy chế quản lý cụm công nghiệp của Ninh Bình có gì mới?

Quy chế quản lý cụm công nghiệp của Ninh Bình có gì mới?

UBND tỉnh Ninh Bình vừa ban hành quyết định sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế quản lý cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Hà Nội tổ chức Hội nghị ngành Công Thương 28 tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc năm 2024

Hà Nội tổ chức Hội nghị ngành Công Thương 28 tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc năm 2024

Hội nghị ngành Công Thương 28 tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc năm 2024 sẽ được tổ chức tại Hà Nội, dự kiến vào ngày 17/5 với khoảng 550 đại biểu tham dự.
Doosan Vina xuất khẩu 9 module nặng 1.900 tấn đến bang Texas, Mỹ

Doosan Vina xuất khẩu 9 module nặng 1.900 tấn đến bang Texas, Mỹ

Ngày 24/3, Doosan Vina đã xuất thành công 9 module nặng 1.900 tấn đến Nhà máy Golden Triangle Polymers đặt tại bang Texas, Hoa Kỳ sau hơn 10 tháng sản xuất.
Vĩnh Long tập trung phát triển công nghiệp chế biến sâu nông, thủy sản

Vĩnh Long tập trung phát triển công nghiệp chế biến sâu nông, thủy sản

Trên cơ sở tiềm năng sẵn có Vĩnh Long định hướng tập trung phát triển công nghiệp chế biến sâu các sản phẩm nông, thủy sản gắn với vùng nguyên liệu tập trung.
TP. Hồ Chí Minh: Doanh nghiệp đón đơn hàng mới, sản xuất công nghiệp tăng trưởng khá

TP. Hồ Chí Minh: Doanh nghiệp đón đơn hàng mới, sản xuất công nghiệp tăng trưởng khá

Sau thời gian ảm đạm, nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực như dệt may, thủy sản, gỗ và lâm sản… đã dần khởi sắc khi tăng trưởng với mức hai con số.
Vĩnh Phúc: Thu hút 15 dự án đầu tư vào khu công nghiệp

Vĩnh Phúc: Thu hút 15 dự án đầu tư vào khu công nghiệp

Quý I/2024, Ban Quản lý các KCN Vĩnh Phúc đã làm thủ tục cấp mới giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho 15 dự án, điều chỉnh tăng vốn cho 14 dự án.
Hơn 300 doanh nghiệp tham dự VGMF2024: Cơ hội để Việt Nam hoàn thiện chuỗi cung ứng

Hơn 300 doanh nghiệp tham dự VGMF2024: Cơ hội để Việt Nam hoàn thiện chuỗi cung ứng

Diễn đàn Chuỗi sản xuất thông minh và Chuỗi cung ứng toàn cầu Việt Nam 2024 (VGMF2024) sẽ diễn ra tại Hà Nội vào ngày 26/3, thu hút hơn 600 người tham dự.
Bắc Kạn ban hành Kế hoạch sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh 2024

Bắc Kạn ban hành Kế hoạch sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh 2024

UBND tỉnh Bắc Kạn vừa ban hành Kế hoạch số 92/KH-UBND về việc tổ chức bình chọn các sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh năm 2024.
Xây dựng trung tâm hỗ trợ phát triển công nghiệp: Tạo đòn bẩy thúc đẩy tăng trưởng

Xây dựng trung tâm hỗ trợ phát triển công nghiệp: Tạo đòn bẩy thúc đẩy tăng trưởng

Đẩy mạnh phát triển công nghiệp, đặc biệt là việc xây dựng các trung tâm hỗ trợ công nghiệp đang là mục tiêu lớn mà Bộ Công Thương, địa phương, DN kỳ vọng.
Thái Nguyên tiếp sức cho doanh nghiệp từ các đề án khuyến công

Thái Nguyên tiếp sức cho doanh nghiệp từ các đề án khuyến công

Hoạt động khuyến công đã giúp các cơ sở công nghiệp nông thôn ở Thái Nguyên nâng cấp dây chuyền, máy móc thiết bị tiên tiến để thúc đẩy sản xuất...
Bộ Công Thương đang tham vấn ý kiến hoàn thiện Dự án Luật Hóa chất (sửa đổi)

Bộ Công Thương đang tham vấn ý kiến hoàn thiện Dự án Luật Hóa chất (sửa đổi)

Bộ Công Thương đăng tải dự thảo Luật Hoá chất (sửa đổi) trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ, Cổng thông tin điện tử của Bộ để lấy ý kiến rộng rãi.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động