Sức nóng từ than

Từ thời bao cấp, than xuất khẩu mang về nguồn ngoại tệ lớn nhất nước ta và ngành than luôn là nơi thí điểm những mô hình tổ chức sản xuất tiên tiến...
Bác Hồ nâng hòn than thứ 4 triệu tấn. Ảnh: Nguyễn Văn Vượng

Bác Hồ nâng hòn than thứ 4 triệu tấn. Ảnh: Nguyễn Văn Vượng

CôngThương - Ngay sau ngày Khu mỏ Hồng Quảng được giải phóng, các mỏ than là những đơn vị công nghiệp được đầu tư cơ khí hóa sớm nhất với sự giúp đỡ to lớn của Liên Xô cả về thiết bị, công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực, nhằm tăng nhanh sản lượng, có đủ than cho tiêu dùng trong nuớc và xuất khẩu. Tháng 8/1960, hai mỏ than Cẩm Phả, Hồng Gai được tách ra thành 8 xí nghiệp, trong đó có 3 mỏ lộ thiên khai thác cơ khí hiện đại là Đèo Nai, Cọc Sáu, Hà Tu với công suất thiết kế 1 triệu tấn/năm/mỏ, 2 mỏ hầm lò Thống Nhất, Hà Lầm và 2 xí nghiệp tuyển than Hồng Gai, Cửa Ông cùng với mỏ Mạo Khê và mỏ Quán Triều (Thái Nguyên). Sản lượng than tăng nhanh, năm 1964 đã đạt được 3,2 triệu tấn than sạch - gấp hơn 3 lần sản lượng năm cao nhất thời tư bản Pháp (1939). Tuy nhiên, do chiến tranh tàn phá, mô hình tổ chức chưa phù hợp và điều kiện khai thác ngày càng khó khăn, tốc độ bóc đất đá chậm, không mở rộng được diện khai thác.

Ngày 15/11/1968, Bác Hồ đã có cuộc gặp gỡ với đoàn đại biểu công nhân ngành than và chỉ rõ nguyên nhân làm cho sản xuất than trì trệ, đó là “Tổ chức kém, quản lý kém”. Bác nói: “Ngành sản xuất than cũng như quân đội đánh giặc” và Người kêu gọi: “Đẩy mạnh ngành than trở thành một ngành gương mẫu cho các ngành kinh tế khác và tỉnh Quảng Ninh trở thành một tỉnh giàu đẹp”. Thực hiện những lời dạy của Hồ Chủ tịch, công nhân các xí nghiệp ngành than vừa đẩy mạnh sản xuất, vừa chiến đấu kiên cường, bắn rơi nhiều máy bay Mỹ và chi viện cho chiến trường miền Nam 3 tiểu đoàn chiến sĩ của thợ mỏ mang tên “Binh đoàn than”, lập nhiều chiến công ở chiến trường Tây Nguyên.

Từ phong trào thi đua “giành năng suất kỷ lục” của thợ mỏ ngành than, 5 năm qua, đã có 647 tổ đội, xe máy đạt năng suất kỷ lục, trong đó có 140 tổ đội dẫn đầu ngành; 1.628 tổ đội đạt cấp đơn vị thành viên.

Trải qua nhiều lần thay đổi tổ chức, trực thuộc Bộ Công nghiệp nặng, rồi Bộ Mỏ và Than, Bộ Điện Than, Bộ Năng lượng; các công ty, xí nghiệp phải tách ra, nhập vào nhiều lần, sản lượng than chỉ nằm ở mốc trên dưới 5 triệu tấn/năm.Ngành than bước vào cơ chế thị trường với muôn vàn khó khăn, nhất là sau khi Liên Xô tan rã, không còn nguồn vật tư, máy xúc, ôtô, máy khoan… nhiều công trường chỉ hoạt động được 40-50%. Đời sống công nhân vô cùng khó khăn. Ngành than phải đổi USD tiền xuất khẩu lấy tiền đồng Việt Nam để trả lương cho công nhân, đổi than lấy gạo, lấy đường, vải, mì chính để bảo đảm cuộc sống cho thợ mỏ.Từ chủ trương khai thác lộ vỉa, ban phát chỉ tiêu xuất khẩu, nạn than thổ phỉ hoành hành, môi trường ô nhiễm, Chính phủ đã quyết định thành lập Tổng công ty Than Việt Nam theo mô hình tập đoàn kinh tế mạnh, đổi mới cơ chế quản lý, tăng quyền tự chủ, năng động cho cơ sở. Cùng với việc cơ cấu lại tổ chức sản xuất, tập trung giải quyết những khó khăn ở các khâu yếu, Tổng công ty Than Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với tỉnh Quảng Ninh bước đầu lập lại trật tự trong sản xuất và tiêu thụ, động viên được khí thế thi đua của toàn thể công nhân. Sau 4 năm đã đưa sản lượng than lên 10 triệu tấn - mốc son mà Đảng và Nhà nước giao cho ngành than vào năm 2000.Cuộc khủng hoảng kinh tế châu Á (1997 – 1999) khiến ngành than ứ đọng 4,3 triệu tấn than, phải giãn sản xuất, tưởng khó vượt qua được. Nhưng nhờ mở rộng thị trường và áp dụng nhiều biện pháp kích cầu, kiên quyết đổi mới công nghệ, đào tạo nâng cấp nguồn nhân lực với chất lượng ngày càng cao, không ngừng cải thiện đời sống vật chất tinh thần cho công nhân, ngành than đã vững vàng bước vào thế kỷ XXI trong vị thế mới, đưa sản lượng lên 15 triệu tấn rồi 25, 30 tiệu tấn và sau 15 năm đã vượt qua sản lượng 40 triệu tấn/năm, tăng gấp 8 lần ngày mới thành lập. Sự tăng tốc của ngành than có ý nghĩa rất quan trọng, tạo điều kiện để các ngành kinh tế của đất nước phát triển nhanh.

Công nhân mỏ than đã biết vận dụng những kỹ thuật tiên tiến trong khai thác hầm lò

Với chủ trương sản xuất đa ngành trên nền than, ngành than đã rất thành công trong việc chế tạo vật liệu nổ và các nhà máy nhiệt điện hoạt động rất hiệu quả. Từ Tổng công ty Than trở thành Tập đoàn Than rồi Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, công nhân, cán bộ ngành than không ngừng phát huy truyền thống bất khuất, sáng tạo và ý thức trách nhiệm cao, dù trong bất cứ hoàn cảnh khốc liệt nào cũng đáp ứng kịp thời mọi yêu cầu của đất nước.Ngành than Việt Nam đã đào tạo được một đội ngũ cán bộ, công nhân giàu nhiệt tình cách mạng, có đủ năng lực khoa học, kỹ thuật hiện đại và trình độ quản lý tiên tiến, áp dụng nhiều tiến bộ kỹ thuật để khai thác thành công xuống moong sâu, cơ giới hóa hầm lò, mở thêm nhiều lò giếng đứng, lò giếng nghiêng, đưa công suất lò chợ tăng gấp 5 lần trước đây. Nhiều mỏ than đã đạt được sản lượng từ 2-3 triệu tấn/năm. Thu nhập của thợ mỏ trong 15 năm qua đã tăng gần 10 lần. Đời sống văn hóa mang bản sắc thợ mỏ đang tỏa khắp các ngõ ngang, xóm thợ với những nét đẹp ấm tình người.Dù trong hoàn cảnh nào, công nhân, cán bộ ngành than cũng luôn đoàn kết, đồng tâm, sáng tạo, đáp ứng mọi yêu cầu của đất nước, góp phần quan trọng đảm bảo an ninh năng lượng, tạo điều kiện thuận lợi cho các ngành kinh tế tiêu dùng than tăng trưởng nhanh. Tuy vậy, từ chỗ sản xuất than quá nhanh không tiêu thụ kịp phải giãn sản xuất (1999), đến nay, dù sản lượng đã tăng lên hơn 4 lần và có thể gấp 5 lần trong những năm tới thì vẫn phải tính đến phương án nhập khẩu, vì chỉ riêng than cung cấp cho nhiệt điện sẽ lên đến 75 triệu tấn/năm - bằng toàn bộ sản lượng than có thể khai thác được ở vùng đông bắc trong 10 năm tới.

Theo dự báo đáng tin cậy, mức tiêu dùng than của Việt Nam sẽ đạt đến khoảng 250 triệu tấn từ sau năm 2025 và nhiều chuyên gia lo ngại rằng, lúc đó có ngoại tệ mạnh cũng khó mua được than hoặc phải mua với giá rất cao cộng thêm chi phí vận chuyển lớn, liệu các ngành tiêu dùng nhiều than vốn quen dùng than giá rẻ có chịu nổi giá nhập khẩu gấp vài lần không? Việc nhập những thiết bị lạc hậu, tiêu hao nhiều than, gây ô nhiễm môi trường cần phải loại bỏ. Sức nóng từ than đã thúc đẩy nhiều ngành kinh tế tăng tốc, nhưng hôm nay, sức nóng đó lại đang thúc giục thợ mỏ cần nỗ lực sáng tạo hơn nữa để giải được bài toán của tương lai.Mức tiêu dùng than ngày càng lớn đòi hỏi ngành than phải tiếp tục tăng tốc, triển khai nhanh việc thăm dò và khai thác than Đồng bằng sông Hồng để giảm việc phải nhập hàng trăm triệu tấn than trong 10 – 15 năm tới. Truyền thống bất khuất, sáng tạo cần được phát huy khi phải khai thác xuống sâu hơn, phải làm quen với những môi trường khai thác phức tạp hơn. Tin rằng, sức sáng tạo của công nhân, cán bộ ngành than sẽ viết tiếp những trang sử mới sáng ngời, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, góp phần xứng đáng vào tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Nhà văn Võ Khắc Nghiêm

baocongthuong.com.vn
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Tin mới nhất

Nga tăng cường nhập khẩu xăng; Mỹ mua dầu cho kho dự trữ khẩn cấp quốc gia

Nga tăng cường nhập khẩu xăng; Mỹ mua dầu cho kho dự trữ khẩn cấp quốc gia

Nga gần đây đã tăng cường nhập khẩu xăng từ Belarus trong tháng 3 để giải quyết nguy cơ thiếu hụt tại thị trường nội địa.
Chuyên gia dự báo 3 lý do giá dầu thế giới năm 2024 sẽ bình ổn

Chuyên gia dự báo 3 lý do giá dầu thế giới năm 2024 sẽ bình ổn

Bất chấp những căng thẳng địa chính trị và hiệp định thương mại thay đổi, các chuyên gia nhận xét thị trường dầu mỏ thế giới sẽ khó biến động trong năm nay.
Bộ Công Thương lấy ý kiến về Dự thảo Luật điện lực (sửa đổi)

Bộ Công Thương lấy ý kiến về Dự thảo Luật điện lực (sửa đổi)

Ngày 28/3, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ký văn bản 2034/BCT-ĐTĐL về việc xin ý kiến đối với dự án Luật Điện lực (sửa đổi).
Nam Định đề xuất chuyển đổi dự án nhiệt điện 2,2 tỷ USD từ điện than sang điện khí LNG

Nam Định đề xuất chuyển đổi dự án nhiệt điện 2,2 tỷ USD từ điện than sang điện khí LNG

UBND tỉnh Nam Định vừa có văn bản gửi Bộ Công Thương đề xuất chuyển đổi dự án nhiệt điện 2,2 tỷ USD từ điện than sang điện khí LNG.
Đề xuất nhiên liệu chuyển đổi cho các nhà máy nhiệt điện than của Việt Nam

Đề xuất nhiên liệu chuyển đổi cho các nhà máy nhiệt điện than của Việt Nam

Ngày 28/3 tại Hà Nôi, UNDP đã tổ chức cuộc họp trao đổi kỹ thuật đánh giá các kịch bản đưa nhiệt điện than ở Việt Nam đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Tin cùng chuyên mục

Đồng Nai: Hơn 35.200 khách hàng ký cam kết tiết kiệm điện

Đồng Nai: Hơn 35.200 khách hàng ký cam kết tiết kiệm điện

Tại Đồng Nai, hơn 35.200 khách ký cam kết tiết kiệm điện; 965 khách có mức tiêu thụ điện từ 1 triệu kWh/năm trở lên ký cam kết tham gia điều chỉnh phụ tải điện.
Sản xuất điện của EU đạt bước tiến mới

Sản xuất điện của EU đạt bước tiến mới

Sản xuất điện của Liên minh châu Âu (EU) đạt bước tiến mới trong quá trình chuyển đổi sang năng lượng ít carbon vào năm 2023.
Đắk Nông: Quyết liệt thực hiện giải pháp tiết kiệm điện trong mùa nắng nóng

Đắk Nông: Quyết liệt thực hiện giải pháp tiết kiệm điện trong mùa nắng nóng

Thời gian qua, thời tiết trên địa bàn Đắk Nông hanh khô và nắng nóng kéo dài. Do đó, nhiều giải pháp trong công tác tiết kiệm điện được PC Đắk Nông triển khai.
Đốc thúc tiến độ đường dây 500kV mạch 3 cung đoạn từ Thanh Hoá đến Phố Nối

Đốc thúc tiến độ đường dây 500kV mạch 3 cung đoạn từ Thanh Hoá đến Phố Nối

Lãnh đạo Tập đoàn Tâp đoàn Điện lực Việt Nam và Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia đã kiểm tra dự án đường dây 500kV mạch 3 từ Thanh Hoá đến Phố Nối.
Dự án đường dây 500kV mạch 3: Các nhà thầu thi công đồng hành cùng chủ đầu tư

Dự án đường dây 500kV mạch 3: Các nhà thầu thi công đồng hành cùng chủ đầu tư

Các nhà thầu thi công dự án đường dây 500kV mạch 3 bày tỏ sự cam kết, quyết tâm đồng hành cùng chủ đầu tư đưa dự án về đích.
Thừa Thiên Huế: Các giải pháp đảm bảo cung cấp điện cho mùa khô

Thừa Thiên Huế: Các giải pháp đảm bảo cung cấp điện cho mùa khô

Ngành điện Thừa Thiên Huế triển khai đồng bộ các phương án, sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống nhằm đảm bảo cung ứng điện mùa khô năm 2024.
Sớm đề xuất cụ thể cơ chế huy động nguồn vốn cho phát triển năng lượng tái tạo

Sớm đề xuất cụ thể cơ chế huy động nguồn vốn cho phát triển năng lượng tái tạo

Ngày 27/3, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tiếp bà Mary L.Schapiro, Phó Chủ tịch Liên minh Tài chính Glasgow vì mục tiêu giảm phát thải ròng khí nhà kính bằng 0.
Gia Lai: Tiết kiệm hơn 12,6 triệu kWh điện trong quý 1/2024

Gia Lai: Tiết kiệm hơn 12,6 triệu kWh điện trong quý 1/2024

Sở Công Thương Gia Lai cho biết, sản lượng điện tiết kiệm trên toàn tỉnh trong quý 1/2024 ước đạt hơn 12,6 triệu kWh so với cùng kỳ năm 2023.
Thủ tướng Phê duyệt Quyết định quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân

Thủ tướng Phê duyệt Quyết định quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân

Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt Quyết định quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân thay thế Quyết định 24/2017/QĐ-TTg.
Cục Điều tiết Điện lực làm việc với EVNNPC về cung cấp điện năm 2024

Cục Điều tiết Điện lực làm việc với EVNNPC về cung cấp điện năm 2024

Cục Điều tiết Điện lực yêu cầu Tổng công ty Điện lực miền Bắc đẩy mạnh các giải pháp nhằm đảm bảo cung cấp điện năm 2024, nhất là trong mùa nắng nóng sắp tới.
Đóng điện Trạm biến áp 220kV Phố Cao và đấu nối

Đóng điện Trạm biến áp 220kV Phố Cao và đấu nối

Trạm biến áp 220kV Phố Cao và đấu nối đi vào vận hành sẽ tăng cường điện cho tỉnh Hưng Yên, Hải Dương và khu vực phụ cận
Bộ trưởng Bộ Công Thương yêu cầu thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm để thúc đẩy tiến độ đường dây 500 kV mạch 3

Bộ trưởng Bộ Công Thương yêu cầu thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm để thúc đẩy tiến độ đường dây 500 kV mạch 3

Liên quan đến tiến độ đường dây 500 kV mạch 3, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã nêu 3 nguyên nhân ảnh hưởng dự án và đề nghị thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm.
Họp giao ban định kỳ tháng 3 về đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch – Phố Nối

Họp giao ban định kỳ tháng 3 về đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch – Phố Nối

Ngày 26/3, tại trụ sở Bộ Công Thương, Hà Nội, đã diễn ra cuộc họp giao ban định kỳ về đường dây 500kV mạch 3 từ Quảng Trạch - Phố Nối.
Bắc Giang có 267 cửa hàng bán xăng dầu xuất hóa đơn điện tử

Bắc Giang có 267 cửa hàng bán xăng dầu xuất hóa đơn điện tử

Tỉnh Bắc Giang hiện có 267 cửa hàng bán lẻ xăng dầu thực hiện việc lập hóa đơn điện tử theo từng lần bán hàng, đạt tỷ lệ 91,1%.
Tuyên Quang: Quyết tâm không để sự cố mất điện xảy ra trong mùa nắng nóng 2024

Tuyên Quang: Quyết tâm không để sự cố mất điện xảy ra trong mùa nắng nóng 2024

Điện lực Tuyên Quang chủ động triển khai các phương án ứng phó quyết tâm không để sự cố mất điện xảy ra trong những đợt cao điểm nắng nóng 2024 .
Cục Điều tiết Điện lực làm việc với EVNHANOI về cung cấp điện năm 2024

Cục Điều tiết Điện lực làm việc với EVNHANOI về cung cấp điện năm 2024

Nhằm chuẩn bị tốt công tác cấp điện mùa nắng nóng 2024, Cục Điều tiết Điện lực đã có buổi làm việc với ngành điện Thủ đô.
Hà Giang tiết kiệm được hơn 8.000 kWh trong Giờ Trái đất 2024

Hà Giang tiết kiệm được hơn 8.000 kWh trong Giờ Trái đất 2024

Công ty Điện lực Hà Giang cho biết, sau 1 giờ tắt đèn hưởng ứng Giờ Trái đất năm 2024 từ 20h30 - 21h30 ngày 23/3, toàn tỉnh đã tiết kiệm được 8.666 kWh.
Nga chuyển hướng xuất khẩu khí đốt sang Trung Quốc; Anh đầu tư vào lĩnh vực hạt nhân

Nga chuyển hướng xuất khẩu khí đốt sang Trung Quốc; Anh đầu tư vào lĩnh vực hạt nhân

Tập đoàn dầu khí Gazprom bắt đầu xây dựng đường ống khí đốt trị giá hàng tỷ USD mở rộng nguồn cung cấp khí đốt để đáp ứng các cam kết xuất khẩu sang Trung Quốc.
Đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối: Nỗ lực hơn nữa để đẩy nhanh tiến độ dự án

Đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối: Nỗ lực hơn nữa để đẩy nhanh tiến độ dự án

Đây là yêu cầu của Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) sau khi kiểm tra, đôn đốc tiến độ các dự án đường dây 500kV mạch 3 và việc cung cấp cột thép.
Bài 3:  Phát huy vai trò của cơ quan quản lý

Bài 3: Phát huy vai trò của cơ quan quản lý

Để chương trình tiết kiệm năng lượng đi vào thực chất và hiệu quả, vai trò của cơ quan quản lý tại địa phương hết sức quan trọng.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động