Sẽ triển khai các biện pháp khắc phục thẻ vàng của EU đối với hải sản Việt Nam

Ảnh minh họa

Theo quy trình của Ủy ban châu Âu (EC), sau khi xác định quốc gia có xuất khẩu thủy sản vào EU không đáp ứng được các yêu cầu của EU trong chống khai thác bất hợp pháp (IUU), EC có quyết định cảnh báo chính thức (biện pháp thẻ vàng). Thời gian cảnh báo thẻ vàng là 6 tháng. Sau 6 tháng (đến 23/4/2018) sau khi có kết quả của đoàn kiểm tra của Tổng vụ các vấn đề về biển và thủy sản của EC (DGMARE) về việc triển khai các quy định về IUU của EU, có 3 khả năng xẩy ra với Việt Nam: Nếu Việt Nam triển khai đầy đủ, toàn bộ các quy định của EC với các minh chứng cụ thể thì tình trạng cảnh báo thẻ vàng sẽ được dỡ bỏ; nếu việc triển khai các qui định của EU về IUU có tiến bộ EC có thể gia hạn để hoàn thiện các nội dung còn thiếu; Trong trường hợp cảnh báo của EC không được thực hiện hoặc triển khai không hiệu quả, EC sẽ ban hành biện pháp thẻ đỏ, khi đó lệnh cấm xuất khẩu hải sản khai thác từ Việt Nam vào thị trường EU sẽ được áp dụng.

Ông Nguyễn Quốc Oai – Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản - cho biết: Do đặc thù nghề cá Việt Nam là nghề cá Nhân dân, quy mô nhỏ, đa loài, trình độ ngư dân thấp, trang thiết bị trên trên tàu lạc hậu nên việc áp dụng các biện pháp để giải quyết các khuyến nghị của EU chưa được triệt để, vấn đề còn một số nội dung mà theo đánh giá của EC vẫn cần tiếp tục hoàn thiện như việc tàu cá Việt Nam khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. Việc sửa đổi Luật Thủy sản đã được Việt Nam chú trọng, đưa vào Luật tối đa các quy định để thực hiện các khuyến nghị của EC. Các nội dung cụ thể sẽ được Việt Nam quy định cụ thể trong Nghị định, Thông tư quy định chi tiết hướng dẫn thi hành Luật. Tuy nhiên, kỹ thuật lập pháp của Việt Nam và EU có khác nhau nên EC vẫn cho rằng việc hoàn thiện thể chế là chưa đạt yêu cầu.

Cũng theo ông Oai, việc EC áp dụng biện pháp thẻ vàng đối với Việt Nam chỉ áp dụng với sản phẩm khai thác trên biển; không áp dụng cho sản phẩm thủy sản từ nuôi trồng. Trong thời gian này, hoạt động xuất khẩu hải sản vẫn được diễn ra bình thường. Tuy nhiên, sẽ có những tác động như: các lô hàng bị tăng tuần suất kiểm tra hồ sơ nguồn gốc sản phẩm khai thác nhập khẩu từ Việt Nam (có thể lên đến 100%), dẫn đến thời gian lưu kho tăng, phát sinh chi phí kiểm tra, chi phí lưu kho đối với doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu vào EU. Bên cạnh đó, việc này cũng có khả năng gây tâm lý lo ngại đến các nhà nhập khẩu ở các thị trường khác, đặc biệt là đối với các thị trường nhập khẩu nguyên liệu của Việt Nam để tái xuất sang thị trường EU hoặc Mỹ và các nước có quy định áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp chống khai thác IUU.

Vấn đề đáng lo ngại là sau 6 tháng theo cảnh báo, nếu Việt Nam không giải quyết được các yêu cầu EU đưa ra thì Việt Nam có thể đối mặt một trong 3 kịch bản mà xấu nhất là EU sẽ rút thẻ đỏ, khi đó lệnh cấm xuất khẩu hải sản khai thác từ Việt Nam vào EU sẽ được áp dụng. Vì vậy, Tổng cục Thuỷ sản Việt Nam sẽ sớm báo cáo Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia nhằm ngăn chặn, giảm thiểu và loại bỏ khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định đến năm 2025; tổ chức thực hện quyết liệt, triệt để kế hoạch này ngay sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Bên cạnh đó, sẽ thành lập tổ công tác liên ngành do Bộ NN&PTNT là tổ trưởng với sự tham gia của các Bộ, ngành, hiệp hội có liên quan để chỉ đạo, điều phối triển khai các biện pháp khắc phục thẻ vàng của EU. Tổ chức các đoàn đàm phán, đối thoại để EU hiểu và ghi nhận nỗ lực của Việt Nam trong việc triển khai, đáp ứng các khuyến nghị của EU; tiếp tục biên dịch Luật Thủy sản sửa đổi và các văn bản dưới luật khi được sửa đổi ban hành để cung cấp cho EU. Nhanh chóng hoàn tất thủ tục gia nhập Hiệp định đàn cá di cư của Liên Hợp quốc và Hiệp định biện pháp quốc gia có cảng của FAO. Ngay sau khi Luật Thủy sản sửa đổi được Quốc hội thông qua, khẩn trương xây dựng các văn bản dưới luật để có hiệu lực cùng thời điểm có hiệu lực của Luật Thủy sản sửa đổi nhằm đáp ứng được khung pháp lý về quản lý nghề cá theo yêu cầu của EU...

TIN LIÊN QUAN
	EU cảnh báo thẻ vàng IUU với Việt Nam: Thách thức và cơ hội