“Lùi” tiến độ dự án điện hạt nhân vì an toàn

Năng lượng hạt nhân vẫn là lựa chọn chính trong tương lai

Thưa ông, dự án ĐHN đã lùi so với dự kiến ban đầu là được khởi công vào năm 2014. Quan điểm của ông trước vấn đề này như thế nào?

Thực ra đối với ĐHN an toàn là yêu cầu số một. Nghị quyết số 41/2009/NQ - QH12 của Quốc hội đã nêu rất rõ, phải đảm bảo yếu tố kinh tế nhưng cũng phải đảm bảo an toàn ở mức cao nhất trong việc xây dựng nhà máy ĐHN. Yêu cầu an toàn hạt nhân đối với tất cả các nước là như nhau, đặc biệt đối với Việt Nam - nước có nền kinh tế đang phát triển - thì vấn đề an toàn lại càng được đặt ra một cách nghiêm ngặt.

Sau sự cố Fukushima, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế đã yêu cầu tất cả các nước phải làm thử nghiệm cho tất cả các nhà máy ĐHN đang vận hành xem có an toàn hay không, đồng thời với những nước đang chuẩn bị làm ĐHN cũng phải làm thử nghiệm xem quá trình chuẩn bị có đáp ứng các chuẩn mực đề ra. Ở Việt Nam sau khi xem xét toàn bộ quá trình chuẩn bị, nếu như với tiến độ ban đầu đề ra chưa hẳn phù hợp, nên phải có điều chỉnh lại cho phù hợp hơn với quy định.

Tiến sĩ Lê Văn Hồng

Điều chỉnh tiến độ xây dựng nhà máy ĐHN, tôi nghĩ cũng không ảnh hưởng gì đến phát triển ĐHN của Việt Nam trong tương lai. Việc điều chỉnh như vậy để đảm bảo cho dự án ĐHN thực hiện từng bước, đúng với quy chuẩn, quy định của quốc tế và các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành của Việt Nam. Đồng thời, để dư luận thấy từng bước mình làm rất chắc chắn, cẩn thận vì yêu cầu về an toàn phải đặt lên hàng đầu.

Chuẩn bị nguồn nhân lực được coi là điều kiện quyết định để vận hành thành công một nhà máy ĐHN. Ông đánh giá ra sao?

Về vấn đề đào tạo nguồn nhân lực, quan trọng nhất hiện nay là đào tạo đội ngũ chuyên gia đầu đàn, đầu ngành. Nếu như chúng ta không chuẩn bị được đội ngũ này thì tất cả các đội ngũ khác sẽ lúng túng trong công việc và làm việc không hiệu quả. Vì vậy, tôi cho rằng đề án đào tạo đội ngũ chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử do Bộ Khoa học và Công nghệ đang được giao chủ trì là một trong những đề án rất quan trọng và có vai trò then chốt. Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam cũng nhận thức được tầm quan trọng đó, cho nên đã tuyển chọn một số cán bộ trẻ gửi đi đào tạo ở các phòng thí nghiệm của các nước tiên tiến hiện đại. Chúng tôi hi vọng rằng các cán bộ trẻ này, sau 5-10 năm làm việc ở những phòng thí nghiệm tiên tiến, sẽ trở thành chuyên gia trong từng lĩnh vực và khi trở về có thể nắm vững một mảng công việc và dẫn đắt đội ngũ còn lại cùng thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Quả thực, sau sự cố Fukushima đã có rất nhiều quan điểm trái chiều trong việc xây dựng nhà máy ĐHN. Ông có thể cho biết suy nghĩ của ông về tương lai của ĐHN?

Khi câu hỏi này được đặt ra thì tôi nhớ đến câu nói của một người đứng đầu chương trình ĐHN của một quốc gia. Ông ấy nói rằng dự án ĐHN chỉ thành công khi người lãnh đạo và người dân thấy nó là cần thiết và tin tưởng ở nó. Từng kết quả công việc của cơ quan tổ chức, cá nhân trong quá trình triển khai dự án ĐHN đều có thể tác động đến niềm tin của công chúng. Mức độ niềm tin đó phụ thuộc vào hiệu quả, cung cách, trình độ, mức độ của từng cơ quan tổ chức. Nếu như chúng ta làm việc nghiêm túc đạt hiệu quả thì sẽ tạo niềm tin cho dự luận, ngược lại chúng ta sẽ làm xói mòn niềm tin của công chúng.

Xin trân trọng cảm ơn ông!