Thả tôm giống |
Các cơ sở trong nước cung cấp khoảng 50% số lượng tôm giống
Khu vực sản xuất tôm giống trọng điểm của nước ta là các tỉnh Nam Trung bộ: Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận... Hàng năm, các cơ sở nuôi tại khu vực này cung cấp khoảng 50% số lượng giống tôm nước lợ cho nhu cầu nuôi của cả nước. Số còn lại được sản xuất tại các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long (Bạc Liêu, Kiên Giang, Cà Mau) và các tỉnh phía Bắc (Quảng Ninh, Nghệ An, Hà Tĩnh). Với nhu cầu tôm giống hàng năm khoảng 130 tỷ con thì số lượng tôm bố mẹ cần để sản xuất giống vào khoảng 230.000 con. Hiện nay, nguồn tôm bố mẹ cung cấp cho sản xuất tôm giống ở nước ta chủ yếu từ đánh bắt tự nhiên, từ nhập khẩu và sản xuất trong nước. Riêng đối với tôm thẻ chân trắng bố mẹ, chúng ta đang phụ thuộc chủ yếu từ nguồn nhập khẩu từ các nước như Mỹ, Singapore, Thái Lan, Mexico.
Tuy nhiên, tôm bố mẹ và tôm giống trong nội địa được khai thác từ tự nhiên, sản xuất trong nước chưa đáp ứng được nhu cầu và chất lượng, dẫn đến thiếu tính chủ động và phải phụ thuộc vào nguồn giống nhập khẩu. Chất lượng tôm bố mẹ nhập khẩu chưa được kiểm soát chặt chẽ khiến nguồn tôm giống cung cấp cho người nuôi dễ bị nhiễm bệnh. Đây là một trong những nguyên nhân khiến ngành nuôi tôm trong nước bị thiệt hại nặng nề trong thời gian qua.
Nhằm khắc phục tình trạng này, các nhà khoa học, các chuyên gia nghiên cứu trong lĩnh vực giống đều cho rằng, việc xây dựng các trang trại sản xuất giống tại các địa phương như: Bạc Liêu, Sóc Trăng, Cà Mau… sẽ giảm được chi phí vận chuyển, hạn chế được dịch bệnh trong quá trình vận chuyển. Từ đó sẽ giảm được giá thành và hạn chế dịch bệnh cho người nuôi. Tuy nhiên, để đảm bảo lợi ích cho người nuôi tôm, các cơ quan chức năng phải tăng cường quản lý chất lượng con giống. Đặc biệt là các chợ tôm giống tại các tỉnh: Bạc Liêu, Kiên Giang, Cà Mau. Thời gian qua, hoạt động mua bán tôm giống tại các điểm này diễn ra khá sôi nổi nhưng thiếu sự kiểm soát của cơ quan quản lý về kiểm dịch và kiểm tra chất lượng. Điều này có thể dẫn đến tình trạng phát tán tôm giống kém chất lượng, lây lan dịch bệnh, ảnh hưởng đến sản xuất.
Chấn chỉnh hoạt động của các chợ tôm giống
Để ngăn chặn kịp thời việc phát tán tôm giống kém chất lượng, Bộ NN&PTNT đã đề nghị các tỉnh trên chỉ đạo các đơn vị cơ sở khẩn trương thực hiện các biện pháp chấn chỉnh hoạt động của các chợ tôm giống và tăng cường công tác kiểm dịch tôm giống tại các chợ tôm. Theo đó, xử lý nghiêm các vi phạm để hạn chế dịch bệnh. Bản thân các địa phương cần thực hiện kiểm soát tốt nguồn gốc, chất lượng tôm bố mẹ sử dụng cho sinh sản. Đồng thời, các cơ sở vận chuyển ấu trùng, hậu ấu trùng và tôm giống phải có giấy tờ chứng minh nguồn gốc để ngăn chặn tôm giống kém chất lượng, không rõ nguồn gốc. Các địa phương cần tổ chức các đoàn kiểm tra liên ngành dọc tuyến đường tại các khu vực có chợ tôm tự phát. Yêu cầu các cơ sở bán tôm giống tại chợ ký cam kết với chính quyền địa phương không vi phạm các quy định về chất lượng tôm giống. Bên cạnh đó, các địa phương cần tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, hướng dẫn người nuôi mua tôm giống có hợp đồng mua bán chặt chẽ, lựa chọn những cơ sở sản xuất giống có uy tín, tôm giống được kiểm tra chất lượng và kiểm dịch theo quy định…
Bộ NN&PTNT đã ban hành Quyết định số 4088/QĐ-BNN-TY ngày 7/10/2016 về Kế hoạch giám sát chuỗi sản xuất tôm bảo đảm an toàn dịch bệnh phục vụ xuất khẩu. Thông qua đó, UBND các tỉnh trọng điểm về sản xuất tôm giống và tôm thương phẩm ban hành kế hoạch, bố trí kinh phí và chỉ đạo triển khai đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh để tạo ra các vùng có nguy cơ thấp về dịch bệnh tôm, các cơ sở nuôi tôm có chuỗi sản xuất bảo đảm an toàn dịch bệnh. Kết thúc năm 2017, có ít nhất 10% số cơ sở sản xuất tôm giống có quy mô sản xuất mỗi năm trên 1 tỷ tôm giống đăng ký chứng nhận cơ sở an toàn dịch bệnh theo quy định tại Thông tư số 14/2016/TT-BNNPTNT ngày 2/6/2016 của Bộ trưởng Bộ NN&PTNT quy định về vùng, cơ sở an toàn dịch bệnh động vật. |