Hiểu đúng để cai nghiện hiệu quả

Để cai nghiện thành công, người nghiện cần được điều trị cả về thể chất và tinh thần

Sự lệ thuộc tai hại vào ma túy

Lệ thuộc về thể chất vào ma túy thể hiện ở chỗ, nếu ngưng sử dụng sẽ xuất hiện các triệu chứng như: cơ thể mệt mỏi, đau nhức… Tuy nhiên, nếu qua được giai đoạn cắt cơn khoảng 7 - 10 ngày (có những trường hợp có thể lên đến 2 tháng, tùy thuộc vào lượng ma túy đã được dung nạp), cơ thể sẽ tự điều chỉnh và dần ổn định trở lại.

Chính vì vậy, cắt cơn được xem là giai đoạn mở đầu cho quá trình đoạn tuyệt với ma túy của người sử dụng, giúp người nghiện thích nghi với việc ngừng dung nạp ma túy vào cơ thể, dần dần loại bỏ, thanh lọc cơ thể khỏi những dư lượng ma túy còn tồn tại.

Để người nghiện có thể hoàn thành giai đoạn cắt cơn là công việc không hề đơn giản, đòi hỏi những người hỗ trợ cho người nghiện cần đặc biệt chú ý tạo động lực, đồng thời kiên quyết, nghiêm khắc với họ để giúp họ bước qua những trở ngại đầu tiên này. Đồng thời, cần giải thích cho người nghiện hiểu được rằng, cai nghiện không đơn thuần chỉ là cắt cơn.

Thực tế, sau khi cắt cơn, sự lệ thuộc về thể chất không còn nhưng sự lệ thuộc tâm lý vào ma túy vẫn còn đó. Điều này đồng nghĩa với việc, người nghiện đã cắt cơn, cơ thể thoát khỏi tình trạng thèm nhớ thuốc, vật vã, khó chịu… không có nghĩa là đã cai nghiện thành công. Bởi lẽ, tất cả người nghiện vẫn nhớ đến cảm giác hưng phấn, dễ chịu do ma túy mang lại. Sự ghi nhớ này có thể kéo dài trong nhiều tháng, nhiều năm. Đây là lý do khiến người đã cai nghiện rất dễ tái nghiện nếu có cơ hội tiếp cận với ma túy.

Cần những can thiệp cả về thể chất, tinh thần

Hiện nay, ở Việt Nam, các cơ sở điều trị cai nghiện chỉ tiến hành các phương pháp can thiệp loại bỏ sự lệ thuộc về mặt thể chất (hay còn gọi là cắt cơn), còn sự lệ thuộc về tâm lý chưa được chú ý. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến việc, nhiều trường hợp, người nghiện bỏ được ma túy, cắt cơn thành công khi họ còn ở trong những trung tâm cai nghiện, nhưng sau khi về cộng đồng, họ lại rất dễ tái nghiện.

Đặc biệt, trong suốt quá trình cai nghiện, người nghiện thường rơi vào tình trạng rối nhiễu tâm lý. Trong đó, tâm lý tích cực (mong muốn sửa sai và cống hiến) không nhiều, phần lớn người cai nghiện ở trong trạng thái tâm lý tiêu cực (chán nản, mất tinh thần, sống bất cần, quay lại với ma túy hoặc tìm đến cái chết).

Chính vì những khó khăn về thể chất và những cung bậc tâm lý đan xen của người nghiện như vậy, nên để người nghiện ma túy cai nghiện thành công, rất cần sự quan tâm chia sẻ, động viên bằng tình thân, sự hiểu biết của gia đình và quyết tâm của họ trong việc cắt cơn, cai nghiện. Hơn thế, với những người làm công tác hỗ trợ cai nghiện, ngoài việc tư vấn và hỗ trợ kịp thời cho học viên về mặt trị liệu, tư tưởng, những cán bộ này cần nắm vững những khó khăn tâm lý của học viên, các trạng thái tâm sinh lý của họ trong từng giai đoạn. Từ đó, cảm thông, giúp đỡ sát sao, tận tình, tạo động lực và hướng dẫn để họ trở về tái hòa nhập cộng đồng.

Thực tế từ các tấm gương cai nghiện thành công cho thấy, để cắt cơn chỉ cần 5 - 10 ngày nhưng cai nghiện và đoạn tuyệt hoàn toàn với ma túy, chống tái nghiện là việc cả đời. Do đó, sống lành mạnh, tích cực, nói không với ma túy… là sự lựa chọn tốt hơn cả cho bất kỳ ai. Nếu đã trót nghiện ma túy, thì việc sớm từ bỏ, quyết tâm cai nghiện ma túy… là con đường duy nhất giúp người nghiện trở về với cộng đồng, có cuộc sống bình yên, hạnh phúc.