Gỡ vướng thực hiện: Luật Bảo hiểm y tế

Nếu không có giải pháp tháo gỡ, năm 2015 rất khó đạt 75% dân số đóng BHYT

Ông Vũ Xuân Bằng - Phó Trưởng Ban thực hiện chính sách Bảo hiểm Xã hội Việt Nam (BHXH) - cho biết: Năm 2014, cả nước có tới 64,67 triệu người tham gia BHYT, chiếm gần 72% dân số. Tuy nhiên, đến hết tháng 3 năm nay đã giảm xuống còn 63,6 triệu người. Trong đó, đối tượng tham gia BHYT mua theo hộ gia đình giảm khoảng 15%.

Nguyên nhân của tình trạng này bắt nguồn từ việc Luật BHYT sửa đổi có quy định (từ ngày 1/1/2015), người dân tham gia BHYT bắt buộc phải mua theo hộ gia đình. Theo đó, khi tất cả thành viên hộ gia đình tham gia BHYT sẽ được giảm dần mức đóng từ thành viên thứ hai trở đi, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất (người thứ nhất khi mua BHYT sẽ đóng tối đa là 621.000 đồng); từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.

Tuy nhiên, do thời gian đầu thực hiện, một bộ phận người dân chưa hiểu rõ các quy định cua luật, cũng như một số địa phương vẫn còn máy móc trong thủ tục đăng ký thẻ. Ví dụ: Gia đình có người đi công tác nước ngoài, công tác ở tỉnh khác, nhưng xã, phường lại yêu cầu phải photo thẻ BHYT, giấy tạm trú, tạm vắng và photo thẻ của những người đã tham gia. Chính từ những thủ tục phiền hà đó đã góp phần làm giảm tỷ lệ người tham gia BHYT.

Nhận định về vấn đề trên, ông Vũ Xuân Bằng cho rằng, quy định này là không cần thiết. Hộ gia đình có thể tự khai bao nhiêu người đã có thẻ, bao nhiêu người chưa, người nào đi công tác xa, sau đó chủ hộ, địa phương xác nhận, không cần photo bất kỳ giấy tờ gì. Ngoài ra, người dân cũng phản ánh, quy định mới bắt buộc các hộ dân phải mua BHYT theo cả gia đình đã tạo gánh nặng quá sức đối với nhiều gia đình nông dân.

Giải quyết vấn đề này, nhiều ý kiến cho rằng, việc đóng BHYT theo hộ gia đình triển khai theo hình thức trả góp nhiều lần trong năm và thẻ BHYT đó vẫn có giá trị trong cả năm. Ông Vũ Xuân Bằng cho biết, cơ quan BHXH Việt Nam đã và đang tiếp tục tìm phương án tối ưu nhất. Tuy nhiên, nếu các địa phương đồng ý làm được việc này thì BHXH Việt Nam sẽ cân nhắc.

Để tháo gỡ khó khăn, BHXH Việt Nam đã có Công văn 777/BHXH – BT ngày 12/3/2015 hướng dẫn tiếp tục được mua BHYT theo cá nhân trong năm 2015, từ ngày 1/1/2016 sẽ thực hiện tham gia BHYT theo hộ gia đình. Toàn bộ những người có tên trong hộ khẩu hoặc sổ tạm trú phải thực hiện mua BHYT hộ gia đình. Thời gian tới, Bộ Y tế, BHXH Việt Nam sẽ phối hợp với các ngành liên quan ban hành văn bản để hướng dẫn chi tiết thực hiện BHYT hộ gia đình theo hướng đơn giản, dễ thực hiện, giảm thiểu các thủ tục hành chính trong kê khai danh sách theo sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.