Nghệ nhân Nguyễn Long Bửu: Đánh thức hồn của đá

Ông Nguyễn Long Bửu đang được đề nghị phong tặng Nghệ nhân Nhân dân năm 2016

Nhà điêu khắc Nguyễn Long Bửu sinh năm 1957 tại phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn, TP. Đà Nẵng đã có hơn 30 năm trong nghề và là thế hệ thứ 4 trong gia đình có truyền thống làm nghề điêu khắc. Đi bộ đội từ năm 1976 và công tác tại Bảo tàng Hồ Chí Minh chi nhánh Quân khu 5, ông có điều kiện tiếp xúc với nhiều tác giả, họa sĩ điêu khắc tài danh trong nước và quốc tế, là cơ hội để nâng cao kiến thức hội họa, mỹ thuật. Theo Nguyễn Long Bửu, thế hệ ông may mắn hơn những người đi trước vì được đào tạo bài bản kết hợp với gen di truyền. Chính vì vậy nên trong cuộc đời điêu khắc của mình, ông đã tạo ra nhiều bức tượng như ý.

Dấu son đáng giá trong sự nghiệp đến với ông vào năm 2002. Khi đó, ông là nhà điêu khắc duy nhất của Việt Nam được mời tham dự cuộc thi sáng tác điêu khắc quốc tế bằng chất liệu sáp ong tại Thái Lan. Lần đó, ông đã giành được giải Bạc cho tác phẩm “Niềm hạnh phúc” do Công chúa Thái Lan trao tặng. Từ đó, tên tuổi ông bắt đầu được vang danh trong giới mỹ thuật quốc tế. Khi Việt Nam đăng cai tổ chức hội nghị APEC lần thứ 14 năm 2006. Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho ông mở triển lãm 30 bức tượng tại Hà Nội. Sau hội nghị, vườn tượng của ông được lưu giữ lại để trang trí cho cảnh quan Trung tâm hội nghị quốc gia. Năm 2011, tác phẩm “Vòng đời” của ông đã được trao giải tại cuộc thi tác phẩm điêu khắc do Hội Kiến trúc cảnh quan Pháp tổ chức và được chọn trưng bày tại Pari. Hiện tại, tác phẩm của Nguyễn Long Bửu có mặt ở hàng chục thành phố lớn trên thế giới.

Bước vào khu vườn tượng của ông, khách tham quan sẽ có cảm giác như lạc vào một thế giới của câu chuyện cổ tích bởi những tác phẩm được sắp xếp với một chủ ý nhất định. Đó là bức chân dung Đức Thánh Trần, liệt sĩ Đặng Thùy Trâm, cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng… Ông còn dành riêng một khu làm vườn tượng tâm linh với tượng Phật, Bồ Tát, các vị La Hán… Đan xen trong vườn tượng còn có không ít tác phẩm đòi hỏi trí tưởng tượng của người thưởng ngoạn. “Khối lồi là dương, lõm là âm, tác phẩm là tổng hòa hai khối âm dương, bắt buộc người xem động não” - ông Bửu giảng giải. Tuy nhiên, từ tác phẩm nghệ thuật trừu tượng đến chân dung nhân vật đều có chung xu hướng gần gũi với nhu cầu thẩm mỹ của đại đa số công chúng. Vị nghệ nhân này luôn tâm niệm: Làm sao để nghệ thuật điêu khắc không mai một, giữ được hồn đá của cha ông nhưng vẫn mang hơi hướng hiện đại. Càng hiện đại, càng phải thấm đẫm đặc trưng riêng của dân tộc, càng đậm đà hơn tính cách người xứ Quảng…

Theo những người thợ ở làng đá mỹ nghệ Non Nước, hiện tại khó ai qua nổi nhà điêu khắc Nguyễn Long Bửu về sáng tạo trên đá. Sản phẩm của ông nổi bật từ cách bài trí cho tới dáng điệu nghệ sĩ - vừa “bụi”, vừa hiền lành. Đó chính là sự khác biệt làm nên thương hiệu Nguyễn Long Bửu không chỉ ở trong nước mà còn vươn tầm quốc tế.

Về thành tích của Nguyễn Long Bửu, ngoài giải thưởng do Công chúa Thái Lan trao tặng, hiện ông có một “bộ sưu tập” các giải thưởng trong và ngoài nước như: Giải thưởng Thụy Điển - Việt Nam phát triển văn hóa tại triển lãm điêu khắc toàn quốc; Giải thưởng của Tổng Cục Chính trị với tác phẩm “Mẹ Thứ” Quảng Nam; Tượng liệt sĩ Đặng Thùy Trâm... Với những đóng góp đó, năm 2013, ông được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú, nay đang được đề nghị phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân năm 2016.