Người ươm sa mộc ở Vai Lũng

Bác Sùng Diu Lìn chăm sóc vườn ươm sa mộc

Về xã Tả Nhìu (huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang) công tác, biết chúng tôi tìm hiểu về gương đồng bào DTTS làm kinh tế giỏi, Chủ tịch UBND xã Tả Nhìu – anh Tráng Văn Kinh nhắc ngay tới bác Sùng Diu Lìn, người dân tộc Nùng ở thôn Vai Lũng: “Bác Lìn là người khởi xướng ươm cây sa mộc. Cây sa mộc giống của bác được thương lái ở các huyện trong tỉnh Hà Giang và huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai, thậm chí cả thương lái Trung Quốc tìm mua. Không chỉ chăm vườn nhà mình, bác còn hướng dẫn nhiều hộ trong thôn cùng làm, cho hiệu quả kinh tế cao”.

Sau lời giới thiệu của Chủ tịch UBND xã, chúng tôi háo hức đến gặp bác Lìn và theo chân bác lên vườn sa mộc. Đi đường, nghe bác Lìn kể, ngày nào bác cũng lên chăm sóc vườn ươm mà ngỡ ngàng. Mấy km đường, đoạn nào cũng nhỏ, lại liên tục lên dốc, vậy nhưng với bác Lìn chỉ là “chuyện nhỏ” dù năm nay bác đã ở tuổi 72.

Bù lại cho những khó khăn trên đường đi, lên tới nơi, chúng tôi ngỡ ngàng bởi không khí dịu mát và những vườn ươm sa mộc trải dài, xanh mát mắt. Theo bác Lìn, năm 2000, khi có chủ trương của UBND tỉnh Hà Giang về tham gia trồng, bảo vệ rừng theo Chương trình trồng rừng 327 nhằm nâng cao diện tích và độ che phủ rừng, bác bắt đầu ươm sa mộc. Sở dĩ bác chọn cây sa mộc vì đây là loài cây phù hợp với khí hậu lạnh, đã sinh trưởng và phát triển tốt ở đất Hà Giang. Để yên tâm về đầu ra, bác Lìn hợp đồng với cán bộ nông nghiệp huyện Xín Mần để tìm hướng tiêu thụ cho sa mộc.

Ban đầu bác Lìn ươm 50 kg giống (tương đương với 10 vạn cây). Một năm sau, sa mộc lên tốt, bác Lìn bán được 200 đồng/cây. Khi ấy, rất ít người biết ươm sa mộc giống, nên cây giống sa mộc của bác Lìn ươm được đến đâu, bán hết đến đó. Học tập kinh nghiệm của bác Lìn, hàng chục hộ khác cũng bắt tay vào ươm sa mộc. Ai hỏi gì, bác Lìn đều nhiệt tình hướng dẫn, giúp đỡ. Nhiều hộ, nhờ trồng sa mộc, tham gia chăm sóc, bảo vệ rừng cùng bác Lìn đã thoát nghèo, có của ăn, của để.

Cả đời gắn bó với cây sa mộc nên với bác Sùng Diu Lìn, cây sa mộc giống như người bạn, cùng gắn bó và giúp bác vượt khó: “Những năm sa mộc được giá, khoảng 400 - 500 đồng/cây, riêng tiền bán sa mộc giống, tôi thu về được khoảng 70 triệu đồng/năm. Hiện tại, ngoài sa mộc giống, tôi còn có 1,5 héc-ta sa mộc trồng lấy gỗ (khoảng 2.000 cây). Tiền bán gỗ sa mộc cũng được 10 triệu đồng/cây sa mộc 20 năm tuổi. Với các khoản thu này, tôi có điều kiện để lo cho con cái học hành. Hiện 2 người con của tôi, 1 người đang làm giáo viên tại xã Tả Nhìu, 1 người đang công tác trong ngành y ở xã Pa Vệ Sủ” – bác Lìn phấn khởi cho biết.

Nuôi ong lấy mật cũng giúp bác Lìn có thêm nguồn thu

Không chỉ làm kinh tế giỏi, nhiều năm liền, trong vai trò trưởng thôn, người có uy tín của thôn, bác Sùng Diu Lìn còn tích cực tham gia cùng chính quyền vận động bà con trong thôn làm vườn, trồng cây… Nhờ đó, các phong trào của thôn Vai Lũng luôn được thực hiện hiệu quả và đạt nhiều thành tích cao.

Giờ đây, như nhiều nông dân khác, sau nhiều năm tập trung vào ươm sa mộc, bác Lìn bắt đầu lo lắng: “Năm nay, người mua trả giá sa mộc giống rẻ hơn (khoảng 300 đồng/cây), sức tiêu thụ đã chậm hơn. Nếu cứ đua nhau tập trung ươm sa mộc, chả mấy mà nguồn cây giống sẽ dư thừa. Sau đợt sa mộc giống này, có lẽ phải tính toán một cách làm khác”. Băn khoăn của bác Lìn cho thấy, tinh thần vượt khó vẫn luôn hiện diện trong tâm trí lão nông đã ở tuổi thất thập cổ lai hy này.

Chia tay bác Sùng Diu Lìn vào lúc hoàng hôn đang dần buông. Đường từ vườn ươm sa mộc trở về thôn Vai Lũng ẩn hiện trong ráng chiều đẹp như một bức tranh. Chúng tôi thầm mong, bước chân bác Lìn sẽ luôn dẻo dai, để bác tiếp tục truyền cảm hứng, giúp đồng bào Nùng ở Vai Lũng cùng vượt khó vươn lên.