Nghệ An: Đào tạo thế hệ lao động kỹ thuật toàn cầu

Giáo viên người Hàn Quốc dạy nghề trang điểm và làm tóc cho học sinh Trường Cao đẳng dạy nghề Quốc phòng 4

Cơ hội cho sinh viên các trường nghề

9 đến 10 triệu đồng/tháng là mức lương hấp dẫn mà Công ty Samsung Điện tử Việt Nam Thái Nguyên đưa ra cho các ứng viên vừa tốt nghiệp cao đẳng chuyên ngành kỹ thuật tại buổi tuyển dụng trực tiếp vừa được tổ chức ở Trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật - công nghiệp Việt Hàn tại Nghệ An trong tháng 8 này. Đại diện lãnh đạo Công ty Samsung, bà Vũ Thị Thu - Trưởng phòng tuyển dụng - cho biết: Hiện nhu cầu việc làm ở công ty là rất lớn và công ty rất cần những lao động kỹ thuật có tay nghề cao. Đây là những đối tượng đòi hỏi phải có tay nghề và được đào tạo bài bản, có ý thức, tác phong công nghiệp. Sau khi được tuyển dụng, lao động tiếp tục được đi đào tạo nâng cao tay nghề ở nước ngoài như Ấn Độ, Trung Quốc, Hàn Quốc.

Đây là lần thứ 2, Công ty Sam Sung về tuyển dụng trực tiếp tại Trường Cao đẳng nghề kỹ thuật công nghiệp Việt Hàn và số lượng sinh viên trúng tuyển đã tăng gấp 3 so với lần đầu tiên. Theo ông Nguyễn Ánh Đoàn, Trưởng phòng Kế hoạch - Dịch vụ của nhà trường: Đạo tạo gắn với nhu cầu doanh nghiệp là xu hướng tất yếu hiện nay của các nhà trường. Tuy nhiên, để làm được điều đó chính nhà trường cũng phải tự đổi mới, điều chỉnh phương thức đào tạo mới có thể đáp ứng được yêu cầu mới. Trong đó, quan trọng nhất là chú trọng các kỹ năng thực hành, nâng cao kiến thức chuyên môn, thái độ, trình độ ngoại ngữ và kỹ năng nghề nghiệp, kỹ năng làm việc nhóm.

Cơ hội việc làm với những mức lương hấp dẫn đang ngày được mở ra nhiều hơn với sinh viên trường nghề. Cũng tại trường Cao đẳng nghề Kỹ thuật - Công nghiệp Việt Nam Hàn Quốc, năm nay, trường có gần 40 chỉ tiêu dành cho sinh viên lớp cao đẳng kỹ thuật lắp đặt điện và điều khiển trong công nghiệp, kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí. Đây là chương trình được đào tạo miễn phí 100% ngân sách nhà nước với mức hỗ trợ 60 triệu/sinh viên/năm và học theo chương trình đào tạo của Úc và cấp bằng tốt nghiệp cao đẳng do Học viện Chisholm Bang Victoria Liên bang Úc. Tuy nhiên, để được vào học, ngoài đáp ứng các yêu cầu tối thiểu, học viên phải trải qua vòng phỏng vấn và kiểm tra trình độ tiếng Anh, tin học. Cơ hội việc làm với những ngành nghề này rất cao vì các em được trang bị trình độ ngang tầm quốc tế.

Tại Trường Cao đẳng nghề Quốc phòng 4, hiện cũng có 60 sinh viên đang theo học chuyên ngành chăm sóc sắc đẹp và làm tóc. Đây là nội dung nằm trong chương trình hợp tác giữa trường với Hiệp hội Thẩm Mỹ Hàn Quốc và do giáo viên Hàn Quốc trực tiếp đứng lớp. Mặc dù đây là chương trình đào tạo ngắn hạn nhưng có khá nhiều sinh viên đã tốt nghiệp các ngành cao đẳng, đại học theo học.

Tốt nghiệp đại học và đã có kinh nghiệm giảng dạy hai năm tại Trường THCS Thị trấn Nam Đàn, học viên Cao Thị Thanh Thúy cho biết: Mặc dù đã có việc làm nhưng do chỉ được ký hợp đồng nên em cảm thấy không chắc chắn. Em theo học chương trình này vì nếu học tốt em có nhiều cơ hội để sang Hàn Quốc làm việc. Thượng tá Nguyễn Đình Đồng, Phó Hiệu trưởng nhà trường cũng cho biết: Để ký kết hợp tác với một đối tác nước ngoài trong lĩnh vực đào tạo là rất khó. Tuy nhiên, nhà trường xác định đây là một hướng đi lâu dài nhằm mục đích đa dạng hóa ngành nghề đào tạo, hướng đến đào tạo) gắn với nhu cầu người học và nhu cầu sử dụng lao động.

Trường Cao đẳng nghề du lịch thương mại Nghệ An và Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Vinh cũng có nhiều chương trình hợp tác giáo dục với các trường ở Hàn Quốc, Singapo, Thái Lan để tăng cơ hội cho sinh viên thực tập và làm việc ở nước ngoài.

Thiếu lao động kỹ thuật cao

Trên thực tế, mặc dù nguồn tuyển sinh cho các trường nghề rất lớn (gần 30.000 học sinh/năm), tuy nhiên, số học sinh đăng ký vào trường nghề còn thấp (chỉ khoảng 50%). Nhiều trường nghề còn chưa tuyển đủ chỉ tiêu và gặp nhiều khó khăn trong công tác tuyển sinh như Trường Trung cấp nghề Kinh tế - Kỹ thuật công nghiệp Vinh là 68%, Trường Trung cấp nghề công nghệ và truyền thông Nghệ An là 66,03% (số liệu tuyển sinh năm 2015).

Từ năm 2012, tỉnh Nghệ An đã triển khai đề án đào tạo lao động kỹ thuật. Tuy vậy, sau 4 năm vẫn còn nhiều mục tiêu chưa đạt. Trong đó, số cơ sở đào tạo đủ điều kiện đào tạo lao động kỹ thuật chỉ mới đạt 22/32 cơ sở (68,7%), số lao động được đào tạo mới đạt 71,5%, tỷ lệ lao động qua đào tạo còn thấp với 48%. Một số nhóm ngành nghề đào tạo đạt kết quả thấp như xây dựng đạt 29,59%, giao thông vận tải 42%, nông lâm thủy sản đạt 52,17%. Chất lượng đào tạo một số ngành nghề còn thấp, thiếu tính thực tiễn, thiếu định hướng, dự báo và chưa đáp ứng được nhu cầu thị trường sử dụng lao động. Nhiều lao động khi tiếp nhận vào làm việc doanh nghiệp phải tổ chức đào tạo lại mới đáp ứng được yêu cầu vị trí, việc làm. Trình độ ngoại ngữ, ý thức tổ chức kỷ luật, tác phong lao động công nghiệp của người lao động còn hạn chế. Bên cạnh đó, cơ cấu một số ngành nghề còn mất cân đối giữa đào tạo và nhu cầu sử dụng thiếu những ngành nghề đòi hỏi chuyên môn kỹ thuật cao như thiết bị điện tử, thương mại điện tử, công nghệ sinh học. Thừa quá nhiều như kế toán doanh nghiệp, bảo vệ thực vật, kỹ thuật sửa chữa và lắp ráp máy vi tính…

Trong năm 2016, tỉnh Nghệ An có gần 14.000 chỉ tiêu cho các trường nghề với nhiều chính sách ưu đãi như hỗ trợ sinh viên học nghề hệ cao đẳng là 5,7 triệu/năm, trung cấp là 5 triệu/năm và sơ cấp là 1,7 triệu/năm. Gần 90% sinh viên tốt nghiệp các trường nghề đều có việc làm ổn định. Tuy nhiên, để tuyển đủ chỉ tiêu là một bài toán khó và buộc các trường phải tự đổi mới phương thức đào tạo.

Trong điều kiện hiện nay, các cơ sở đào tạo cần mở rộng hợp tác quốc tế, chủ động liên kết với các doanh nghiệp, đào tạo có địa chỉ, đào tạo gắn với thực hành. Ngoài ra, đào tạo nghề phải gắn với đào tạo ngoại ngữ phục vụ xuất khẩu lao động, tăng các hoạt động giáo dục việc làm, thực hiện tốt công tác dự báo thị trường lao động để xây dựng kế hoạch đào tạo phù hợp - ông Hoàng Xuân Tuyến, Phó Trưởng phòng dạy nghề, Sở Lao động Thương binh và Xã hội Nghệ An chia sẻ.