Khoa học và công nghệ: Điểm tựa nâng cao chất lượng đào tạo

Tích cực đẩy mạnh hoạt động khoa học và công nghệ

Theo Vụ Tổ chức cán bộ (Bộ Công Thương), năm học 2016 - 2017, các trường thuộc Bộ đã thực hiện 957 đề tài nghiên cứu khoa học, trong đó, 8 đề tài cấp nhà nước, 93 đề tài cấp bộ, cấp tỉnh, ngành, 856 đề tài cấp cơ sở và sáng kiến kinh nghiệm phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Nhờ thực hiện cơ chế tự chủ, một số trường đã chủ động hơn trong việc quyết định định hướng nghiên cứu; thương mại hóa kết quả nghiên cứu; liên kết thực hiện hoạt động khoa học và chuyển giao công nghệ đối với tổ chức trong và ngoài nước; ưu tiên những đề tài có tính ứng dụng cao, đặc biệt là đề tài ứng dụng thực tế vào đào tạo, giảng dạy và quản lý tại trường; phối hợp với các doanh nghiệp trong nghiên cứu để phát triển sản phẩm mới, cải tiến công nghệ…

Điển hình trong việc đẩy mạnh hoạt động khoa học và công nghệ phải kể tới Trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm TP. Hồ Chí Minh. Trường có số lượng bằng độc quyền và giải pháp hữu ích tăng gấp đôi từ năm 2013 đến năm 2016. Trường Cao đẳng Công nghiệp thực phẩm Việt Trì, theo đại diện nhà trường, thời gian qua, đơn vị đã triển khai nghiên cứu các dự án, đề tài, sáng kiến có ý nghĩa thiết thực, phục vụ công tác đào tạo, mang tính ứng dụng thực tiễn và phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp, như: Tỏi đen, sản phẩm nấm dược liệu, nấm ăn; chuyển giao công nghệ cho các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp có nhu cầu.

Bên cạnh những mặt tích cực, hiện hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ tại các cơ sở đào tạo chưa thật sự hiệu quả. Cụ thể, trung bình chỉ khoảng 15% giảng viên đại học và 7% giảng viên cơ sở giáo dục nghề nghiệp tham gia/thực hiện các nhiệm vụ khoa học. Về chất lượng thực hiện các nhiệm vụ khoa học công nghệ, số lượng công trình công bố (chứng chỉ sở hữu trí tuệ, công trình công bố dưới mọi hình thức), bình quân trong 3 năm gần đây, chỉ đạt: 9 công trình/100 giảng viên đối với cơ sở giáo dục đại học và 2/100 giảng viên đối với cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Trước những hạn chế trên, Vụ Tổ chức cán bộ khuyến nghị các trường cần phải có chính sách cụ thể để thay đổi, tránh nguy cơ tụt hậu tri thức, lạc hậu trong đào tạo...; các cơ sở đào tạo cần tăng nhanh số lượng đề tài khoa học nhằm hướng tới việc cân đối hoạt động khoa học và công nghệ, tương xứng với hoạt động đào tạo của đơn vị.

Các cơ sở đào tạo cần phấn đấu bình quân khoảng 25% giảng viên đại học và khoảng 10% giảng viên cơ sở giáo dục nghề nghiệp tham gia/thực hiện các nhiệm vụ khoa học; đẩy mạnh số lượng công trình công bố, cụ thể số lượng công trình công bố trên đầu giảng viên đạt: 10 – 15 công trình/100 giảng viên đối với cơ sở giáo dục đại học và 5/100 giảng viên đối với cơ sở giáo dục nghề nghiệp.