Để ngành Cơ khí Việt Nam không phải là trụ cột “yếu ớt”

Kỳ II: Nhìn lại tính chủ động của doanh nghiệp Việt

Bên cạnh những khó khăn về vốn, bất cập trong cơ chế, chính sách, có một thực tế không thể phủ nhận, đó chính là tính chủ động, tính linh hoạt của doanh nghiệp (DN) cơ khí trong nước còn kém, khiến các DN cơ khí mất thị phần trên chính sân nhà.

Doanh nghiệp cơ khí Việt Nam cần nâng cao tính chủ động

Kém chủ động, thiếu chuyên nghiệp

Theo Quy hoạch phát triển điện lực Quốc gia giai đoạn 2011- 2020 có xét đến năm 2030 (Quy hoạch điện VII), chỉ riêng nhiệt điện chạy than đã phải xây dựng 54 nhà máy, tổng vốn đầu tư giai đoạn 2011-2030 khoảng 123,8 tỷ USD. Đây có thể được coi là “cơ hội vàng” cho ngành cơ khí nước nhà, nhất là Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 1791/QĐ-TTg ngày 29/11/2012 phê duyệt cơ chế thực hiện thí điểm thiết kế, chế tạo trong nước thiết bị các nhà máy nhiệt điện trong giai đoạn 2012-2025.

Gần đây, ngày 16/5, Nhà máy nhiệt điện Sông Hậu 1 công suất 1.200MW với tổng mức đầu tư hơn 43.000 tỷ đồng đã được khởi công tại Hậu Giang. Đây cũng là một trong những dự án với kỳ vọng đạt được tỷ lệ nội địa hóa cao theo tinh thần của Quyết định 1791... Tuy nhiên, theo ông Lê Văn Tuấn- Tổng giám đốc Tổng công ty Lắp máy Việt Nam (Lilama), DN tổng thầu EPC dự án- Sông Hậu 1 là dự án thuộc diện cấp bách, được hưởng cơ chế đặc thù theo Quyết định 2414/QĐ-TTg, cộng thêm quan điểm “nội địa hóa theo Quyết định 1791 bao nhiêu thì tốt bấy nhiêu” nên nếu nhà thầu nào đạt yêu cầu, Lilama sẵn sàng mời tham gia. Nhưng, đến nay Lilama mới chỉ nhận được hợp tác của Viện Nghiên cứu cơ khí và hiện hai bên vẫn đang trong quá trình đàm phán. Các DN khác chưa có động thái gì về các phần việc sẽ làm được trong nhà máy.

Ngoài thiếu tính chủ động, các DN cơ khí trong nước còn thiếu chuyên nghiệp. Ông Nguyễn Văn Thụ- Chủ tịch Hiệp hội DN cơ khí Việt Nam (VAMI)- cho rằng, có nhiều DN nước ngoài nhiều lần đặt hàng DN cơ khí trong nước chế tạo thiết bị xuất khẩu, nhưng các đơn hàng ngày càng ít đi, do chất lượng không ổn định và giao hàng không đúng hẹn. Nhiều DN chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng của công việc này, chất lượng chỉ bảo đảm đơn hàng đầu tiên, những đơn hàng sau chất lượng ngày càng kém, giao hàng không đúng hẹn, mất uy tín, khiến khách hàng nước ngoài “một đi không trở lại”. Bên cạnh đó, nhiều DN trong nước vẫn loay hoay với thị trường cũ, chế tạo thiết bị cho ngành xi măng, thủy điện,... trong khi thị trường xi măng đã bão hòa, thủy điện đã dịch chuyển sang nhiệt điện....

Chính sách cần phù hợp hơn

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 10/2009/QĐ-TTg ngày 16/1/2009 về cơ chế hỗ trợ phát triển sản xuất sản phẩm cơ khí trọng điểm và danh mục các sản phẩm cơ khí trọng điểm; danh mục dự án đầu tư sản xuất sản phẩm cơ khí trọng điểm giai đoạn từ năm 2009 đến năm 2015. Trong đó có chỉ rất rõ những chính sách ưu đãi cụ thể về vốn tín dụng, thuế... Tuy nhiên, thực tế các DN cơ khí trong nước chưa được hưởng nhiều ưu đãi từ Quyết định này do một số chính sách triển khai không khả thi. Tại nhiều hội nghị, hội thảo, các DN cơ khí đã đề xuất nhiều lần nhưng xem ra đâu vẫn đấy!.

Nhìn sang các nước phát triển ngành cơ khí như Hàn Quốc, Nhật Bản, có thể thấy những chính sách của họ ưu việt hơn rất nhiều. Ông Ryu Hang Ha- Tổng giám đốc Công ty TNHH công nghiệp nặng Doosan Việt Nam- cho biết, Hàn Quốc luôn duy trì mức độ bảo hộ nhất định cho các sản phẩm cơ khí trong nước bằng các biện pháp như: Xây dựng hàng rào kỹ thuật đối với sản phẩm nhập khẩu, có thể chỉ định thầu trong lĩnh vực xây dựng và cơ khí. Các dự án trọng điểm cần thống nhất từ trên xuống dưới là phải ưu tiên sử dụng hàng trong nước và các DN trong nước cũng nâng cao ý thức sử dụng sản phẩm của nhau...

Là một nước có nền công nghiệp phát triển, Nhật Bản cũng có những chính sách bảo hộ trong nước rất cao. Đơn cử, các thiết bị của nhà máy nhiệt điện, cẩu cảng không cho phép nhập khẩu, cho dù giá trong nước đắt gấp nhiều lần. Ông Ryu Hang Ha đề xuất: Việt Nam cần quy định rõ và có tính bắt buộc tỷ lệ phần trăm giá trị gói thầu dành cho các nhà thầu trong nước, khiến các nhà thầu nước ngoài phải điều chỉnh, hỗ trợ các nhà thầu trong nước đáp ứng được yêu cầu của dự án. Đồng thời, đề xuất danh mục sản phẩm cơ khí trọng điểm được ưu đãi để tránh những phiền hà về thủ tục với các cơ quan thuế, hải quan. Các sản phẩm mới có tính dài hạn, có khả năng áp dụng vào thực tế cao và có thị trường tiềm năng, phải nghiên cứu áp dụng những cơ chế ưu tiên ở mức cao nhất. Cần mạnh dạn giao cho DN có năng lực trong nước thực hiện các gói thầu EPC và có chính sách ưu đãi về tài chính đối với chủ đầu tư, ưu tiên sử dụng sản phẩm cơ khí trọng điểm...

Ông Phạm Anh Tuấn- Phó Vụ trưởng Công nghiệp nặng (Bộ Công Thương)- chia sẻ, quan trọng nhất hiện nay vẫn là tín dụng. Lãi suất ưu đãi đầu tư của Ngân hàng Phát triển Việt Nam hiện nay là 10,5%/năm, coi như cánh cửa ưu đãi đã khép trước mặt ngành cơ khí.

Kỳ III: Trở thành “mắt xích” trong chuỗi toàn cầu

Đến năm 2025, tính riêng nhà máy nhiệt điện đã có tổng vốn đầu tư khoảng 120 tỷ USD. Các DN cơ khí trong nước chỉ cần đảm nhận 30% khối lượng công việc, đã có doanh thu gần 40 tỷ USD.
TIN LIÊN QUAN
Kỳ I: “Vòng kim cô” kìm hãm sự phát triển
Nguyễn Duyên - Lan Anh
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: ngành cơ khí

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Yên Bái: Sản xuất của doanh nghiệp chế biến chế tạo tốt hơn trong quý II/2024

Yên Bái: Sản xuất của doanh nghiệp chế biến chế tạo tốt hơn trong quý II/2024

Kết thúc quý I/2024, hoạt động sản xuất của doanh nghiệp đã ổn định và bắt đầu tăng trưởng, góp sức vào kết quả công nghiệp đạt được của Yên Bái.
Nhiều dư địa để Việt Nam thúc đẩy phát triển bền vững các khu công nghiệp

Nhiều dư địa để Việt Nam thúc đẩy phát triển bền vững các khu công nghiệp

Gần 1/3 khu công nghiệp đã được thành lập nhưng chưa đi vào hoạt động. Đây là dư địa rất lớn để Việt Nam phát triển các khu công nghiệp theo mô hình sinh thái.
Tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu: Doanh nghiệp nhỏ sợ mất cơ hội vì thiếu vốn

Tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu: Doanh nghiệp nhỏ sợ mất cơ hội vì thiếu vốn

Thiếu vốn được xem là thách thức lớn nhất mà các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đang phải đối mặt khi tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tổng cục Kỹ thuật Bộ Quốc phòng: Triển khai toàn diện nhiệm vụ kỹ thuật quý I năm 2024

Tổng cục Kỹ thuật Bộ Quốc phòng: Triển khai toàn diện nhiệm vụ kỹ thuật quý I năm 2024

Quý I năm 2024, ngành kỹ thuật Quân đội đã quán triệt, triển khai toàn diện nhiệm vụ công tác kỹ thuật theo đúng Chỉ lệnh Công tác kỹ thuật của Bộ Quốc phòng.
Vì sao chỉ số sản xuất công nghiệp của Lai Châu quý I/2024 giảm hơn 50%?

Vì sao chỉ số sản xuất công nghiệp của Lai Châu quý I/2024 giảm hơn 50%?

Quý I/2024, chỉ số sản xuất công nghiệp của Lai Châu giảm mạnh ảnh hưởng tới tốc độ tăng trưởng chung, tỉnh đang tập trung thực hiện các giải pháp tháo gỡ.

Tin cùng chuyên mục

Tây Ninh: Sản xuất công nghiệp, thương mại tăng tốc

Tây Ninh: Sản xuất công nghiệp, thương mại tăng tốc

Quý I/2024, chỉ số sản xuất công nghiệp của tỉnh Tây Ninh tăng khoảng 14%, xuất khẩu tăng 21% cho thấy ngành Công Thương của địa phương đang trên đà tăng tốc.
Bộ Công Thương đề nghị thực hiện nghiêm quy định về cụm công nghiệp

Bộ Công Thương đề nghị thực hiện nghiêm quy định về cụm công nghiệp

Bộ Công Thương vừa ban hành Công văn số 1817/BCT-CTĐP gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc quản lý, phát triển cụm công nghiệp.
Đồng Nai: Sửa đổi nội dung chương trình khuyến công giai đoạn 2021-2025

Đồng Nai: Sửa đổi nội dung chương trình khuyến công giai đoạn 2021-2025

UBND tỉnh Đồng Nai mới ban hành quyết định về việc sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Chương trình khuyến công trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021-2025.
Đà Nẵng: Khởi động chương trình đào tạo nhân lực vi mạch bán dẫn

Đà Nẵng: Khởi động chương trình đào tạo nhân lực vi mạch bán dẫn

Đà Nẵng ưu tiên hợp tác quốc tế với các công ty, tổ chức uy tín trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn để sớm tiếp cận nguồn lực và thông tin nhu cầu về nhân lực.
Bộ Công Thương: Đào tạo nhân lực quản lý hệ thống hơi công nghiệp

Bộ Công Thương: Đào tạo nhân lực quản lý hệ thống hơi công nghiệp

Ngày 25/3/ tại TP. Hồ Chí Minh, Bộ Công Thương phối hợp UNIDO khai giảng khóa đào tạo về tối ưu hoá hệ thống hơi trong công nghiệp cho khu vực phía Nam.
Gia Lai: Giá trị sản xuất công nghiệp quý I/2024 tăng 9,8%

Gia Lai: Giá trị sản xuất công nghiệp quý I/2024 tăng 9,8%

Tổng giá trị sản xuất công nghiệp quý I/2024 của Gia Lai ước đạt hơn 8.093 tỷ đồng, bằng 23,1% kế hoạch và tăng 9,8% so với cùng kỳ.
Cao Bằng: Rà soát cơ sở công nghiệp nông thôn, xây dựng đề án khuyến công

Cao Bằng: Rà soát cơ sở công nghiệp nông thôn, xây dựng đề án khuyến công

Sở Công Thương Cao Bằng đề nghị các đơn vị trong tỉnh phối hợp rà soát cơ sở công nghiệp nông thôn, xây dựng đề án khuyến công năm 2024, 2025.
Gia Lai: Đề nghị đầu tư nhà máy chế biến nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh

Gia Lai: Đề nghị đầu tư nhà máy chế biến nguyên liệu thuốc lá trên địa bàn tỉnh

Sáng 25/3, Đoàn công tác của Bộ Công Thương đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Gia Lai để bàn về giải pháp phát triển vùng nguyên liệu thuốc lá.
Gia tăng sản xuất thép cuộn cán nóng giúp ngành công nghiệp cơ khí tự chủ nguồn nguyên liệu

Gia tăng sản xuất thép cuộn cán nóng giúp ngành công nghiệp cơ khí tự chủ nguồn nguyên liệu

Doanh nghiệp trong nước gia tăng sản xuất thép cuộn cán nóng (HRC) đã góp phần giúp ngành công nghiệp cơ khí chế tạo của Việt Nam tự chủ được nguồn nguyên liệu.
Quy chế quản lý cụm công nghiệp của Ninh Bình có gì mới?

Quy chế quản lý cụm công nghiệp của Ninh Bình có gì mới?

UBND tỉnh Ninh Bình vừa ban hành quyết định sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế quản lý cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Hà Nội tổ chức Hội nghị ngành Công Thương 28 tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc năm 2024

Hà Nội tổ chức Hội nghị ngành Công Thương 28 tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc năm 2024

Hội nghị ngành Công Thương 28 tỉnh, thành phố khu vực phía Bắc năm 2024 sẽ được tổ chức tại Hà Nội, dự kiến vào ngày 17/5 với khoảng 550 đại biểu tham dự.
Doosan Vina xuất khẩu 9 module nặng 1.900 tấn đến bang Texas, Mỹ

Doosan Vina xuất khẩu 9 module nặng 1.900 tấn đến bang Texas, Mỹ

Ngày 24/3, Doosan Vina đã xuất thành công 9 module nặng 1.900 tấn đến Nhà máy Golden Triangle Polymers đặt tại bang Texas, Hoa Kỳ sau hơn 10 tháng sản xuất.
Vĩnh Long tập trung phát triển công nghiệp chế biến sâu nông, thủy sản

Vĩnh Long tập trung phát triển công nghiệp chế biến sâu nông, thủy sản

Trên cơ sở tiềm năng sẵn có Vĩnh Long định hướng tập trung phát triển công nghiệp chế biến sâu các sản phẩm nông, thủy sản gắn với vùng nguyên liệu tập trung.
TP. Hồ Chí Minh: Doanh nghiệp đón đơn hàng mới, sản xuất công nghiệp tăng trưởng khá

TP. Hồ Chí Minh: Doanh nghiệp đón đơn hàng mới, sản xuất công nghiệp tăng trưởng khá

Sau thời gian ảm đạm, nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực như dệt may, thủy sản, gỗ và lâm sản… đã dần khởi sắc khi tăng trưởng với mức hai con số.
Vĩnh Phúc: Thu hút 15 dự án đầu tư vào khu công nghiệp

Vĩnh Phúc: Thu hút 15 dự án đầu tư vào khu công nghiệp

Quý I/2024, Ban Quản lý các KCN Vĩnh Phúc đã làm thủ tục cấp mới giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho 15 dự án, điều chỉnh tăng vốn cho 14 dự án.
Hơn 300 doanh nghiệp tham dự VGMF2024: Cơ hội để Việt Nam hoàn thiện chuỗi cung ứng

Hơn 300 doanh nghiệp tham dự VGMF2024: Cơ hội để Việt Nam hoàn thiện chuỗi cung ứng

Diễn đàn Chuỗi sản xuất thông minh và Chuỗi cung ứng toàn cầu Việt Nam 2024 (VGMF2024) sẽ diễn ra tại Hà Nội vào ngày 26/3, thu hút hơn 600 người tham dự.
Bắc Kạn ban hành Kế hoạch sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh 2024

Bắc Kạn ban hành Kế hoạch sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh 2024

UBND tỉnh Bắc Kạn vừa ban hành Kế hoạch số 92/KH-UBND về việc tổ chức bình chọn các sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh năm 2024.
Xây dựng trung tâm hỗ trợ phát triển công nghiệp: Tạo đòn bẩy thúc đẩy tăng trưởng

Xây dựng trung tâm hỗ trợ phát triển công nghiệp: Tạo đòn bẩy thúc đẩy tăng trưởng

Đẩy mạnh phát triển công nghiệp, đặc biệt là việc xây dựng các trung tâm hỗ trợ công nghiệp đang là mục tiêu lớn mà Bộ Công Thương, địa phương, DN kỳ vọng.
Thái Nguyên tiếp sức cho doanh nghiệp từ các đề án khuyến công

Thái Nguyên tiếp sức cho doanh nghiệp từ các đề án khuyến công

Hoạt động khuyến công đã giúp các cơ sở công nghiệp nông thôn ở Thái Nguyên nâng cấp dây chuyền, máy móc thiết bị tiên tiến để thúc đẩy sản xuất...
Bộ Công Thương đang tham vấn ý kiến hoàn thiện Dự án Luật Hóa chất (sửa đổi)

Bộ Công Thương đang tham vấn ý kiến hoàn thiện Dự án Luật Hóa chất (sửa đổi)

Bộ Công Thương đăng tải dự thảo Luật Hoá chất (sửa đổi) trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ, Cổng thông tin điện tử của Bộ để lấy ý kiến rộng rãi.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động