Tiến sĩ: Nguyễn Mộng Hùng- Chủ tịch Hội Bảo vệ Quyền lợi Người tiêu dùng TP.HCM
CôngThương - Thưa ông chủ đề ngày Quyền người tiêu dùng thế giới năm 2011 tập trung giải quyết những vấn đề gì cho người tiêu dùng?
Năm nay cả thế giới tổ chức ngày Quyền người tiêu dùng với chủ đề “Dịch vụ tài chính công bằng cho người tiêu dùng” nhằm tăng cường bảo vệ người tiêu dùng về mặt tài chính. Tại sao phải bảo vệ người tiêu dùng về mặt tài chính? Do người tiêu dùng chưa được bảo vệ tốt trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu- sự tăng trưởng không kiểm soát được và tiếp theo là sự cố của thị trường thế chấp Mỹ là một ví dụ về điều này. Dịch vụ tài chính cho người tiêu dùng rất phức tạp và tồn tại trong một thị trường thay đổi năng động và nhanh chóng có thể là thử thách đáng kể cho người tiêu dùng. Vì thế năm nay, lần đầu tiên Việt Nam tổ chức ngày Quyền người tiêu dùng với quy mô cấp quốc gia.
Việt Nam hưởng ứng ngày Quyền người tiêu dùng năm nay như thế nào?
Ngoài tuyên truyền, vận động các doanh nghiệp phát huy ý thức đạo đức, trách nhiệm, cam kết nâng cao chất lượng sản phảm, bảo đảm sự an toàn cho người sử dụng, đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường, năm nay Chính phủ và các tổ chức kinh tế xã hội tập trung thực hiện chương trình vận động “Doanh nghiệp tham gia ký cam kết về chất lượng an toàn thực phẩm của mình với người tiêu dùng”. Tại TP.HCM, chúng tôi sẽ phối hợp với Sở Công Thương và Cục Quản lý Cạnh tranh (Bộ Công Thương) tăng cường quảng bá kiến thức cho người tiêu dùng tiếp cận thông tin về sản phẩm, biết cách chọn lựa hàng hóa chất lượng, có xuất xứ rõ ràng, sử dụng đúng cách để đảm bảo độ an toàn cần thiết. Tại nước ta hiện đã có Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, luật sẽ có hiệu lực vào ngày 1/7/2011. Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng có 5 chương và 51 điều, đề cập chi tiết các vấn đề liên quan đến quyền lợi của người tiêu dùng. Theo tôi, nội dung của luật đủ sức để bảo vệ quyền của người mua hàng, đủ cơ sở pháp lý để xử đúng, nhanh chóng các hành vi xâm phạm đến quyền lợi của người tiêu dùng.
Các doanh nghiệp cho rằng, khi sản phẩm của họ bị đánh cắp kiểu dáng, mẫu mã nhưng khiếu nại vô cùng khó khăn, ngược lại nhiều người tiêu dùng khi mua phải hàng dởm cũng không dễ dàng để đòi quyền lợi, ông nhận xét vấn đề này như thế nào?
Trên thực tế hiện nay diễn ra đúng như vậy. Về phía doanh nghiệp, khi sản phẩm bị xâm hại quyền sử hữu trí tuệ, khâu khiếu kiện mất rất nhiều thời gian, thậm chí đến hàng năm mà chưa có kết quả, trong khi các đối tượng vi phạm kiểu dáng, mẫu mã sản phẩm của người khác lại bị xử lý còn nhẹ nên doanh nghiệp nản, bỏ cuộc. Đối với người tiêu dùng khi mua phải hàng gian, hàng giả việc đi khiếu nại thật không dễ vì sự hiểu biết của đa phần người mua không rành các quy tắc về thương mại, khi mua hàng lại không chọn kỹ giá trị, xuất xứ của món hàng và không yêu cầu cụ thể bằng văn bản về trách nhiệm của bên bán hàng dẫn đến khó đòi quyền lợi. Mặt khác, cơ quan bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng là hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hiện vẫn chưa đủ lực để yêu cầu nhà sản xuất trả lại quyền của người mua bị xâm hại một cách đầy đủ, trong đó có Hội của chúng tôi.
Được biết, Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TP. HCM ra đời đã 20 năm nay nhưng vẫn chưa đủ mạnh để bảo vệ quyền lợi cho người tiêu dùng, tại sao thưa ông?
Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TP.HCM ra đời sớm nhất so với 40 tổ chức tương tự của cả nước. Tuy nhiên, hiện tại Hội của chúng tôi do không có nguồn kinh phí ổn định, không có biên chế thường xuyên, trụ sở, các phương tiện sinh hoạt hầu hết do Chi cục Tiêu chuẩn- đo lường- chất lượng TP.HCM hỗ trợ nên không thể mở rộng các hoạt động. Nhân sự của Hội làm việc đều tự nguyện, không thù lao, ngay như lãnh đạo Hộicũngphải bỏ tiền túi để chi phí cho việc đi lại. Lệ phí thu từ việc khiếu nại của người tiêu dùng dù đã tăng từ 10.000 đồng/vụ lên 50.000 đồng/vụ song chỉ đủ để trả tiền tem thư, giấy mực phục vụ công tác hòa giải, các nguồn thu từ "mạnh thường quân" không nhiều, chỉ đủ cho phí hoạt động văn phòng. Tại các tỉnh như Bình Dương, Long An, Tiền Giang mỗi năm Hội được chính quyền tỉnh hỗ trợ hàng tỷ đồng, trong khi tại TP.HCM không có nguồn kinh phí nào, mặc dù nhiều năm qua chúng tôi đã làm đơn kiến nghị nhưng UBND TP.HCM không trả lời. Thực tế khách quan này cho thấy, quyền lợi người tiêu dùng đang bị bỏ quên, trong đó có một phần trách nhiệm của chúng tôi.
Năm 2010 Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TP.HCM tiếp nhận 98 vụ khiếu nại, trong đó hàng điện tử chiếm 28 vụ, hàng tiêu dùng khác (18 vụ), dịch vụ (16) mỹ phẩm (15), điện máy (11), ô tô xe máy (8), vật liệu xây dựng (2 vụ). Trong đó hòa giải thành 86 vụ (chiếm 86%), 12 vụ hòa giải bất thành, 5 vụ khiếu nại sai địa chỉ. |