Quyết tâm chính trị cao, giải pháp phải quyết liệt

Vinamilk doanh nghiệp lớn thực hiện cổ phần hóa hết sức thành công. Ảnh minh họa

Tại cuộc họp báo chuyên đề về tái cơ cấu DNNN diễn ra ở Hà Nội ngày 23/12, Bộ Tài chính cho biết, từ 2011 - 2015 đã sắp xếp được 588 doanh nghiệp, trong đó cổ phần hóa 508 doanh nghiệp, sắp xếp theo các hình thức khác 80 doanh nghiệp. Tổng giá trị thực tế 508 doanh nghiệp đã cổ phần hóa là 760.774 tỷ đồng, giá trị thực tế phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp là 188.274 tỷ đồng. Trong năm 2016, có thêm 56 doanh nghiệp được phê duyệt phương án cổ phần hóa với tổng giá trị thực tế là 34.017 tỷ đồng, trong đó giá trị thực tế phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp là 24.390 tỷ đồng.

Mặc dù cơ chế, chính sách tái cơ cấu, sắp xếp, cổ phần hóa DNNN đã được ban hành khá đầy đủ, song theo Bộ Tài chính, tính đến hết năm 2016, nhiều DNNN cần phải cổ phần hóa vẫn chưa hoàn thành theo kế hoạch của giai đoạn 2011 - 2015, tiến độ cổ phần hóa và thoái vốn vẫn chưa đạt kết quả như kỳ vọng. Chính vì vậy, để đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả tái cơ cấu DNNN giai đoạn 2016 - 2020, Bộ Tài chính cho rằng, bên cạnh quyết tâm chính trị cao để tạo sự đồng thuận về nhận thức, cần có các giải pháp thiết thực, hiệu quả, quyết liệt hơn. Trong đó, cần ban hành tiêu chí, danh mục DNNN thực hiện sắp xếp để tập trung thực hiện. Phải tuân thủ nghiêm túc cơ chế thị trường trong cổ phần hoá, không để xảy ra tiêu cực, thất thoát vốn, tài sản nhà nước và phải thực hiện niêm yết các tập đoàn kinh tế, tổng công ty, DNNN có quy mô lớn đã cổ phần hoá lên thị trường chứng khoán trong nước và quốc tế. Rà soát và xử lý dứt điểm các DNNN thua lỗ cũng như các các dự án đầu tư của DNNN không có hiệu quả theo nguyên tắc và cơ chế thị trường, thực hiện phá sản DNNN theo pháp luật.

Cần phải nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý, giám sát hoạt động của DNNN; tăng cường minh bạch, công khai hóa thông tin về hoạt động của DNNN cũng như công tác kiểm tra, thanh tra hoạt động của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước. Tăng cường trách nhiệm của lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước trong thực hiện sắp xếp, cổ phần hóa đã được phê duyệt; xử lý nghiêm lãnh đạo doanh nghiệp không thực hiện hoặc thực hiện không hiệu quả tái cơ cấu và quản lý điều hành doanh nghiệp...

Từng DNNN cần phải rà soát, xác định lại nhiệm vụ, ngành nghề kinh doanh chính để tập trung hoạt động hiệu quả; có chiến lược phát triển dài hạn phù hợp chiến lược ngành và nhu cầu thị trường, có khả năng cân đối vốn đầu tư, năng lực quản lý; xây dựng và công khai phương án sắp xếp lại doanh nghiệp, cổ phần hóa, thoái vốn trình cấp có thẩm quyền phê duyệt; rà soát, bổ sung hoặc xây dựng ban hành các định mức kinh tế - kỹ thuật đối với các hoạt động của doanh nghiệp làm cơ sở để quản lý, kiểm tra, giám sát tăng hiệu quả hoạt động. Triển khai tái cơ cấu các doanh nghiệp thành viên để chuyên môn hóa, không đầu tư dàn trải, phân tán nguồn lực…

Công ty mẹ - tập đoàn/tổng công ty nhà nước phải tổ chức giám sát, kiểm tra thường xuyên, thanh tra định kỳ chấp hành pháp luật, thực hiện mục tiêu, chiến lược, kế hoạch và nhiệm vụ được giao của các công ty con, các cán bộ quản lý để kịp thời chấn chỉnh sai phạm. Tiếp tục đổi mới quản trị doanh nghiệp trên tất cả các khía cạnh về lao động, tài chính, vật tư, khoa học công nghệ…, sắp xếp lại bộ máy tinh gọn, hiệu quả; hoàn thiện cơ chế kiểm soát, kiểm toán nội bộ, chú trọng kiểm soát rủi ro tài chính để kịp thời có biện pháp phòng ngừa, khắc phục và điều chỉnh kế hoạch sản xuất, kinh doanh phù hợp; tăng cường năng lực, quyền hạn của ban kiểm soát và kiểm toán nội bộ; kiện toàn bộ máy quản lý, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cán bộ quản lý doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu quản trị trong cơ chế thị trường.

Nâng cao chất lượng lao động trong doanh nghiệp để nâng cao năng suất; đổi mới công nghệ, sản phẩm, dịch vụ, từng bước nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm, dịch vụ đáp ứng tiêu chuẩn môi trường; công khai, minh bạch trong đầu tư, quản lý tài chính, mua sắm, phân phối thu nhập và công tác cán bộ trong doanh nghiệp.

Cơ quan đại diện phần vốn nhà nước tại các doanh nghiệp đã cổ phần hóa thông qua người đại diện đôn đốc các doanh nghiệp đã cổ phần hóa thực hiện nghiêm quy định về đăng ký lưu ký, đăng ký giao dịch, đăng ký niêm yết trên thị trường chứng khoán theo quy định. Đồng thời nghiêm túc thực hiện chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại các doanh nghiệp đã cổ phần hóa về Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) theo đúng quy định.../.