Ông Lâm Văn Bảng nâng niu từng hiện vật sưu tầm được |
Cách trung tâm thành phố Hà Nội hơn 30 km, thôn Nam Quất, xã Nam Triều, huyện Phú Xuyên yên ả như bao miền quê khác, không nhiều người biết rằng, nơi đây có những người cựu chiến binh nặng tình đồng đội với một bảo tàng tư nhân độc nhất, vô nhị.
Dẫn tôi đi tham quan, cựu chiến binh 74 tuổi, thương binh 1/4, Giám đốc bảo tàng Lâm Văn Bảng kể về cuộc đời binh nghiệp, về những ám ảnh chiến tranh và hành trình tri ân đồng đội.
“Tôi sinh năm 1943 trong một gia đình nông dân nghèo ở thôn Nam Quất; hết lớp 7, đi làm công nhân, sau đó vào quân đội. Cuối năm 1965 là quân số thuộc Trung đoàn 52, Sư đoàn 320, sau được biên chế vào Đại đội 16, Trung đoàn 1, Sư đoàn 9” - ông Bảng chậm rãi nói và kể tiếp - chiến dịch Mậu Thân 1968, trong một trận chiến đấu ác liệt ở Biên Hòa (Đồng Nai), bị thương và bị địch bắt rồi chuyển ra giam tại nhà tù Phú Quốc 4 năm 8 tháng 7 ngày. Năm 1973, tôi cùng nhiều đồng đội được trao trả theo Hiệp định Paris.
“Đã bao lần, khi mê man, vật vã vì vết thương hành hạ, lúc vui vầy bên cháu con, nhưng những hình ảnh về bạn tù, về cảnh chết chóc bi thương chưa bao giờ nguôi” - ông Bảng nói và cho biết - đó là lý do, động lực để năm 1985, với khoản tiền lương hưu và trợ cấp ít ỏi, một mình ông cứ âm thầm rong ruổi khắp Bắc, Trung, Nam tìm kiếm, gói gém những kỷ vật mang về.
Thời gian trôi, hàng trăm chuyến đi, hàng nghìn hiện vật, kỷ vật được gom góp, năm 2003, ông Bảng quyết định dành toàn bộ hơn 2.000 m2 đất hương hỏa của tổ tiên để lập bảo tàng. Tháng 11/2006, bảo tàng được UBND tỉnh Hà Tây (cũ) quyết định thành lập và công nhận.
Hiện, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày đã có trên 4.000 hiện vật, chia thành các khu trưng bày, như: Khu đền thờ Bác Hồ cùng các liệt sỹ đã hy sinh ở nhà tù Phú Quốc và các chiến trường; khu lưu giữ bút tích của Bác Hồ; khu lưu giữ vật dụng và nhiều bức ảnh tư liệu về chiến tranh chống Mỹ; khu trưng bày hình ảnh, mô hình về các thủ đoạn tra tấn và chứng tích về tội ác của Mỹ - ngụy; thư viện...
“Không chỉ những dịp lễ, Tết hay Ngày Thương binh - Liệt sỹ, các cựu chiến binh và du khách mới đến thăm bảo tàng mà ngày nào, tuần nào cũng có khách tham quan” - ông Bảng tự hào nói và chia sẻ - khách tham quan không phải trả phí, còn đoàn nào, cá nhân nào hảo tâm tài trợ, chúng tôi nhận và sử dụng để tiếp tục xây dựng bảo tàng.
Mong rằng, ngoài nỗ lực của cá nhân ông Bảng và những người tình nguyện viên, chính quyền địa phương sẽ dành sự quan tâm đến hoạt động của bảo tàng, để nơi đây không chỉ là nơi tri ân những anh hùng, liệt sỹ đã ngã xuống vì Tổ quốc, mà còn là nơi lưu giữ và truyền lửa cách mạng cho thế hệ trẻ mai sau.
Tháng 11/2016, tại lễ kỷ niệm 10 năm thành lập, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày đã vinh dự đón nhận Huân chương Lao động hạng Ba của Chủ tịch nước; Giám đốc Lâm Văn Bảng đã được nhận Bằng khen của Bộ Văn hóa - Thể thao & Du lịch và UBND Thành phố Hà Nội. |