Tăng cường công tác quản lý rủi ro trong xuất nhập cảnh

Ngành Hải quan sẽ tiếp tục xác định các đối tượng trọng điểm khi xuất, nhập cảnh để kiểm soát, ngăn chặn buôn lậu

Theo Cục Quản lý rủi ro (Tổng cục Hải quan), cơ quan chức năng đã ban hành nhiều văn bản thông báo danh sách đối tượng trọng điểm, tuyến trọng điểm, thời gian trọng điểm. Bên cạnh đó, Cục Quản lý rủi ro cũng đã tập hợp danh sách 52 đầu mối là cán bộ, công chức cấp tổng cục, cục, chi cục, cấp đội được phân công nhiệm vụ phụ trách, chuyên trách, bán chuyên trách về công tác quản lý rủi ro đối với hành lý của người xuất nhập cảnh tại 12 sân bay quốc tế trên toàn quốc.

Thông qua các đầu mối liên hệ này, Cục Quản lý rủi ro thường xuyên tổ chức phối hợp, hỗ trợ trao đổi thông tin, hướng dẫn thực hiện các thao tác nghiệp vụ quản lý rủi ro đối với hành lý của khách xuất nhập cảnh tại các sân bay quốc tế.

Trên thực tế, Cục Quản lý rủi ro đã phối hợp với Cục Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan để khai thác, sử dụng, tiếp nhận thông tin hành khách xuất nhập cảnh tại 11 sân bay quốc tế, của 52 hãng hàng không khai thác 78 đường bay đi và đến Việt Nam.

Nhờ xác định đối tượng trọng điểm, tuyến trọng điểm, Cục Quản lý rủi ro đã gửi danh sách 43 đối tượng trọng điểm thường xuyên xuất nhập cảnh và mang theo nhiều hành lý tại các cửa khẩu sân bay quốc tế, chủ yếu tại sân bay quốc tế, như: Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng và Cát Bi (Hải Phòng). Trong đó, có một số đối tượng nhập cảnh lên đến 23 lần trong vòng 5 tháng (trung bình 1,15 lần/tuần), mỗi lần mang từ 2-4 kiện hành lý, với trọng lượng từ 50-90kg.

Kết quả, tại sân bay quốc tế Nội Bài, lực lượng Hải quan phát hiện 6 đối tượng mang hàng hóa vượt định mức tiêu chuẩn miễn thuế. Trong số 9 trường hợp phối hợp giám sát trực tuyến (tại sân bay quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất) có 8 trường hợp đối tượng mang hàng hóa vượt định mức tiêu chuẩn miễn thuế. Hàng hóa vi phạm bị lực lượng Hải quan phát hiện, gồm: rượu (3 trường hợp), thuốc lá (2 trường hợp), dược phẩm, mỹ phẩm (7 trường hợp), hàng may mặc, đồ dùng gia đình...

Cá biệt có trường hợp bị phát hiện ở cả 2 sân bay quốc tế Nội Bài và Tân Sơn Nhất. Đó là đối tượng Vũ Quốc B. bị phát hiện ngày 23/3/2017 tại sân bay Nội Bài, có hành vi tẩu tán rượu, thuốc lá cho những người cùng đi trước khi ra cửa kiểm soát hải quan. Tiếp đó, ngày 30/3/2017, đối tượng Vũ Quốc B. lại bị phát hiện mang 50 chai rượu mạnh tại sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất.

Bên cạnh những kết quả đạt được, hiện nay, tại các cửa khẩu sân bay quốc tế, công chức được giao nhiệm vụ quản lý rủi ro đều là công chức kiêm nhiệm, không có nhiều thời gian dành cho công tác quản lý rủi ro (thu thập thông tin trước, phân tích xác định đối tượng trọng điểm cần kiểm tra, phối hợp thu thập thông tin kết quả kiểm tra hành lý, đánh giá hiệu quả cảnh báo rủi ro…).

Để nâng cao trình độ nghiệp vụ quản lý rủi ro, Cục Quản lý rủi ro đã và đang phối hợp với Trường Hải quan Việt Nam để tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu quản lý rủi ro. Mặt khác, Cục Quản lý rủi ro đang xây dựng văn bản hướng dẫn chi tiết quy trình quản lý rủi ro đối với hành lý của khách xuất nhập cảnh qua đường hàng không nhằm giúp các đơn vị quản lý rủi ro các cấp có thể phân công công việc, theo dõi các nội dung công việc về quản lý rủi ro được dễ dàng, hiệu quả, chính xác hơn.

Cục Quản lý rủi ro cũng sẽ phát hành cuốn “Cẩm nang về phát hiện và xử lý các vụ việc vi phạm của hành khách xuất nhập cảnh qua đường hàng không năm 2016-2017”, cung cấp thêm các kinh nghiệm, bài học nghiệp vụ cho công chức quản lý rủi ro các cấp trong lĩnh vực này.

Hiện nay, Cục Quản lý rủi ro đang xây dựng để sớm ban hành chuyên đề kiểm soát rủi ro đối với hành lý của người xuất nhập cảnh qua đường hàng không và các kế hoạch triển khai thực hiện chuyên đề này. Theo đó, đối tượng áp dụng là hành lý của người xuất nhập cảnh có giấy tờ tùy thân hoặc hộ chiếu do cơ quan nhà nước Việt Nam hoặc nước ngoài cấp, có mang hành lý vượt quá định mức miễn thuế, phải làm thủ tục hải quan như đối với hàng hóa xuất nhập khẩu.

Mục tiêu của chuyên đề là phát hiện và đề xuất khắc phục những sơ hở về chính sách trong công tác quản lý hành lý của người xuất nhập cảnh qua đường hàng không; nâng cao hiệu quả kiểm tra, giám sát hải quan đối với hành lý; nâng cao tỷ lệ phát hiện vi phạm pháp luật hải quan đối với hành lý của khách xuất nhập cảnh...