Khu tái định cư làng chài Hà Phong: Niềm vui mùa xuân đầu tiên

Ngư dân bắt đầu an cư ổn định trên đất liền

Nơi bình yên

Những ngày giáp Tết, trong không gian màu xám vùng đất mỏ, cùng gió lạnh mang mùi vị của biển cả, chúng tôi đến thăm Khu tái định cư làng chài Hà Phong (Khu 8). Khu 8 với những dãy nhà liền kề sơn màu vàng khang trang trên một mảnh đất rộng 8 ha, bên cạnh biển núi đá đẹp mê hồn. Dọc các khu phố, một số hàng quán người mua, người bán vui vẻ, những đứa trẻ thong dong đạp xe, xa xa có tiếng hát vang vẳng từ lớp mầm non... Buổi sáng, khu làng chài thật sự êm đềm!

Khu trưởng Nguyễn Văn Long tiếp chúng tôi tại nhà riêng, giọng đầy háo hức: bà con ngư dân sau 6 tháng lên bờ định cư, ai cũng thấy ngủ ngon hơn trên biển khi bão về, vui mừng vì con cháu được đến trường, người già được chăm sóc sức khỏe, lễ, tết được hưởng thụ văn hóa. Để chúng tôi cảm nhận rõ hơn niềm vui của bà con, khu trưởng vồn vã dẫn đi thăm gia đình ông Nguyễn Văn Cải (70 tuổi) làm nghề đi biển, chị Phạm Thị Ký (36 tuổi), anh Nguyễn Văn Vương (48 tuổi) kinh doanh hàng tạp hóa.

Bước vào căn hộ gia đình anh Vương, ông Cải và chị Ký, chúng tôi không khỏi bất ngờ trước sự sung túc, ấm cúng. Với diện tích căn hộ được chia, bà con đều đầu tư ngăn phòng, lát gạch hoa nền nhà, giường tủ, đồ dùng sinh hoạt rất đầy đủ. “Nghỉ nghề biển, vợ chồng chuyển sang kinh doanh tại nhà, thu nhập 200 nghìn đồng/ngày. Con trai cả làm nghề lắp điện nước thu nhập tháng 3 triệu đồng, cuộc sống mới trên bờ hiện khá ổn định, yên tâm”- anh Vượng tâm sự.

Tận mắt thấy niềm vui, sự đủ đầy của gia đình anh Vương, ông Cải và chị Ký, chúng tôi hiểu rằng, Khu 8 chính là chốn bình yên, nơi biến giấc mơ an cư trên bờ bao đời của ngư dân thành hiện thực và đang bắt đầu mở ra cơ hội đổi đời cho hơn 300 hộ dân làng chài Vịnh Hạ Long.

Những đứa trẻ làng chài từ nay sẽ có tương lai tươi sáng

Chuyển đổi bước ngoặt

Theo ông Nhâm Sỹ Thuộc - Phó chủ tịch phường Hà Phong - việc chuyển lên bờ sinh sống của ngư dân làng chài trên Vịnh Hạ Long là sự thay đổi mang tính bước ngoặt. Ngoài việc giải quyết khuyến nghị của UNESCO về việc dân số vùng lõi của vịnh phát triển quá nhanh, ảnh hưởng đến di sản, đây còn là nỗ lực của ý chí, quyết tâm thay đổi hoàn toàn tập quán của hàng trăm hộ dân, đưa họ lên bờ sinh sống tốt hơn, an toàn hơn, tiếp cận được các dịch vụ y tế, giáo dục, văn hóa.

Báo cáo từ phường Hà Phong cho thấy, thực hiện chủ trương của tỉnh Quảng Ninh, hiện có 328 hộ, 1.574 nhân khẩu đã định cư tại Khu 8 với 364 căn hộ nhà ở dạng liền kề có diện tích từ 77,5 - 128 m², bảo đảm đầy đủ hệ thống hạ tầng kỹ thuật đường, nước, điện, cây xanh, y tế, giáo dục, an sinh xã hội, vệ sinh môi trường, giúp bà con tiếp cận văn hóa mới được hỗ trợ toàn diện.

Đặc biệt, thông qua các khóa đào tạo nghề, phiên chợ việc làm chính quyền đã giúp nhiều ngư dân chuyển đổi nghề như đi làm chả mực, lái xe, nấu ăn ở nhà hàng, chèo đò, chạy xe ôm. Một số hộ mở hàng quán kinh doanh tại nhà, một số tiếp tục bám biển, đi câu, thả lưới. Hiện thu nhập trung bình mỗi hộ 5 - 7 triệu đồng/tháng, toàn khu chỉ còn 4 hộ cận nghèo. Với hơn 70% bà con mù chữ, ngay khi lên bờ, lớp xóa mù chữ, bổ túc văn hóa được triển khai đã thu hút sự tham gia tích cực của cư dân.

Không giấu niềm phấn khởi, ông Thuộc cho biết, ngày đầu đón ngư dân lên bờ, cán bộ phường phải cầm tay chỉ việc, trải qua không ít nhọc nhằn. “Nhưng kết quả đạt được lại có ý nghĩa rất lớn khi thấy người già háo hức lần đầu tiên biết viết tên mình, phụ huynh biết kiểm tra con cái học hành, trẻ nhỏ lần đầu tiên được đến lớp, đá bóng, đạp xe...” - ông Thuộc cho biết.

Bình yên làng chài ngày giáp Tết

Ước vọng mùa xuân

Chấm dứt cuộc sống bồng bềnh trên biển để có giấc ngủ yên bình trên bờ là niềm vui ngoài mong đợi của ngư dân. Tuy nhiên, Khu trưởng Nguyễn Văn Long vẫn trăn trở, nếu không có việc làm ổn định cũng khó giữ dân lâu dài. Bởi hiện nay, dù đã có hỗ trợ chuyển đổi nghề nhưng nhiều việc làm chưa phù hợp trình độ, công sức, sự nhạy cảm với cuộc sống trên bờ của bà con. Quỹ đất nuôi trồng eo hẹp, chợ, bến cảng chưa có nên không ít người còn khả năng lao động phải nghỉ việc và sống phụ thuộc hoàn toàn vào con cái, chồng, vợ… Vì vậy, ước mong trong năm mới của nhiều ngư dân là sớm có việc làm, ổn định sinh kế. Ông Nguyễn Văn Cải chia sẻ, ông rất nhớ biển, sang năm mới hy vọng có vốn sắm phương tiện để tiếp tục bám biển, vươn khơi. Còn với người phụ nữ thiệt thòi vì mù chữ, chỉ quen chèo đò, thả lưới như bà Lê Thị Anh (56 tuổi) lại thiết tha sớm có chợ để bán con cá, bó rau kiếm thêm thu nhập hỗ trợ con cháu. Khu trưởng Nguyễn Văn Long thì mong muốn nhà nước hỗ trợ bà con vay vốn phát triển kinh tế, địa phương sớm nạo vét, khơi thông luồng lạch ở khu Cái Xà Cong, xây chợ để bà con đi biển, giao thương. “Tàu mang cá vào bờ Khu 8 sẽ không khác gì bến cá ở Cột 5, chợ Hạ Long, lúc đó bà con sẽ có việc làm, thu nhập cuộc sống sẽ ổn định, yên tâm hơn” - ông Long nhìn nhận.

Chúng tôi cảm nhận mùa xuân đang dâng trào trong lòng biển, trong mỗi người dân làng chài Hà Phong rạo rực niềm vui.