Sẽ xoá tình trạng “lãi thật, lỗ giả”, chống chuyển giá tại các doanh nghiệp FDI

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân điều hành phiên chất vấn

“Đáng 500 thì bảo 1 tỷ, sau này cứ khấu hao theo đó thì rất nguy hiểm”

Đại biểu Triệu Thế Hùng (đoàn Lâm Đồng) nêu câu hỏi, cử tri đề nghị Bộ trưởng cho biết thực trạng và kết quả công tác phòng, chống hoạt động chuyển giá, trốn thuế thời gian qua, đánh giá hiệu quả của các quy định, phương pháp xác định giá trước thuế để xác định số thuế phải nộp của doanh nghiệp FDI? Và cử tri muốn biết tình trạng “lãi thật lỗ giả” hiện nay có còn không, đã xử lý được sai phạm nào ở giai đoạn vừa qua chưa?.

Đi thẳng vào nội dung câu hỏi, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, từ năm 1995, Bộ Tài chính đã có văn bản hướng dẫn kiểm soát chuyển giá. Trong những năm gần đây, Bộ tiếp tục hoàn thiện các chính sách liên quan, cụ thể gần đây nhất là Nghị định số 20 vào tháng 2/2017 quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp phát sinh trong giao dịch liên kết.

Bên cạnh đó, cơ quan thuế cũng đã tiến hành thanh tra, kiểm tra tại các doanh nghiệp FDI. Theo đó, năm 2016, cơ quan thuế đã thanh tra, kiểm tra 1.406 cuộc đối với doanh nghiệp FDI, tổng số thuế truy thu, truy hoàn và phạt là 1.310 tỷ đồng, tổng số tiền giảm lỗ là 1.983 tỷ, giảm khấu trừ hơn 3 tỷ. Những tháng năm 2017, đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 1.288 doanh nghiệp FDI, tổng số truy thu, truy hoàn và tiền phạt thuế là 3.085 tỷ, giảm lỗ là 6.812 tỷ, giảm khấu trừ 265 tỷ đồng.

Về hoạt động chuyển giá ngay từ khâu đầu tư, Bộ trưởng Tài chính nhấn mạnh: “Đáng 500 thì bảo 1 tỷ, sau này cứ khấu hao theo đó thì rất nguy hiểm” và ông phân tích, hoạt động chuyển giá rất phức tạp, không chỉ trong quá trình sản xuất kinh doanh mà doanh nghiệp có thể thực hiện chuyển giá ngay từ khâu đầu tư qua hình thức kê tăng giá trị trang thiết bị, máy móc để được chiết khấu hao sau này, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng báo cáo, cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách để thống nhất kiểm soát giữa các bộ, ngành liên quan từ khâu đăng ký đầu tư đến triển khai đầu tư, sản xuất kinh doanh.

Cũng theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, giải pháp song hành là hoàn thiện hành lang pháp lý về quản lý thuế đối với hoạt động chống chuyển giá; kiện toàn bộ máy tổ chức và đào tạo phát triển nguồn nhân lực quản lý và chuyển giá; củng cố và hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu phục vụ cho quản lý thuế trong đó có quản lý về chuyển giá;…

Đặc biệt, để chống chuyển giá hiệu quả, theo Bộ trưởng Tài chính, công tác hợp tác quốc tế cũng rất quan trọng.

“Một trong những chủ đề tại Hội nghị Bộ trưởng tài chính APEC vừa qua là chống chuyển giá và chống xói mòn cơ sở thuế được chúng tôi đề xuất lên Hội nghị thượng đỉnh”- Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói.

Sẽ mạnh tay quản lý hàng tạm nhập, tái xuất

Đại biểu Đặng Ngọc Nghĩa (đoàn Thừa Thiên - Huế) nêu vấn đề, với lĩnh vực tạm nhập, tái xuất, cử tri đánh giá là lợi ít mà hại nhiều. Cũng theo đại biểu, nhiều tổ chức, cá nhân lợi dụng hình thức này để buôn lậu, trong khi việc này chỉ có hải quan độc quyền kiểm soát.

“Khi các mặt hàng này thông quan qua biên giới, do kém chất lượng, các nước không cho thông quan. Mặt hàng lại quay lại tiêu thụ trong nước, đặc biệt là các thực phẩm bẩn” – đại biểu nêu thực trạng và đề nghị Bộ trưởng cho biết, Thanh tra Bộ Tài chính đã phát hiện, bắt giữ bao nhiêu vụ về lĩnh vực này? Giải pháp nào để chấm dứt ngay những tình trạng trên?.

Trong phần trả lời, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng thẳng thắn thừa nhận tình hình quản lý hàng tạm nhập tái, xuất rất phức tạp. “Trong quá trình triển khai chúng tôi đã đề ra một số giải pháp, kiến nghị một số giải pháp” – Bộ trưởng nói và cho biết chi tiết, thứ nhất, bổ sung các quy định hướng dẫn thực hiện, đảm bảo cho việc quản lý thực hiện tạm nhập, tái xuất theo đúng bản chất, đúng thông lệ quốc tế để hạn chế sơ hở.

Bên cạnh đó là việc sửa đổi, bổ sung các quy định về xử phạt hành chính, xử phạt vi phạm theo hướng tăng nặng đối với hành vi vi phạm về quản lý tạm nhập, tái xuất, nhất là hành vi tự ý tiêu thụ nội địa hàng tạm nhập, tái xuất hay tái xuất hàng hóa qua cửa khẩu nhưng không đúng quy định.

“Đề nghị Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các lực lượng chức năng nắm bắt các thông tin thay đổi trong chính sách biên mậu của đối tác để đưa ra những khuyến cáo cho doanh nghiệp kịp thời điều chỉnh, tránh gây thiệt hại về kinh tế” – ông Dũng nói và bổ sung, Ban chỉ đạo quốc gia 389, các lực lượng hải quan, công an biên phòng, cảnh sát biển, Ủy ban nhân dân các tỉnh biên giới cần tăng cường quản lý chặt chẽ các đường mòn, lối mở và không để hàng hóa tạm nhập, tái xuất, hàng vận chuyển không đúng luồng tuyến.