Phát triển nhân lực ngành công thương giai đoạn 2011 – 2020: Quy mô chưa phản ánh chất lượng

CôngThương - Hệ thống đào tạo của Bộ Công Thương gồm trên 50 trường, nhưng chất lượng đào tạo chưa thực sự đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động.

Chất lượng chưa đáp ứng nhu cầu

Đánh giá chung về thực trạng giáo dục ngành Công Thương, ông Trần Văn Thanh, Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ (Bộ Công Thương) - cho biết, những năm qua, quy mô học sinh, sinh viên (HSSV) ở các trường thuộc Bộ mỗi năm tăng khoảng 15-20%, với nhiều ngành nghề đào tạo mới, cơ bản đáp ứng được nhu cầu nhân lực của ngành.

Hệ thống đào tạo của Bộ Công Thương gồm trên 50 trường, trong đó có 10 trường (ĐH), 26 trường cao đẳng (CĐ) 10 trường CĐ nghề và các trường trung cấp chuyên nghiệp, trung cấp nghề... Hiện các trường đang đào tạo trên 400 ngành, tập trung chủ yếu trong các lĩnh vực mũi nhọn, như: Công nghệ kỹ thuật cơ khí, điện, điện tử, ôtô, hóa chất; chế biến thực phẩm, sản xuất hàng tiêu dùng; công nghệ luyện kim, cán thép; kế toán, tài chính - ngân hàng; công nghệ thông tin. Một số chuyên ngành công nghệ cao như cơ - điện tử, tự động hóa, sinh học, vật liệu mới cũng đã được nhiều trường đưa vào đào tạo nhằm cung cấp nhân lực chất lượng cao. Tuy nhiên, chất lượng đào tạo chưa thực sự đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động.

Theo ông Trần Văn Thanh, có nhiều nguyên nhân làm ảnh hưởng tới chất lượng đào tạo. Thứ nhất, chất lượng đội ngũ giáo viên còn hạn chế, tỷ lệ giảng viên có trình độ cao còn thấp. Thứ hai, nguồn kinh phí hạn hẹp nên cơ sở vật chất của một số trường chưa được đầu tư đồng bộ, nhất là các ngành kỹ thuật công nghệ đòi hỏi nhiều trang thiết bị đào tạo hiện đại. Hiện, ngân sách nhà nước chi thường xuyên cho mỗi trường khoảng 6 - 8 tỷ đồng/năm, tương đương khoảng 300.000 đồng/HS/năm, trong khi nhu cầu gấp 4-5 lần. Thứ ba, mối quan hệ giữa nhà trường và doanh nghiệp (DN) chưa thực sự đem lại hiệu quả, sự tham gia của các DN và tổ chức quốc tế vào quá trình đào tạo còn hạn chế.

Ưu tiên đào tạo chất lượng cao

Theo Quy hoạch Phát triển nhân lực ngành Công Thương giai đoạn 2011-2020, dự kiến, Bộ Công Thương sẽ có 28 trường ĐH, 1 học viện, 7 trường CĐ, 8 trường CĐ nghề và 1 trường trung cấp chuyên nghiệp, có thể cung cấp 5 triệu lao động, đáp ứng 65,04% tổng nhu cầu lao động toàn ngành.

Tuy nhiên, nhìn vào con số 10 trường ĐH, 26 trường CĐ như hiện nay thì việc nâng cấp các cơ sở đào tạo là một trong những nhiệm vụ trọng yếu trong giai đoạn 2011-2020.

Để thực hiện mục tiêu này, Bộ Công Thương đã chỉ đạo các trường đang tích cực triển khai nhiều giải pháp cụ thể, như: Tạo sự liên kết chặt chẽ giữa cơ sở đào tạo và nơi sử dụng lao động để nâng cao kỹ năng nghề nghiệp cho HSSV. Bên cạnh đó là đổi mới mạnh mẽ nội dung đào tạo, dần hướng tới đào tạo theo tiêu chuẩn quốc tế, song song với việc xây dựng đội ngũ giảng viên có trình độ cao. Các trường cũng tích cực xây dựng mối quan hệ tốt giữa người lao động - cơ sở đào tạo - người sử dụng lao động để nắm bắt thông tin về thị trường lao động, từ đó đào tạo sát với nhu cầu. Đặc biệt, đối với giáo dục ĐH không chạy theo số lượng mà phải đầu tư có trọng điểm để nâng cao năng lực.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho hay: “Trước mắt, Bộ Công Thương dành ưu tiên cho các dự án đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và nguồn nhân lực cho ngành năng lượng. Giai đoạn tới sẽ ưu tiên cho dự án đào tạo nhân lực cho Nhà máy Điện hạt nhân đầu tiên của Việt Nam; tham gia đào tạo nhân lực cho Khu kinh tế Vũng Áng theo chỉ đạo của Chính phủ”.

Hải Dương