Phòng, chống ma túy ở Nghệ An

Tuyên truyền để thế hệ trẻ hiểu biết về tác hại của ma túy là cách tốt nhất để ngăn chặn những hậu quả do ma túy gây ra

Phức tạp trong buôn bán, vận chuyển

Vùng miền núi Nghệ An có 10 huyện, chiếm 77% diện tích tự nhiên của toàn tỉnh, với dân số trên 1,2 triệu người, trong đó, đồng bào dân tộc thiểu số hơn 40 vạn người. Với địa bàn tiếp giáp 3 tỉnh của nước bạn Lào (Xiêng Khoảng, Bôlykhămxay và Hủa Phăn), từ lâu Nghệ An đã hình thành nhiều đường dây vận chuyển trái phép ma túy từ Tam giác vàng qua Lào vào Nghệ An.

Do lối sống du canh du cư, trình độ dân trí thấp, đời sống kinh tế còn nghèo, sự hiểu biết về pháp luật hạn chế nên một số đồng bào dân tộc thiểu số ở Nghệ An đã bị các đối tượng lôi kéo hoạt động phạm tội về ma túy. Trong số đó, chủ yếu vẫn là đồng bào Mông tham gia vận chuyển thuê ma túy.

Các điểm tập kết ma túy thường được hình thành ở các bản thuộc khu vực biên giới các tỉnh Xiêng Khoẳng, Bôlykhămxay và Hủa Phăn trên đất nước Lào sát biên giới với tỉnh Nghệ An. Từ đây, các đối tượng thường thuê người dân tộc Mông ở hai bên biên giới có quan hệ họ hàng, dòng tộc với người Lào và thông thuộc địa hình rừng núi để vận chuyển ma túy vào tỉnh Nghệ An. Chúng dùng thủ đoạn thuê nhiều người, mỗi người mang một lượng nhỏ từ 1 đến 2 bánh hê-rô-in và vận chuyển theo đường mòn. Với tổ chức chặt chẽ, hình thành các đường dây khép kín, chia cắt công đoạn từ tàng trữ, vận chuyển, mua bán đến khâu tiêu thụ, việc mua bán ma túy thường gắn liền buôn bán vũ khí quân dụng.

Mấy năm gần đây, Nghệ An cũng đã xuất hiện một số đường dây tội phạm ma túy do người DTTS thực hiện với thủ đoạn hết sức tinh vi, xảo quyệt và manh động. Hoạt động chủ yếu ở khu vực biên giới thuộc các xã: Lượng Minh, Thạch Giám (huyện Tương Dương); tại các xã: Mường Nọc, Tri Lễ (huyện Quế Phong)… Thậm chí, có nơi, một số đối tượng người Lào cấu kết với số đối tượng trốn truy nã về tội ma túy và người dân tộc thiểu số được trang bị vũ khí, dựng lều lán để tổ chức mua bán ma túy gây bức xúc cho chính quyền và nhân dân địa phương.

Nan giải trong cai nghiện, tái hòa nhập cộng đồng

Không chỉ là địa bàn phức tạp về buôn bán, vận chuyển ma túy, Nghệ An còn là địa phương hiện có tới 6.989 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý. Trong đó: 5.683 người nghiện có mặt tại cộng đồng; 862 người nghiện đang cai nghiện tại các trung tâm và 444 người cai nghiện tại trại giam; 21/21 huyện, thành, thị và 346/480 xã, phường, thị trấn có người nghiện ma túy; 376/480 xã, phường, thị trấn có ma túy, trong đó có 141 xã, phường, thị trấn trọng điểm về ma túy, hơn 274 điểm bán lẻ chất ma túy.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Nghệ An có 8 cơ sở đang thực hiện chức năng cai nghiện bắt buộc. Tuy nhiên, theo Quyết định của Chính phủ về quy hoạch mạng lưới cơ sở cai nghiện ma túy, con số này sẽ giảm xuống còn 2 cơ sở. Điều này đồng nghĩa với việc, một số cơ sở sẽ sáp nhập, chuyển đổi cơ sở cai nghiện còn lại thành cơ sở cai nghiện tự nguyện. Sau khi chuyển đổi, sáp nhập, tiêu chuẩn của những cơ sở này phải đáp ứng đủ các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực để thực hiện có hiệu quả công tác cai nghiện ma túy. Ngoài ra, Dự thảo kế hoạch còn đưa ra các giải pháp giảm dần tỷ lệ đối tượng nghiện ma túy thuộc diện áp dụng biện pháp cai nghiện bắt buộc.

Tuy nhiên, thực trạng người nghiện ở Nghệ An vẫn ở mức cao, người nghiện chủ yếu do bắt buộc mới vào các trung tâm cai nghiện, nếu không đưa được người nghiện vào các trung tâm cai nghiện, sẽ phát sinh ra rất nhiều vấn đề xã hội, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình an ninh trật tự, đặc biệt là những địa bàn có nhiều người nghiện như: TP. Vinh, Tương Dương, Kỳ Sơn, Quế Phong...

Từ thực tế này, ông Lê Xuân Đại - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An cho biết, tỉnh Nghệ An đang trình Chính phủ cho phép từ nay đến năm 2020 vẫn duy trì 3 cơ sở cai nghiện bắt buộc gồm: Nghi Lộc, Tương Dương và Nghĩa Đàn (nhiều hơn quy định của Chính phủ 1 cơ sở).