Khó khăn cũng là “cơ hội” để doanh nghiệp tái cơ cấu
Hàng hóa 02/07/2011 10:10 Theo dõi Congthuong.vn trên
CôngThương - Sức ép dồn lên doanh nghiệp
Giáo sư, tiến sĩ khoa học Nguyễn Quang Thái- Hội Khoa học kinh tế Việt Nam cho biết, tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm 2011 đạt 5,6%, thấp hơn mức 6,16% của 6 tháng đầu năm 2010. Cùng với đó, lạm phát 6 tháng đã lên trên 13% do tác động của giá thế giới, điều chỉnh tỷ giá và giá đầu vào của một số mặt hàng nguyên liệu tăng cao. Trong khi đó, thâm hụt thương mại lên đến 7,5 tỷ USD. Từ những con số đó cho thấy, khó khăn và thách thức đang tiếp tục ảnh hưởng tới doanh nghiệp từ nay đến cuối năm, vì thế doanh nghiệp cần phải chủ động để vượt qua.
Cũng theo ông Nguyễn Quang Thái, tình trạng mất cân đối vĩ mô nền kinh tế đã tích tụ lâu ngày, mà cụ thể là việc đầu tư vượt quá xa so với tích lũy nội bộ nền kinh tế (hơn 10% GDP), gây ra nợ nần, bội chi ngân sách (mặc dù ngân sách huy động cao nhất Đông Nam Á nhưng vẫn bội chi lớn trên 5%). Cùng với việc sản xuất phụ thuộc vào nhập khẩu, thiếu công nghiệp phụ trợ, xuất khẩu thô, công nghệ lạc hậu, năng suất lao động thấp… cũng làm cho các doanh nghiệp thêm khó khăn.
Các chuyên gia cho rằng, mặc dù đã có những tác động tích cực của các nhóm giải pháp chính sách nhằm kiềm chế lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô nhưng việc thắt chặt tiền tệ đã gây ra nhiều khó khăn, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phụ thuộc phần lớn vào nguồn vốn vay. Đơn cử, việc thắt chặt tín dụng ở mức dưới 20% khiến tín dụng giảm, lãi suất cao, trong khi phần lớn vốn vay chiếm gần 60% tổng nguồn vốn của doanh nghiệp.
Ngoài ra việc điều chỉnh tỷ giá cũng có tác động tiêu cực đến doanh nghiệp mà ảnh hưởng rõ nhất là việc tăng chi phí đối với các doanh nghiệp sử dụng nguồn vốn ngoại tệ nhập khẩu vật tư, nhiên liệu, thậm chí những doanh nghiệp xuất khẩu phải nhập nhiều nguyên liệu từ nước ngoài như dệt may, cơ khi, dược...
Theo bà Đinh Thị Mỹ Loan, Tổng thư ký Hiệp hội Bán lẻ Việt Nam, tác động của lạm phát đối với các doanh nghiệp bán lẻ được nhìn thấy rõ, mặc dù tăng trưởng tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ của 6 tháng đầu năm khá cao khoảng 605,608 nghìn tỷ đồng, tăng 22,7% so cùng kỳ, nhưng mức tăng thực chất chỉ còn khoảng 7,6%. Các nhà bán lẻ Việt Nam đang phải vật lộn với tình trạng leo thang của giá nhiên liệu, chi phí sản xuất hàng hóa, giá hàng hóa, dịch vụ, giá cước vận chuyển hàng hoá từ trung tâm phân phối đến cửa hàng.
Chiến lược “tồn tại” và tái cơ cấu
Thay vì đợi chờ sự thay đổi từ các chính sách của Chính phủ, nhiều doanh nghiệp đã có những cách thức để giảm thiểu tác động của lạm phát như tiết kiệm điện, tăng ca đêm, tăng hệ số quay vòng vốn, đàm phán với đối tác về phương thức hợp đồng, đa dạng hóa nguồn tài chính…
Bà Loan cho biết, lạm phát chính là lửa thử vàng, cho nên doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch ứng phó và hành động. Hiện mục tiêu lớn nhất của các nhà bán lẻ là giữ sức mua bình ổn, cho nên cần phải có sự phối hợp giữa các nhà phân phối - bán lẻ và sản xuất trong các chương trình hợp tác khuyến mãi, cũng như cần có sự chia sẻ khó khăn giữa người sản xuất - nhà bán lẻ - người tiêu dùng.
Ông Văn Đức Mười, Tổng giám đốc Công ty Việt Nam kỹ nghệ súc sản (Vissan) cho biết, với tình trạng lạm phát như hiện nay, thay vì đặt ra chỉ tiêu tăng trưởng, Vissan đã chuyển sang chiến lược tồn tại, không mở rộng sản xuất mà tập trung đảm bảo nguồn vốn, đồng thời giữ nguồn nguyên liệu tồn kho vừa đủ nếu không chi phí sẽ rất lớn. Quan trọng hơn, Vissan đã thành công trong việc khép kín mô hình giữa nông dân - nhà máy – người tiêu thụ, qua đó giúp Vissan chủ động được nguồn nguyên liệu, tiết giảm chi phí sản xuất, hạn chế sự tác động của giá cả thị trường.
Theo ông Bùi Tường Anh, Chủ tịch Hội đồng thành viên công ty OMEGA Việt Nam, lâu nay các doanh nghiệp nhỏ và vừa chủ yếu bán hàng theo phương thức thụ động. Theo đó, nhà sản xuất chỉ làm nhiệm vụ sản xuất, khâu bán hàng hoàn toàn do các nhà bán buôn thực hiện. Trong cơn lạm phát phi mã hiện nay, một số doanh nghiệp đã mạnh dạn chuyển sang phương thức bán hàng chủ động - bán hàng qua hệ thống nhà phân phối. Đây là một phương thức bán hàng hiện đại, nhà phân phối là đối tác bình đẳng của nhà sản xuất, cùng bỏ tiền ra đầu tư để chia sẻ lợi nhuận với nhà sản xuất, góp phần hạn chế ảnh hưởng của tình trạng thiếu vốn.
Ông Nguyễn Thanh Hoàn, Tổng giám đốc công ty cổ phần xây dựng công trình ngầm (Vinavico) cho rằng, trong giai đoạn hiện nay, doanh nghiệp cần đánh giá tổng thể để phát hiện ra những yếu kém hoặc rùi ro trong quản lý, điều hành để từ đó tái cấu trúc một cách toàn diện. Và cùng với đó là việc xây dựng hệ thống đánh giá doanh nghiệp nhằm xây dựng hệ thống thông tin quản lý, đưa ra những quyết định kịp thời chính xác. Giải pháp này cũng được rất nhiều tập đoàn đa quốc gia lớn trên thế giới áp dụng mà các doanh nghiệp Việt Nam cần học hỏi.