Không hỗ trợ những thứ Nhà nước có mà hỗ trợ những thứ doanh nghiệp cần

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Nguyên tắc chung là hỗ trợ những thứ doanh nghiệp cần và không hỗ trợ trực tiếp mà hỗ trợ gián tiếp thông qua các tổ chức cung cấp dịch vụ cho doanh nghiệp.

Quy định rõ những nội dung hỗ trợ

Thẳng thắng, đại biểu Trần Thị Hiền (đoàn Hà Nam) - cũng là một nữ doanh nhân - cho rằng, quy định về các chính sách hỗ trợ cơ bản đối với DNNVV trong dự thảo luật còn mang tính “tuyên ngôn” mà thiếu thực chất và tính khả thi.

“Các quy định của Chương II (Về chính sách hỗ trợ cơ bản - PV) đang đặt ra thách thức rất lớn với Ủy ban Chủ trì, Chỉnh lý tiếp thu dự án luật” - nữ đại biểu tỉnh Hà Nam nói và phân tích, thứ nhất, một số quy định chưa rõ hỗ trợ gì, mang lại lợi ích gì cho DNNVV mà chỉ dừng lại ở quy định chung chung, tạo môi trường điều kiện thuận lợi, rồi giao Chính phủ quy định.

“Điều 9 về hỗ trợ tín dụng từ các ngân hàng nhưng tìm mãi trong dự thảo nghị định quy định chi tiết thì không có gì” - đại biểu Hiền nói và phân tích tiếp, thứ hai, chưa rõ chủ thể chịu trách nhiệm triển khai từng chính sách hỗ trợ là cơ quan, tổ chức nào. Thứ ba, chưa đặt DNNVV vào vị trí trung tâm để thiết kế quy phạm về chính sách hỗ trợ. Thứ tư, dự thảo luật chưa có dự báo đầy đủ về khả năng nguồn để bảo đảm tính khả thi của chính sách và cuối cùng là một vài điều trong dự thảo luật chưa có tính quy phạm, thể hiện rõ nhất ở dạng quy định tùy nghi, tùy theo điều kiện của địa phương.

Cũng cho ý kiến vào nội dung này, đại biểu Phạm Thị Thu Trang (đoàn Quảng Ngãi) bổ sung, các nội dung hỗ trợ cơ bản đối với DNNVV và đề nghị bổ sung quy định về hỗ trợ thành lập DNNVV và quy định chuyển đổi từ hộ kinh doanh cá thể sang DNNVV. Trong đó, hỗ trợ các vấn đề từ tư vấn đăng ký thủ tục chuyển đổi sang doanh nghiệp, ưu đãi về miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, lệ phí môn bài... đến chế độ kế toán đơn giản và các chính sách khác v.v...

“Việc quy định này sẽ khuyến khích thúc đẩy tạo điều kiện cho các hộ cá thể thực hiện chuyển sang loại hình DNNVV” - đại biểu đoàn Quảng Ngãi nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, theo đại biểu này, cần bổ sung quy định về hỗ trợ nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp, quy định về hỗ trợ đào tạo, tập huấn về quản trị doanh nghiệp như quản trị sản xuất, kinh doanh, quản trị tài chính, quản trị nhân sự, quản trị thị trường nhằm nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp nhỏ, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh phát triển doanh nghiệp.

Tán thành ý kiến trên, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) chỉ rõ, dự thảo luật đưa ra rất nhiều chính sách hỗ trợ, nhưng việc cân đối các nguồn lực để thực hiện các hỗ trợ đó không rõ nét, có thể dẫn đến tính khả thi không cao của chính sách, nhất là nguồn lực về mặt tài chính.

Phân tích sâu hơn, đại biểu Bình lấy ví dụ, việc dự thảo luật yêu cầu các ngân hàng thương mại có chính sách hỗ trợ DNNVV nghe có vẻ hợp lý, tuy nhiên, sau đó Nhà nước lại phải hỗ trợ ưu đãi cho các ngân hàng, bởi nếu không họ không có nguồn lực mà hỗ trợ cho các DNNVV bởi bản thân ngân hàng cũng là một doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh nhiều loại quỹ hoạt động không hiệu quả lâu nay, thế nhưng dự thảo luật vẫn đưa ra việc lập một số quỹ, như: Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, Quỹ bảo lãnh tín dụng, Quỹ tương hỗ, Quỹ hỗ trợ khởi nghiệp, Quỹ đầu tư khởi nghiệp... nên cần tính toán, đánh giá tác động, hiệu quả một cách kỹ càng.

“Ngoài ra, cần tiếp tục thay đổi mạnh mẽ hơn nữa cách thức hỗ trợ theo kiểu Nhà nước có cái gì thì hỗ trợ cái đó, mà phải là doanh nghiệp cần cái gì thì hỗ trợ cái đó sẽ phù hợp hơn” - đại biểu đoàn Trà Vinh kết luận.

Bổ sung một chương riêng quy định về quản lý nhà nước về hỗ trợ DNNVV

Về nội dung quản lý nhà nước về hỗ trợ DNNVV, đại biểu Phạm Thị Thu Trang (đoàn Quảng Ngãi) đề nghị bổ sung một chương riêng quy định về quản lý nhà nước về hỗ DNNVV và bổ sung quy định rõ vai trò quản lý nhà nước về hỗ trợ DNNVV của Thủ tướng Chính phủ, của Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ, đồng thời quy định rõ vai trò của chính quyền địa phương, gồm: Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân các cấp.

Bổ sung, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) nêu thực tế, một trong những điểm yếu của DNNVV, doanh nghiệp khởi nghiệp là không có hoặc thiếu kinh nghiệm trong thương trường, thiếu hiểu biết pháp luật nên rất cần được sự hỗ trợ một cách bài bản, thường xuyên, liên tục. Vì vậy, đại biểu đề nghị cần nghiên cứu bổ sung quy định một số bộ, như: Bộ Công an, Bộ Tư pháp, Tòa án tham gia hỗ trợ.

Đặc biệt, theo đại biểu Bình, cũng rất cần công tác thông tin, tuyên truyền trong quá trình hình thành và phát triển của DNNVV với sự tham gia của các cơ quan báo chí, phát thanh, truyền hình. Vì vậy, đề nghị bổ sung thêm trách nhiệm của Bộ Thông tin và Truyền thông trong việc hỗ trợ DNNVV trong dự thảo luật.

Ở khía cạnh khác, đại biểu Dương Xuân Hòa (đoàn Lạng Sơn), trong nội dung quy định nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm quản lý nhà nước về hỗ trợ DNNVV cần được bổ sung thêm quy định về xử lý vi phạm pháp luật về hỗ trợ DNNVV đối với mọi tổ chức, cá nhân tại địa phương cho phù hợp với quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân và Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định trong Luật tổ chức chính quyền địa phương năm 2015.

Giải trình thêm trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng khẳng định, Ban Soạn thảo và Chính phủ đã xác định nguyên tắc hỗ trợ không vi phạm các nguyên tắc thị trường, không vi phạm các cam kết thực tế và phù hợp với khả năng của ngân sách trong từng thời kỳ. Các nguyên tắc này cũng đã được xác định rõ và hỗ trợ không phải là hỗ trợ những thứ Nhà nước có, Nhà nước muốn mà hỗ trợ những thứ doanh nghiệp cần và cũng không phải hỗ trợ trực tiếp cho doanh nghiệp mà hỗ trợ gián tiếp thông qua các tổ chức cung cấp dịch vụ cho doanh nghiệp.