Phòng chống tham nhũng: Con người vẫn là yếu tố quyết định

Ban điều hành phiên thảo luận về dự án Luật PCTN sửa đổi

Phát biểu tại hội trường, các đại biểu đều nhất trí cao với việc sửa đổi Luật PCTN nhằm khắc phục những tồn tại hiện hữu trong công tác PCTN. Bởi trên thực tế, công tác phòng, chống tham nhũng hiện nay chưa đạt được yêu cầu và mục tiêu đề ra. Tình hình tham nhũng vẫn diễn biến phức tạp trên nhiều lĩnh vực, gây hậu quả xấu về nhiều mặt.

Cùng quan điểm này, Luật PCTN sửa đổi có ý nghĩa rất quan trọng. Đây là công cụ pháp lý, là chỗ dựa cho cơ quan bảo vệ pháp luật cho toàn dân tham gia phòng, chống tham nhũng hiệu quả.

Đối với việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của dự thảo luật ra khu vực ngoài nhà nước, đại biểu Bế Minh Đức (Cao Bằng) cho rằng là cần thiết, phù hợp với xu thế quốc tế và yêu cầu về phòng, chống tham nhũng đặt ra trong tình hình hiện nay. Việc mở rộng này đảm bảo phù hợp với quy định của Bộ luật Hình sự và hình sự hóa các hành vi tham ô tài sản, nhận hối lộ, đưa hối lộ, môi giới hối lộ đối với người có chức vụ, quyền hạn trong doanh nghiệp, tổ chức ngoài nhà nước. Ngoài ra, việc mở rộng này cũng xuất phát từ đòi hỏi của chính các tổ chức doanh nghiệp trong khu vực ngoài nhà nước nhằm xây dựng môi trường kinh doanh, cạnh tranh lành mạnh.

Tuy nhiên cần có quy định cụ thể hơn, nhất là về nội dung thanh kiểm tra việc thực hiện pháp luật phòng, chống tham nhũng đối với tổ chức, doanh nghiệp ngoài nhà nước để tránh nguy cơ lạm quyền, gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Đại biểu góp ý về dự án Luật PCTN sửa đổi

Về đối tượng kê khai tài sản, thu nhập, ngoài các đối tượng phải kê khai như luật hiện hành (cán bộ từ phó phòng ủy ban nhân dân cấp huyện và tương đương trở lên; một số cán bộ, công chức cấp xã, người làm công tác quản lý ngân sách, tài sản của Nhà nước hoặc trực tiếp tiếp xúc và giải quyết công việc của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân. Các đối tượng này có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập hàng năm), dự thảo Luật sửa đổi có quy định bổ sung quy định đối với mọi cán bộ, công chức đều phải có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập lần đầu.

Đi kèm với các nội dung kê khai tài sản, dự thảo Luật sửa đổi có bổ sung quy định trao cho cơ quan phòng, chống tham nhũng nhiều quyền năng rất lớn trong các hoạt động phòng ngừa, kiểm tra, thanh tra và xử lý hành vi tham nhũng. Với quyền lực lớn, nếu không có quy định kiểm soát quyền lực chặt chẽ sẽ dẫn đến nguy cơ lạm dụng quyền lực ngay tại chính cơ quan phòng, chống tham nhũng.

Còn đại biểu Mùa A Vảng (Điện Biên) cho rằng, Luật PCTN có nghiêm khắc đến đâu cũng khó xử lý triệt để nếu lòng tham không tự từ bỏ. Nhiều quốc gia phát triển hàng đầu thế giới mặc dù hệ thống pháp luật đồng bộ, hoàn thiện nhưng tham nhũng vẫn tồn tại và xếp hạng thấp, trong khi có những quốc gia không ban hành riêng Luật PCTN nhưng công tác phòng, chống tham nhũng lại đạt hiệu quả và được xếp hạng cao trên thế giới. Nguyên nhân chủ yếu của sự thành công đó chính là sự công khai, minh bạch trong chính sách đầu tư, chi tiêu công, công tác cán bộ, sự giám sát của nhân dân và công tác giáo dục về phòng, chống tham nhũng khi còn đang trên ghế nhà trường. Như vậy con người mới là yếu tố quyết định sự thành công.

Phát biểu tại hội trường, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nhấn mạnh: Đây là dự án luật rất quan trọng, tạo cơ sở pháp lý cho phòng chống tham nhũng hiệu quả, tác động đến nhiều mặt của đời sống kinh tế xã hội và nhận được sự quan tâm, kỳ vọng lớn của nhân dân. Đây cũng là một dự án luật khó, có nhiều chính sách mới phức tạp, do đó cần tiếp tục lấy ý kiến để hoàn thiện dự thảo luật, đảm bảo tính khả thi trong cuộc sống.