Hợp tác xã vận tải đường bộ luôn ở thế yếu

CôngThương - Cạnh tranh gay gắt

Ông Đặng Cao Thanh- Trưởng phòng Quản lý vận tải (Sở Giao thông vận tải Bình Định)- cho biết: Thị trường vận tải đường bộ ở Bình Định cung đã vượt cầu, áp lực cạnh tranh giữa các doanh nghiệp (DN) kinh doanh cùng ngành nghề trở nên rất gay gắt. Để tồn tại và phát triển, các DN phải ổn định giá cước, không ngừng đầu tư nâng cao chất lượng dịch vụ. Hầu hết xe khách có thương hiệu uy tín đều phục vụ nước uống, khăn lạnh, tivi, có xe còn phục vụ báo chí. Một số DN còn tổ chức đón khách tận nhà hoặc đến các điểm trung chuyển.

Bà Phạm Thị Tuyết Nga- Trưởng chi nhánh Công ty cổ phần Vận tải Phương Trang tại Bình Định- cho biết: “Phần lớn hành khách đều muốn đi xe giường nằm dù giá vé có đắt hơn bình thường một chút. Vì thế, chúng tôi phải liên tục đầu tư đổi mới phương tiện, sắm thêm xe giường nằm, giảm số ghế của loại xe 45 chỗ xuống còn 36 chỗ để tạo không gian thoải mái hơn cho hành khách mà vẫn không tăng giá vé. Nếu không đổi mới phương tiện, không nâng cao chất lượng dịch vụ thì sẽ bị đào thải !”.

Số lượng phương tiện vận tải hàng hóa cũng phát triển quá nhanh. Hàng ít xe nhiều dẫn đến tình trạng nhiều xe lâm vào tình cảnh đậu không. Điển hình ở HTX vận tải cơ giới Phù Cát hiện có 100 xe tải từ 1 đến 18 tấn. Trong số này, chỉ có khoảng 30 xe ký được hợp đồng vận chuyển hàng hóa ổn định. Các xã viên còn lại phải tự tìm hợp đồng vận chuyển với giá cả rất thấp. Một số chủ xe không tìm được nguồn hàng, phải cho xe nghỉ.

Ông Nguyễn Văn Lâu- Trưởng Ban quản trị HTX vận tải cơ giới Phù Cát, cho biết: “Vận tải hành khách thì khó cạnh tranh được với các xe tư nhân có thương hiệu uy tín. Còn vận tải hàng hóa thì mỗi tháng trung bình 1 xe chỉ hoạt động được chừng 15 ngày, thời gian còn lại là “đói” hàng”.

Hợp tác xã vận tải gặp khó

Trong môi trường cạnh tranh gay gắt, các HTX vận tải gặp nhiều bất lợi, mất dần thị phần. Để nâng cao chất lượng dịch vụ, buộc các DN kinh doanh vận tải nói chung và các HTX vận tải nói riêng phải đầu tư đổi mới phương tiện cũng như cung cách phục vụ. Thế nhưng, mô hình HTX vận tải ở Bình Định hiện nay chưa thật chặt chẽ, chủ yếu là làm dịch vụ hỗ trợ, không quản lý được phương tiện, người lái, không quản lý được hoạt động kinh doanh của từng xã viên, nên không thể nào đổi mới một cách toàn diện được.

Bản thân các HTX vận tải trên địa bàn Bình Định nhìn chung đều có quy mô nhỏ, thiếu các nguồn lực cần thiết cũng như thiếu sự liên kết để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển. Cơ hội để các HTXVT tiếp cận các nguồn vốn hỗ trợ của Nhà nước còn nhiều hạn chế, vì tài sản của các HTX không có hoặc không đủ cơ sở pháp lý để thế chấp vay. Bên cạnh đó, nguồn nhân lực của các HTX vận tải cũng gặp khó khăn vì lực lượng kế thừa mỏng, trong khi ban quản trị các HTXVT phần lớn đều đã lớn tuổi… Điều này dẫn đến phần lớn HTX vận tải không thoát được kiểu làm ăn nhỏ lẻ, phân tán, không xây dựng được thương hiệu mạnh nên không lôi cuốn được khách hàng về phía mình.

Ông Nguyễn Văn Quý- Chủ nhiệm HTX vận tải Phù Mỹ- than thở: “Hiện nay, HTX gặp khó khăn do thiếu kinh phí để chuyển đổi phương tiện nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. Do đó doanh thu sụt giảm, xã viên lần lượt ra khỏi HTX. Từ 400 xã viên lúc ban đầu, qua các năm đã giảm dần và bây giờ còn chưa đến 200 xã viên”.

Không riêng HTX vận tải Phù Mỹ, số lượng HTX vận tải làm ăn khó khăn trên địa bàn tỉnh Bình Định ngày càng nhiều. Hiện có nhiều HTX làm ăn không hiệu quả phải giải thể, như các HTX vận tải Vĩnh Thạnh, Quang Trung (thành phố Quy Nhơn) và  Cát Hanh (Phù Cát).

Minh Hạnh