Nhìn lại năm 2014

Ngành du lịch vượt khó, nhưng chưa có sự đột phá

Năm 2014, mặc dù phải đối mặt những biến động quốc tế về chính trị, kinh tế và tình hình khó khăn trong nước, nhưng du lịch vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng ổn định và là điểm sáng trong nền kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, sự phát triển đó vẫn cần hướng tới bền vững và tạo ra đột phá nhằm phát huy tối đa thế mạnh ở năm 2015.
Du khách quốc tế thăm vịnh Hạ Long.

Thành tựu trong khó khăn

Du lịch Việt Nam trong năm 2014 đã đạt được những thành tựu đáng ghi nhận. Ðặc biệt là các biện pháp ứng biến kịp thời để vượt qua khó khăn khi lượng khách sụt giảm vì những diễn biến phức tạp, khó lường bởi tình hình chính trị ở khu vực và thế giới. Toàn ngành đã nỗ lực, năng động trong quá trình triển khai, thực hiện nhiệm vụ, hoàn thành các mục tiêu đề ra. Vì vậy, sau nhiều sự cố, nhất là giai đoạn đầu năm và giữa năm, khi có sự sụt giảm lượng khách do hoàn cảnh phức tạp trên Biển Ðông, song đến cuối năm 2014, du lịch Việt Nam thậm chí không những hồi phục mà còn đạt tăng trưởng so với cùng kỳ năm trước (dự kiến đón 7,5 đến 8 triệu lượt khách quốc tế trong năm 2014).

Rõ ràng, không dễ dàng để có được thành quả như vậy nếu không có những chỉ đạo vĩ mô phù hợp, đặc biệt là ở vấn đề xây dựng nhận thức làm du lịch. Năm 2014, nhận thức về du lịch đã có bước chuyển biến rõ rệt, từ chỗ coi du lịch là hoạt động nghỉ ngơi giải trí đơn thuần, đến nay Ðảng và Nhà nước xác định du lịch là một ngành kinh tế có vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, phù hợp yêu cầu và xu thế phát triển của thời đại. Phần lớn các tỉnh, thành phố đã có nghị quyết, chỉ thị về phát triển du lịch. Ðại hội Ðảng bộ các cấp ở hầu hết các tỉnh, thành phố đều định hướng phát triển du lịch, coi du lịch là ngành kinh tế quan trọng hoặc mũi nhọn. Vì thế, khi gặp khó khăn, toàn bộ hệ thống vận hành ngành đều cùng thay đổi để hòa nhập và cải thiện hoàn cảnh, tìm lại sự cân bằng trong tăng trưởng.

Một thành tựu đáng kể khác của ngành công nghiệp không khói là việc dần cải thiện kết nối, tạo thành các vùng động lực phát triển du lịch cụ thể. Trong năm 2014, ngành đã tập trung khai thác, đầu tư phát huy các giá trị tài nguyên, có nhiều giải pháp để thu hút đầu tư, xây dựng sản phẩm,... và được thực hiện đồng bộ tại các địa bàn du lịch trọng điểm và góp phần hình thành rõ nét các vùng động lực phát triển của du lịch nước nhà, như khu vực Hà Nội - Quảng Ninh - Hải Phòng, Huế - Ðà Nẵng - Quảng Nam, Khánh Hòa - Lâm Ðồng, Bình Thuận - Bà Rịa - Vũng Tàu - TP Hồ Chí Minh... Quá trình liên kết giữa các địa phương đã phần nào tạo ra được những hiệu ứng lan tỏa, khẳng định thương hiệu vùng, phát huy mạnh mẽ vai trò ngành kinh tế tổng hợp, là động lực thúc đẩy các ngành khác cùng phát triển. Ðây cũng là điều kiện thuận lợi để những chính sách mang tính liên kết quốc gia, như Chương trình kích cầu du lịch nội địa, với chủ đề "Người Việt Nam ưu tiên đi du lịch Việt Nam" có được thành công bước đầu trong năm 2014.

Sự đa dạng về hệ thống sản phẩm du lịch cũng như việc định vị thương hiệu du lịch Việt Nam trong năm 2014 cũng là một điểm sáng đáng ghi nhận. Quá trình phát triển, các sản phẩm du lịch đã dần được hình thành, như du lịch tham quan cảnh quan, di sản, di tích; du lịch nghỉ dưỡng biển, núi; du lịch tâm linh, lễ hội. Các sản phẩm du lịch gắn với ẩm thực Việt Nam cũng được thị trường nhìn nhận. Một số loại sản phẩm du lịch mới như du lịch thể thao - mạo hiểm, du lịch sinh thái, du lịch MICE... đều được chú trọng phát triển. Hệ thống di sản thế giới của Việt Nam được UNESCO công nhận liên tiếp gia tăng về số lượng. Các sản phẩm như tham quan cảnh quan vịnh Hạ Long, quần thể danh thắng Tràng An, tham quan di sản văn hóa Huế, phố cổ Hội An, di tích Mỹ Sơn; du lịch mạo hiểm khám phá hang động Phong Nha-Kẻ Bàng, du lịch nghỉ dưỡng biển Mũi Né, Phú Quốc... thu hút sự quan tâm lớn của khách du lịch trong nước và nước ngoài. Các lễ hội được tổ chức ở quy mô lớn đã trở thành các sản phẩm du lịch quan trọng như lễ hội Chùa Hương, Festival Huế, Carnaval Hạ Long, Lễ hội pháo hoa Ðà Nẵng, Festival hoa Ðà Lạt,... Các hội chợ về du lịch mang tầm quốc tế với quy mô lớn cũng được Việt Nam tổ chức thành công trong năm 2014, như Hội chợ du lịch quốc tế Việt Nam VITM - Hà Nội 2014; Hội chợ Du lịch Quốc tế TP Hồ Chí Minh năm 2014 (ITE - HCMC 2014).

Nhiều thách thức chưa được giải quyết

Năm 2014, ngoài những thành công đạt được, ngành du lịch vẫn còn nhiều vấn đề chưa được giải quyết, nhất là hệ thống quản lý nhà nước còn nhiều bất cập. Trước hết, nhận thức xã hội về du lịch nói chung và trong quản lý nói riêng, dù có cải thiện nhưng còn khoảng cách xa với tầm nhìn phát triển; xã hội chưa thật sự ứng xử với du lịch như một ngành kinh tế cho dù trong Chỉ thị số 46/CT-BCH đã chỉ rõ: "Du lịch là ngành kinh tế tổng hợp mang nội dung văn hóa sâu sắc, có tính liên ngành, liên vùng và xã hội hóa cao" và trong mục tiêu của Chiến lược chỉ rõ "phát triển du lịch thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn". Hiệu lực quản lý nhà nước về du lịch còn thấp. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về du lịch thiếu ổn định; chưa chú trọng hoàn thiện hệ thống chính sách phát triển du lịch, đặc biệt là hệ thống văn bản pháp quy hướng dẫn chi tiết thi hành Luật Du lịch. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hướng dẫn thi hành, chiến lược, quy hoạch, các chương trình, đề án, dự án được xây dựng khá nhiều nhưng việc triển khai còn thiếu tính khả thi do thiếu nguồn lực và cơ chế phù hợp, mục tiêu còn dàn trải, chồng chéo và duy ý chí.

Sự khó khăn trong quản lý nhà nước về du lịch đã kéo theo hệ quả không tốt cho quá trình liên kết, liên ngành, liên vùng, một yếu tố vô cùng quan trọng trong việc kết nối ngành du lịch để phát triển bền vững. Thực tế, mặc dù có nhiều cải thiện nhưng ngành du lịch vẫn đang hoạt động trong bối cảnh thiếu phối hợp chặt chẽ và hỗ trợ bởi các ngành liên quan. Sự liên kết giữa các cơ quan nhà nước ở Trung ương còn yếu trong xây dựng chính sách, dẫn đến việc phối hợp giữa các sở, ban, ngành trong từng địa phương về phát triển du lịch còn hạn chế. Trong khi đó, phối hợp liên vùng dù bắt đầu được chú ý, nhưng còn lúng túng trong nội dung, chưa rõ ràng trong phân công, phân nhiệm và giải pháp để phát triển du lịch. Mặc dù Luật Du lịch đã quy định "Nhà nước thống nhất quản lý tài nguyên du lịch", tuy nhiên trên thực tế, ngành du lịch không quản lý trực tiếp dạng tài nguyên du lịch nào. Ðiều này dẫn tới nguy cơ tài nguyên du lịch bị khai thác bừa bãi, xuống cấp nhanh chóng do tầm nhìn ngắn hạn trong quản lý, lợi ích cục bộ giữa các địa phương, các ngành và bệnh "thành tích", cơ chế "xin cho" trong khi "tiếng nói" của ngành du lịch không có ý nghĩa quyết định. Vì vậy, công tác bảo tồn, tôn tạo tài nguyên và bảo vệ môi trường du lịch còn nhiều bất cập, ảnh hưởng sự phát triển bền vững.

Trong bối cảnh ngành du lịch Việt Nam gặp nhiều khó khăn nội tại, nhưng vẫn phải đương đầu với vấn đề cạnh tranh giữa các điểm đến trong khu vực đang ngày càng quyết liệt. Thực tế, khoảng cách về lượng khách quốc tế giữa Việt Nam với bốn nước dẫn đầu khu vực là Ma-lai-xi-a, Thái-lan, Xin-ga-po và In-đô-nê-xi-a luôn trong khoảng từ hai đến năm lần; khoảng cách về thu nhập du lịch cùng thời kỳ luôn nằm trong khoảng từ 1,5 đến bốn lần. Nước ta thua kém các nước trong khu vực hầu hết ở những yếu tố quyết định như cơ sở hạ tầng, khả năng tiếp cận điểm đến, visa cửa khẩu, môi trường pháp lý, mức độ ưu tiên cho du lịch, lĩnh vực đào tạo...

Trong khi đó, công tác quảng bá, xúc tiến du lịch chưa được đầu tư tương xứng, kinh phí còn hạn chế, được bố trí ít và chậm. Tính đến năm 2014, ngành du lịch mới chỉ khai trương được văn phòng đại diện đầu tiên tại nước ngoài (Ki-ô-tô, Nhật Bản). Việc nghiên cứu thị trường du lịch, đặc biệt là các thị trường mới, tiềm năng còn thụ động và chưa đầy đủ. Bộ máy quản lý nhà nước về du lịch ở một số địa phương còn mỏng, chưa được củng cố, nhất là bộ phận làm công tác xúc tiến và thanh tra. Nguồn nhân lực du lịch, nhất là đội ngũ chuyên gia đầu ngành, lao động trình độ cao còn thiếu nhiều. Vai trò chủ động của các doanh nghiệp du lịch trong công tác phát triển thị trường, xây dựng sản phẩm còn hạn chế; doanh nghiệp du lịch Việt Nam mới tăng trưởng về số lượng mà chưa tương xứng chất lượng dịch vụ, chủ yếu vẫn là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Nhiều doanh nghiệp lữ hành chưa đủ khả năng khai thác khách tại các thị trường quốc tế. Tính chuyên nghiệp trong hoạt động du lịch nói chung và doanh nghiệp lữ hành nói riêng ở nhiều địa phương còn hạn chế. Một số thị trường khách xuất hiện hiện tượng người nước ngoài thao túng, trực tiếp điều hành, các doanh nghiệp cạnh tranh không lành mạnh, hạ giá, trốn thuế...

Cần đột phá mới

Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn 2030 xác định các quan điểm phát triển phù hợp trình độ phát triển, bối cảnh và xu hướng phát triển của du lịch Việt Nam. Các phương thức đột phá mang tính chiến lược trong giai đoạn tới tập trung việc tăng cường chất lượng, gây dựng thương hiệu và tạo sức cạnh tranh cao cho du lịch Việt Nam. Tổng Cục trưởng Du lịch Nguyễn Văn Tuấn cho biết: Ngành du lịch đã báo cáo đề xuất trình Thủ tướng Chính phủ ban hành một chuyên đề về phát triển du lịch nhằm khắc phục trực tiếp những điểm yếu cố hữu. Nghị quyết này ra đời sẽ là chìa khóa giải quyết các vấn đề đang gặp phải của du lịch Việt Nam.

Cụ thể, trong năm 2015, ngành du lịch nước ta cần thực hiện lần lượt, có hệ thống những vấn đề trong các nhóm giải pháp phát triển du lịch, gồm: Phát triển sản phẩm du lịch; Phát triển hệ thống hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch; Ðào tạo, phát triển nguồn nhân lực du lịch; Phát triển thị trường, xúc tiến, quảng bá và phát triển thương hiệu du lịch; Ðầu tư và chính sách phát triển du lịch; Hợp tác quốc tế về du lịch và quản lý nhà nước về du lịch. Nếu xét đơn thuần chỉ tiêu về lượng khách quốc tế thì mục tiêu năm 2015 đón 8,5 đến chín triệu lượt khách đã đạt trong năm 2014 và với tốc độ tăng trưởng như hiện nay thì mục tiêu đón 10,5 triệu khách quốc tế vào năm 2020 là có thể hoàn thành trước thời hạn.

Dù sao, với những thành tựu đạt được trong năm 2014, trước rất nhiều khó khăn, triển vọng tăng trưởng của ngành du lịch Việt Nam trong năm 2015 vẫn rất khả quan. Chúng ta hy vọng, bước đột phá mới trong năm tới sẽ đưa ngành công nghiệp không khói vươn lên mạnh mẽ.

Theo Báo Nhân dân
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Tin mới nhất

Hà Nội thu hơn 25.487 tỷ đồng từ du lịch trong quý I/2024

Hà Nội thu hơn 25.487 tỷ đồng từ du lịch trong quý I/2024

Theo Sở Du lịch Hà Nội, quý I/2024, tổng khách du lịch đến Thủ đô ước đạt 6,54 triệu lượt khách, tăng 10,9% so với cùng kỳ năm 2023.
Michelin Guide vinh danh khu nghỉ dưỡng Regent Phu Quoc

Michelin Guide vinh danh khu nghỉ dưỡng Regent Phu Quoc

Michelin Guide vừa giới thiệu danh sách 11 khách sạn giữa thiên nhiên ấn tượng nhất châu Á với những cái tên như The Ritz-Carlton Hong Kong, Capella Singapore…
Thanh Hóa: Biển Hải Tiến "khoác áo mới" đón khách du lịch

Thanh Hóa: Biển Hải Tiến "khoác áo mới" đón khách du lịch

Các khách sạn ở biển Hải Tiến (Thanh Hóa) đang chỉnh trang để đón khách du lịch. Đặc biệt, chợ du lịch Hải Tiến cũng đi vào hoạt động phục vụ du khách.
Ngày hội Du lịch TP. Hồ Chí Minh lần thứ 20 có gì đặc sắc?

Ngày hội Du lịch TP. Hồ Chí Minh lần thứ 20 có gì đặc sắc?

Ngoài sự “bùng nổ” các chương trình kích cầu du lịch, người dân và du khách sẽ được thưởng thức các chương trình văn nghệ đặc sắc, hấp dẫn từ nghệ sỹ nổi tiếng.
Khai trương đoàn tàu “Kết nối di sản miền Trung” Huế - Đà Nẵng

Khai trương đoàn tàu “Kết nối di sản miền Trung” Huế - Đà Nẵng

Tỉnh Thừa Thiên Huế và Thành phố Đà Nẵng tổ chức khai trương đoàn tàu chạy tuyến Huế – Đà Nẵng và ngược lại với tên gọi “Kết nối di sản miền Trung”.

Tin cùng chuyên mục

Bảo hiểm Xã hội Việt Nam thúc đẩy triển khai tích hợp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến

Bảo hiểm Xã hội Việt Nam thúc đẩy triển khai tích hợp, cung cấp dịch vụ công trực tuyến

Trong quý I/2024, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đã triển khai đồng bộ, thống nhất công tác cải cách hành chính, trong đó thúc đẩy cung cấp dịch vụ công trực tuyến.
Mộc Châu - Sầm Nưa: Một cung đường hai điểm đến

Mộc Châu - Sầm Nưa: Một cung đường hai điểm đến

Năm 2023, Việt Nam đã trở thành thị trường lớn nhất của du lịch Hủa Phăn (CHDCND Lào) với điểm đến Sầm Nưa với trên 21 nghìn du khách Việt.
Ngày mai (23/3) ra mắt video clip quảng bá du lịch “Cô Tô - Điểm hẹn hòn ngọc xanh”

Ngày mai (23/3) ra mắt video clip quảng bá du lịch “Cô Tô - Điểm hẹn hòn ngọc xanh”

Video clip với chủ đề “Cô Tô - Điểm hẹn hòn ngọc xanh” dự kiến ra mắt vào ngày mai (23/3/2024) mang tới những trải nghiệm thú vị dành cho du khách.
Quảng Ninh đẩy mạnh thu hút khách du lịch tàu biển

Quảng Ninh đẩy mạnh thu hút khách du lịch tàu biển

Năm 2024, Quảng Ninh xác định du lịch tàu biển mang lại nguồn khách lớn cho địa phương.
Tổ chức Xúc tiến du lịch các thành phố toàn cầu: Quảng bá, xây dựng thương hiệu điểm đến

Tổ chức Xúc tiến du lịch các thành phố toàn cầu: Quảng bá, xây dựng thương hiệu điểm đến

Tổ chức Xúc tiến du lịch các thành phố toàn cầu vừa tổ chức hội nghị có chủ đề tăng cường quảng bá và xây dựng thương hiệu điểm đến tại TP. Đà Lạt.
Quảng Ninh sẽ khai thác du thuyền cao cấp tại vịnh Bái Tử Long

Quảng Ninh sẽ khai thác du thuyền cao cấp tại vịnh Bái Tử Long

Dự kiến vào đầu tháng 5/2024, tỉnh Quảng Ninh sẽ đưa vào khai thác dịch vụ du thuyền tham quan, lưu trú cao cấp tại vịnh Bái Tử Long.
Điện Biên: Tổ chức Triển lãm Du lịch qua các miền di sản và danh thắng Việt Nam

Điện Biên: Tổ chức Triển lãm Du lịch qua các miền di sản và danh thắng Việt Nam

Từ ngày 20-25/4, tại Điện Biên sẽ diễn ra Triển lãm Du lịch qua các miền di sản và danh thắng Việt Nam nhằm giới thiệu, quảng bá các giá trị văn hóa Việt Nam.
VITM Hà Nội 2024: Hội chợ xúc tiến du lịch lớn nhất năm diễn ra từ ngày 11-14/4

VITM Hà Nội 2024: Hội chợ xúc tiến du lịch lớn nhất năm diễn ra từ ngày 11-14/4

Hội chợ Du lịch quốc tế Việt Nam - VITM Hà Nội 2024, sự kiện xúc tiến du lịch lớn nhất năm sẽ được tổ chức từ ngày 11-14/4, thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia.
Phát triển du lịch xanh ở Ninh Bình

Phát triển du lịch xanh ở Ninh Bình

Hiện du lịch xanh đang là xu hướng nhận được sự quan tâm của đông đảo du khách. Nhiều địa phương đã xây dựng những điểm đến xanh nhằm thu hút du khách.
Hội thảo trực tuyến “Tiếp thị số cho doanh nghiệp du lịch xanh” diễn ra ngày 27/3/2024

Hội thảo trực tuyến “Tiếp thị số cho doanh nghiệp du lịch xanh” diễn ra ngày 27/3/2024

Hội thảo trực tuyến Tiếp thị số cho doanh nghiệp du lịch xanh sẽ diễn ra vào ngày 27/3 nhằm đào tạo kỹ năng sử dụng các công cụ tiếp thị số dành cho DN.
Ninh Bình tổ chức hội thi chọi dê tại Tuần du lịch "Sắc vàng Tam Cốc - Tràng An" 2024

Ninh Bình tổ chức hội thi chọi dê tại Tuần du lịch "Sắc vàng Tam Cốc - Tràng An" 2024

Dự kiến, Tuần Du lịch Ninh Bình "Sắc vàng Tam Cốc - Tràng An” sẽ diễn ra vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6 năm 2024.
Hội thảo khoa học quốc gia Điện Biên phát huy tiềm năng, lợi thế phát triển du lịch bền vững

Hội thảo khoa học quốc gia Điện Biên phát huy tiềm năng, lợi thế phát triển du lịch bền vững

Sáng ngày 17/3/2024, tại Điện Biên diễn ra Hội thảo khoa học quốc gia Điện Biên phát huy tiềm năng, lợi thế phát triển du lịch bền vững.
Hà Giang: Lễ hội Văn hóa, du lịch ẩm thực quốc tế lần thứ I sẽ diễn ra vào cuối tháng 3/2024

Hà Giang: Lễ hội Văn hóa, du lịch ẩm thực quốc tế lần thứ I sẽ diễn ra vào cuối tháng 3/2024

Lễ hội Văn hóa, du lịch ẩm thực quốc tế Hà Giang lần thứ I, năm 2024 sẽ diễn ra từ ngày 29-31/3, tại Quảng Trường 26/3 thành phố Hà Giang.
Doanh nghiệp du lịch tăng nhanh sau đại dịch Covid-19

Doanh nghiệp du lịch tăng nhanh sau đại dịch Covid-19

Sau khủng hoảng vì đại dịch Covid-19, đến nay, ghi nhận cho thấy số lượng doanh nghiệp tham gia vào thị trường kinh doanh dịch vụ du lịch tăng nhanh.
Sắp khai trương tuyến tàu du lịch kết nối di sản miền Trung

Sắp khai trương tuyến tàu du lịch kết nối di sản miền Trung

UBND tỉnh Thừa Thiên Huế và Tổng công ty Đường sắt Việt Nam thống nhất sẽ khai trương tuyến tàu mang tên “Kết nối di sản miền Trung” tại ga Huế vào cuối 3/2024.
Khách du lịch quốc tế đến Việt Nam phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch Covid-19

Khách du lịch quốc tế đến Việt Nam phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch Covid-19

Sau khi mở cửa trở lại từ 15/3/2022, nhờ thuận lợi về thị thực, chất lượng sản phẩm, dịch vụ lượng khách quốc tế đến Việt Nam phục hồi ngày càng nhanh.
Sau show BlackPink, kỳ vọng Hàn Quốc tăng cường đưa các nhóm nhạc sang biểu diễn tại Việt Nam

Sau show BlackPink, kỳ vọng Hàn Quốc tăng cường đưa các nhóm nhạc sang biểu diễn tại Việt Nam

Sau show BlackPink, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch kỳ vọng Hàn Quốc sẽ tăng cường đưa các nhóm nhạc nổi tiếng của nước này sang biểu diễn tại Việt Nam.
Lạc giữa mùa Hoa ban Tây Bắc

Lạc giữa mùa Hoa ban Tây Bắc

Tháng 3, dọc cung đường từ Sơn La lên Điện Biên, du khách thỏa sức đắm chìm vào vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ của thiên nhiên với điểm nhấn là màu trắng của hoa ban.
Đà Nẵng: Sản phẩm OCOP du lịch "hút" du khách

Đà Nẵng: Sản phẩm OCOP du lịch "hút" du khách

Việc Đà Nẵng có sản phẩm OCOP du lịch đầu tiên đã góp phần đa dạng sản phẩm đặc trưng của địa phương, tạo thêm điểm du lịch hấp dẫn cho người dân và du khách.
7 nhóm giải pháp tạo đột phá để thu hút khách du lịch trong năm 2024

7 nhóm giải pháp tạo đột phá để thu hút khách du lịch trong năm 2024

Năm 2024, ngành du lịch Việt Nam đặt mục tiêu đón 17-18 triệu lượt khách quốc tế và khoảng 110 triệu lượt khách nội địa. Con số này là một thách thức.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động