Kiên quyết xử lý cán bộ Hải quan vi phạm pháp luật

Đại biểu Nguyễn Chiến: Không ít cán bộ Hải quan thoái hoá, biến chất, thậm chí tiếp tay cho buôn lậu

Xử lý nghiêm cán bộ Hải quan thoái hoá, biến chất

Ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực, hiệu quả của lực lượng Hải quan trong quản lý hàng hoá xuất, nhập khẩu, đấu tranh phòng chống buôn lậu, tuy nhiên, Phó chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam Nguyễn Chiến (Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội) cũng thẳng thắn nêu thực trạng không ít cán bộ Hải quan thoái hoá, biến chất, thậm chí tiếp tay cho buôn lậu.

“Trong thời gian qua, tình trạng buôn lậu diễn ra nhức nhối. Ngân sách nhà nước một phần đội nón ra đi, một phần chảy vào túi cán bộ, trong đó gây thất thu ngân sách nhà nước hàng ngàn tỷ đồng, trách nhiệm chính liên quan đến công chức hải quan” – Đại biểu đoàn Hà Nội nói và nhắc lại vụ án xảy ra tại cảng Sài Gòn, 213 container biến mất, hơn 30 cán bộ hải quan phải ra hầu tòa hay vụ Trần Thị Bích Huyền buôn lậu mới phát hiện tuần qua, cơ quan chức năng lại bắt giữ 2 cán bộ hải quan Chi cục 4, Hải quan Cảng Sài Gòn tiếp tay cho buôn lậu.

“Bộ trưởng cho biết trách nhiệm của mình và lãnh đạo ngành hải quan đến đâu khi xảy ra vấn đề này, nguyên nhân do buông lỏng quản lý hay suy thoái đạo đức một số cán bộ ngành hải quan. Giải pháp nào chấm dứt tình trạng tham nhũng trên?” – đại biểu Chiến đặt câu hỏi.

Trả lời, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng khá thẳng thắn, rằng: “Chúng ta không nên đổ cho khách quan mà nên nhìn vào nguyên nhân trực diện. Đây chính là suy thoái trong đội ngũ, trong lực lượng”.

Giải trình cụ thể, về vụ việc 213 container tại cảng Sài Gòn, theo Bộ trưởng Tài chính, vụ việc này do chính Tổng cục Hải quan phát hiện ra và trong quá trình theo dõi, Bộ đã phối hợp với Bộ Công an để làm rõ. Cơ quan cảnh sát điều tra đã bắt 3 đối tượng. Bộ Tài chính đã chỉ đạo Tổng cục Hải quan, ngoài đối tượng tham gia trực tiếp thì những cán bộ liên quan khác cũng phải kiểm điểm và xử lý hành chính.

Tương tự với câu hỏi của đại biểu đoàn Hà Nội Nguyễn Quang Tuấn về lô thuốc ung thư Tasigna 200mg tại bệnh viện Huyết học và Truyền máu Trung ương, do thủ tục hải quan quá rườm rà nên lô thuốc sau khi được thông quan đã hết hạn sử dụng khiến nhiều bệnh nhân mất cơ hội được sử dụng thuốc giá rẻ (thuốc tài trợ), Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, qua kiểm tra, lô hàng không còn đủ hạn sử dụng 12 tháng vì ngày sản xuất là tháng 6/2013. Đến ngày 6/8/2013, sau khi có ý kiến của Cục Quản lý dược, Bộ Y tế, công ty đã đến làm việc với hải quan và hải quan cho thông quan ngay trong ngày.

“Chúng tôi luôn chỉ đạo kiên quyết chống tiêu cực trong ngành và trong thực tế đã triển khai rất nhiều giải pháp. Hàng năm xử lý kỷ luật trên dưới 300 cán bộ thuế, hải quan” – Bộ trưởng Dũng nói và dẫn chứng thêm, tại An Giang, cơ quan chức năng đã bắt 46 cán bộ hải quan, đây là vụ việc Bộ Tài chính chỉ đạo và phối hợp với Công an do có gian lận hoá đơn năm 2013-2014. Hiện đã chuyển hồ sơ cơ quan điều tra.

Tháo “nút thắt” kiểm tra chuyên ngành

Trước câu hỏi của đại biểu Nguyễn Tạo (Đoàn Lâm Đồng) đề nghị cho biết thực trạng công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu và các giải pháp đẩy mạnh công tác kiểm tra chuyên ngành, tạo thuận lợi thương mại, Người đứng đầu ngành Tài chính cho biết, ngay từ năm 2014, Bộ Tài chính- cơ quan quản lý nhà nước về hải quan- đã xây dựng Đề án về kiểm tra chuyên ngành trình Thủ tướng Chính phủ.

Năm 2015, tại Quyết định số 2026, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án này, trong đó giao cho 13 bộ, ngành xây dựng, sửa đổi hoàn thiện các văn bản pháp luật, nâng cao chất lượng hoạt động kiểm tra chuyên ngành theo hướng giảm thiểu số lượng danh mục hàng hóa phải kiểm tra chuyên ngành tại cửa khẩu và áp dụng quản lý rủi ro trong kiểm tra chuyên ngành, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm.

“Trên cơ sở Quyết định 2026 của Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành đã chỉnh sửa 66/87 văn bản pháp luật có liên quan đến kiểm tra chuyên ngành trong quá trình thông quan hàng hóa, đạt 76%” – Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói và cho biết thêm, hiện nay, có khoảng 200 danh mục hàng hóa thuộc diện quản lý chuyên ngành trước khi thông quan với khoảng 100 nghìn mặt hàng.

Để tiếp tục đổi mới phương pháp kiểm tra chuyên ngành theo hướng tạo thuận lợi cho hoạt động xuất, nhập khẩu, giảm chi phí cho doanh nghiệp, thời gian qua, các bộ quản lý chuyên ngành đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính trong xây dựng, ban hành danh mục hàng hóa thuộc đối tượng kiểm tra chuyên ngành kèm theo mã hàng hoá (mã HS).

Đưa ra số liệu mới nhất minh chứng cho hiệu quả của công tác này, Bộ trưởng Tài chính cho biết, trong năm 2017, Bộ này đã chủ trì phối hợp với các bộ, ngành tổ chức nhiều cuộc làm việc tập trung vào áp mã HS đối với các danh mục hàng hóa chuyên ngành. Qua rà soát, đã phân định được 50 danh mục hàng hóa thuộc trách nhiệm của quản lý các bộ, ngành, như: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bộ Y tế, Bộ Công Thương, Ban Cơ yếu Chính phủ…

Phân tích rõ hơn, ông Dũng cho biết, hiện nay, vẫn còn một số mặt hàng chịu nhiều hình thức quản lý và kiểm tra chuyên ngành trước khi thông quan. Một hàng hóa thuộc quản lý của nhiều đơn vị trong cùng một bộ. Cũng có một hàng hóa thuộc quản lý của nhiều bộ. “Trách nhiệm các bộ, ngành liên quan đến các quy định về kiểm tra chuyên ngành nên đây là khâu mấu chốt chúng ta phải tháo gỡ, nếu không, sẽ không có động lực để thúc đẩy giao lưu thương mại hàng hóa qua biên giới” – Bộ trưởng Tài chính nhấn mạnh và bổ sung giải pháp tháo gỡ khó khăn trong công tác này là tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho công tác kiểm tra chuyên ngành.

“Chúng tôi đã báo cáo và Thủ tướng đã đồng ý giao Bộ Tài chính phối hợp với 10 bộ, ngành thành lập và đưa vào hoạt động 10 điểm kiểm tra chuyên ngành tập chung tại 6 địa bàn hải quan trọng yếu để test tại chỗ, kiểm tra tại chỗ, phục vụ thông quan nhanh” – Bộ trường Tài chính cho biết.

Bộ này cũng đã trình Thủ tướng Chính phủ cho phép nâng cấp trung tâm phân tích, phân loại hàng hóa xuất, nhập khẩu của Tổng cục Hải quan thành Cục kiểm định Hải quan với 6 chi cục kiểm định và 4 trạm kiểm định di động kèm theo phòng thí nghiệm.

Chốt lại phần trả lời về công tác kiểm tra chuyên ngành, Bộ trưởng Tài chính một lần nữa nhấn mạnh: “Chúng ta là quốc gia xuất, nhập khẩu mà không tháo được nút này thì rất ách tắc cho công tác xuất, nhập khẩu”.