“Phân cấp” doanh nghiệp để tăng cơ hội tiếp cận vốn
Tài chính 22/09/2017 11:14 Theo dõi Congthuong.vn trên
70% DNNVV không tiếp cận được với nguồn vốn tín dụng (Ảnh Internet) |
70% DNNVV không tiếp cận được tín dụng
Tại hội thảo Nâng cao hiệu quả của các QBLTD cho DNNVV diễn ra vào chiều ngày 21/9, ông Trần Đức Anh - Trưởng ban Phân tích và Dự báo thuộc Trung tâm Thông tin và dự báo kinh tế - xã hội (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết: Tính đến hết 6/2017, dư nợ tín dụng đối với DNNVV chỉ đạt 1,3 triệu tỷ đồng, chiếm gần 22% dư nợ đối với nền kinh tế, với gần 200.000 khách hàng còn dự nợ tại các tổ chức tín dụng. Đặc biệt, theo ông Trần Đức Anh, 70% DNNVV hiện nay chưa tiếp cận được với nguồn vốn tín dụng.
Trong khi đó, các DNNVV đa số là những DN có quy mô nhỏ, khó khăn về vốn, về trình độ khoa học công nghệ, sức cạnh tranh trên thị trường còn yếu. Đa số DNNVV cũng không có tài sản để thế chấp, nên lại càng khó khăn hơn trong việc vay vốn. Trong khi đó, các QBLTD lại hoạt động kém hiệu quả, hoặc chỉ cầm chừng và đưa ra rất nhiều “thủ tục” đối với các DNNVV khi họ có nhu cầu vay vốn sản xuất kinh doanh, khiến DN không thể tiếp cận được với nguồn vốn.
Cụ thể, sau 15 năm thành lập, tính đến 30/6/2016, cả nước mới chỉ có 27 QBLTD hoạt động với tổng số vốn điều lệ thực có là 1.462 tỷ đồng, trong đó, vốn ngân sách nhà nước cấp là 1.318,4 tỷ đồng, vốn của các tổ chức cá nhân theo quy định 143,6 tỷ đồng. Lũy kế doanh số bảo lãnh từ năm 2002-2016 ước khoảng 4.161 tỷ đồng. Trong đó, tổng số tiền các QBLTD đã thực hiện phải trả nợ thay cho DNNVV ước đạt khoảng 361 tỷ đồng, chiếm khoảng 9% tổng doanh số bảo lãnh. Con số này được đánh giá rất nhỏ so với nhu cầu vay vốn của các DNNVV hiện nay.
Không “cào bằng” DNNVV
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, một trong những nguyên nhân khiến các QBLTD hoạt động kém hiệu quả là do cơ chế chia sẻ rủi ro không rõ ràng. Cụ thể, theo bà Hoàng Thị Nhị - Trưởng phòng bảo lãnh Ngân hàng Phát triển Việt Nam: Với cơ chế hiện nay, khi có rủi ro xảy ra trong quá trình bảo lãnh tín dụng, QBLTD phải chi trả 100%. Đó là nguyên nhân khiến các QBLTD không “mặn mà” với việc BLTD cho DNNVV. Bà Hoàng Thị Nhị đề xuất, các QBLTD chỉ phải chịu trách nhiệm khoảng 50-70% nhu cầu, phần còn lại phải do phía ngân hàng thương mại đảm trách.
Đồng tình với quan điểm trên, nhiều ý kiến cũng cho rằng, khi có cơ chế “chia sẻ rủi ro”, sẽ nâng cao trách nhiệm của cả ngân hàng thương mại và QBLTD trong việc cấp vốn cho DNNVV. Họ cũng sẽ có trách nhiệm hơn trong việc thẩm định và cấp vốn cho DN, để nguồn vốn đến được đúng đối tượng.
Bên cạnh giải pháp trên, ông Trần Đức Anh cũng cho rằng, cần “nới lỏng” thêm các chính sách BLTD đối với các DNNVV, nhất là đối với những DN đã hoạt động hiệu quả và có phương án kinh doanh tốt. Muốn như vậy, cần có cơ chế “phân cấp” các DNNVV một cách rõ ràng, thay vì “cào bằng” tất cả DNNVV đều như nhau như hiện nay. Như vậy QBLTD mới phát huy được nhiệm vụ đưa vốn tới DNNVV một cách hiệu quả nhất.