Những mảnh đất “đơm hoa” nhờ khoa học

Trồng hoa ly đem lại thu nhập cao cho nông dân Nghệ An

Tạo ra cây trồng “vượt trội”

Theo Viện KHKT Nông nghiệp Bắc Trung bộ, mọi hoạt động của Viện trải dài trên 6 tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế. Nhìn chung các tỉnh này có khí hậu khắc nghiệt (nắng nóng, hạn hán, gió Lào, bão lụt xuất hiện với tần suất cao hơn so với các vùng khác), đất đai kém màu mỡ. Trên cơ sở này, Viện KHKT Nông nghiệp Bắc Trung bộ đã nghiên cứu nhiều giống cây trồng mới không những thích ứng được với điều kiện khí hậu mà còn đảm bảo năng suất, chất lượng cao.

Điển hình là tạo ra các giống lúa có thời gian sinh trưởng cực ngắn, chống chịu tốt với các loại sâu bệnh hại chính, chịu rét khá, chống đổ tốt, thích hợp trong nhiều điều kiện địa hình như giống lúa BT1 với thời gian sinh trưởng 90 - 100 ngày, năng suất 60 - 70 tạ/héc-ta; giống lúa lai Thiên ưu 128, Thiên ưu 998 với thời gian sinh trưởng 85 - 95 ngày (vụ hè thu), 100 - 110 ngày (vụ xuân), năng suất đạt 70 - 80 tạ/héc-ta, thâm canh có thể đạt 90 - 100 tạ/héc-ta… Hay các giống lạc L20, năng suất cao (3,5 - 5,0 tấn/héc-ta), chống chịu sâu bệnh và chịu hạn tốt; giống khoai lang chất lượng KTB1, năng suất: 15 - 18 tấn/héc-ta; giống khoai lang năng suất cao KTB2, năng suất 18 - 22 tấn/héc-ta; giống quýt PQ1, năng suất cao từ 35 - 50 tấn/héc-ta, chất lượng tốt, thu hoạch trái vụ; giống sắn NA1 đạt năng suất cao 55 - 70 tấn/héc-ta…

Bên cạnh việc nghiên cứu, tuyển chọn các giống mới, Viện KHKT Nông nghiệp Bắc Trung bộ đã chuyển giao nhiều mô hình tiến bộ kỹ thuật như thâm canh chè theo hướng sản phẩm sạch đạt năng suất 15 tấn - 22 tấn/héc-ta. Quy trình này đã được mở rộng thành dự án sản xuất chè Shan Tuyết chất lượng cao ở Kỳ Sơn, Nghệ An; mô hình trồng bông xen lạc, làm tăng thu nhập cho nông dân từ 120% đến 150% so với trồng lạc đơn thuần được trồng nhiều ở các tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa; mô hình sản xuất hoa ly chất lượng cao đã tổ chức sản xuất thành công các giống hoa ly Sorbon 16-18, Sorbon 18-20…

Hồi sinh những vùng đất

Chúng tôi có mặt tại xã Huồi Tụ, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An, nơi có địa hình dốc, lại thiếu nước triền miên, tưởng chừng như không thể có một cây, con nào có thể sinh sôi nảy nở. Thế mà nay, vùng đất khô cằn ấy, đã được thế chỗ bằng những rừng chè, những vườn hoa ly thơm ngào ngạt.

Anh Nguyễn Trọng Cảnh, xã Huồi Tụ, huyện Kỳ Sơn cho biết, với sự giúp đỡ của Viện Khoa học kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Trung bộ, gia đình anh trồng thí điểm 2.000 cây hoa ly, đến kỳ thu hoạch, lãi ròng 30 triệu đồng. Ngoài việc thử nghiệm thành công hoa ly cho chất lượng, thu nhập cao, anh cùng nhiều bà con bà con người Mông ở Huồi Tụ còn trồng chè Shan Tuyết có thêm nguồn thu nhập ổn định, bình quân trên 30 triệu đồng/hộ/năm.

Hay mô hình chuyển đổi ngô trên đất lúa kém hiệu quả tại xã miền núi Tân Thành huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An. Mô hình thử nghiệm trên diện tích 30 héc-ta và sử dụng các giống ngô lai năng suất cao như DK6919, NK6326... Hiệu quả kinh tế tăng cao vượt trội, với thời gian cho thu hoạch là 120 ngày, năng suất đạt 8 tấn/héc-ta, so với trồng lúa thu lãi gần 20 triệu đồng.

Việc triển khai dự án “Ứng dụng, chuyển giao công nghệ sản xuất một số giống rau, củ, quả chất lượng cao tại Hà Tĩnh” cũng cho hiệu quả ngoài mong đợi. Thông qua dự án, các giống dưa hấu (NS5959), bí xanh (HN999), bí đỏ 1494, bắp cải, su hào, súp lơ xanh, khoai tây và các công thức luân canh, quy trình canh tác mới đã được chuyển giao đến bà con nông dân các huyện Đức Thọ, huyện Kỳ Anh (tỉnh Hà Tĩnh) với tổng diện tích mô hình 29 héc-ta, cho thu nhập từ 150 - 400 triệu đồng/héc-ta/vụ.