Giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp- Phải định lượng rõ hiệu quả

Giảm chi phí tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển

Gánh nặng chi phí

Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, đến thời điểm này, nhiều bộ, ngành đã vào cuộc cắt giảm giấy phép con. Nhưng DN vẫn thắc mắc rằng, đó có phải là cắt giảm thật hay chỉ là gộp cơ học của các giấy phép cũ thành một giấy phép mới và hệ quả là điều kiện kinh doanh mới phát sinh? Sự nghi vấn này từ phía DN, theo bà Phạm Chi Lan, là có cơ sở khi thực tế cho thấy, khi loại chi phí này vừa giảm thì chi phí khác lại phát sinh hoặc đội lên.
Báo cáo mới đây của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho thấy, tất cả các dự thảo văn bản đều đề xuất giảm phí, lệ phí xuống mức thấp hơn so với hiện tại. Tuy nhiên, nhiều trường hợp mức giảm rất hạn chế, chưa thể hiện đúng tinh thần cải cách, thay đổi thực sự. Điển hình như phí thẩm định xác nhận nguồn gốc nguyên liệu thủy sản đã giảm từ 700.000 đồng/lần xuống còn 630.000 đồng/lần. Tuy nhiên, theo tính toán của DN chế biến cá ngừ, trong 1 năm, DN này cần tới 1.200 lần xác nhận với chi phí thẩm định là 756 triệu đồng/năm.

Trường hợp khác là gánh nặng trong chi phí kiểm nghiệm chất lượng nguyên liệu thức ăn chăn nuôi. Theo quy định hiện hành, mỗi năm, một DN sản xuất mặt hàng này phải chi khoảng 300 triệu đồng cho việc kiểm nghiệm chất lượng nguyên liệu. Do thời gian kiểm tra thực tế thường kéo dài từ 2 - 3 ngày, nên ngoài phí kiểm nghiệm, DN còn phải chịu khoản chi phí lưu kho, lưu bãi rất lớn.

Bên cạnh đó, DN Việt còn bị "ám ảnh" về những khoản chi phí không chính thức. Báo cáo Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) 2017 của VCCI cho thấy, 59% DN cho biết phải chi trả các chi phí không chính thức.

Cần tuân thủ pháp luật

TS. Nguyễn Đình Cung - Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) - cho biết, Dự thảo Nghị quyết của Chính phủ ban hành Chương trình Hành động cắt giảm chi phí cho DN đang được lấy ý kiến đã đưa ra hàng loạt yêu cầu cắt giảm thủ tục liên quan đến đăng ký thành lập DN, thủ tục về lương, bảo hiểm xã hội; các thủ tục liên quan đến phí, lệ phí, tiền thuê đất được liệt kê chi tiết, với các quy định cần phải sửa đổi. Đặc biệt, có một đầu mục dành riêng cho yêu cầu giảm phí không chính thức.

Do vậy, theo đề nghị của nhiều DN, mục tiêu trọng tâm của nghị quyết này là cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật cho DN, vì đây là nhóm liên quan đến thẩm quyền của các bộ, ngành, địa phương. Việc cắt giảm chi phí tuân thủ pháp luật còn đặc biệt cần thiết bởi sẽ tác động đáng kể tới giảm chi phí không chính thức và chi phí đầu vào trong sản xuất, kinh doanh của DN.

Để quyết liệt thực hiện Nghị quyết, ông Đặng Quang Vinh - Phó Trưởng ban Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh của CIEM - cho rằng, các chế tài sẽ phải được quy định tới từng cá nhân liên quan. Đây là yêu cầu mà Dự thảo Nghị quyết sẽ đề cập. "Cùng với các nghị quyết khác về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh và những giải pháp trọng tâm, cuộc chiến với chi phí không chính thức dù gay cấn, nhưng sẽ sớm có kết quả tích cực" - ông Đặng Quang Vinh nhận định.