Gia Lai: Bí đỏ mất mùa, mất giá

Nhiều đại lý thu gom bí đỏ tồn hàng chục tấn chưa xuất bán được

Giá bán rẻ như cho

Tại làng Tao (xã Ia Phang), bí đỏ thối rữa bị vứt rải rác trên các con đường làng. Thậm chí, nhiều hộ dân còn không màng đến chuyện thu hoạch mà để bí thối ngoài đồng. Hiện tại, mức giá thu mua của các đại lý chỉ giao động từ 400 đồng/kg đến cao nhất là 1.000 đồng/kg, tùy theo loại bí đẹp hay xấu. Cũng vì giá quá rẻ nên thương lái không mua theo cân mà mua áng chừng theo xe với mỗi xe khoảng 2 tấn bí đỏ được trả giá từ 500.000 – 1.000.000 đồng tùy loại bí.

Với 2 sào bí đỏ của chị Siu Hluôn ở làng Tao, xã Ia Phang đã đến thời kỳ thu hoạch nhưng chị vẫn để nguyên ngoài rẫy, nhiều quả bí bị mưa ngấm đã thối. Bởi với mức giá hiện tại không đủ để chi trả tiền công thu hoạch chứ chưa nói đến việc thu hồi vốn đầu tư. Mặt khác, diễn biến thời tiết năm nay khá phức tạp, nắng hạn kéo dài sau khi xuống giống đã ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển bí, làm cho năng suất giảm mạnh so với vụ trước. Với diện tích này năm trước gia đình chị thu được hơn 2 tấn thì năm nay ước chỉ thu được khoảng 1 tấn.

Chị Siu chia sẻ: “Tôi cũng muốn bán hết số bí đó để lấy tiền trang trải cuộc sống nhưng với giá thu mua thấp như vậy thì không đủ tiền để trả công thu hoạch và vận chuyển, vì thế đành để trên đồng, chứ chưa biết tính ra sao”.

Trong khi đó, anh Rơ Mah San ở làng Chư Pố 2, xã Ia Phang cũng đang phải tìm cách thuê người thu hoạch 1 héc-ta bí đỏ để bán vì sợ mưa xuống làm bí thối. Ba năm trước, thấy bí đỏ giá cao từ 3.500 đồng đến 4.500 đồng/kg, anh Rơ Mah San chuyển từ trồng bắp sang trồng bí. Hai năm đầu, bí đỏ vẫn ở giá cao nên gia đình anh đã có cơ hội giải quyết nhiều khó khăn hàng ngày. Tưởng năm nay bí đỏ cũng được giá như mọi năm nhưng không ngờ rớt giá đột ngột nên dù rẫy bí cho thu hoạch 8 xe máy cày với khoảng 16 tấn bí đỏ nhưng đến nay anh chỉ bán được 3 xe, 5 xe bí đỏ còn lại nằm phơi mưa, phơi nắng trên đồng, không có thương lái nào đến hỏi, cũng không biết vận chuyển đi đâu để bán.

Tương tự, hàng trăm hộ nông dân khác trên địa bàn huyện Chư Pưh đều chung cảnh gần như trắng tay trong vụ bí đỏ năm nay vì tiền bán bí chỉ ngang với tiền đầu tư đã bỏ ra, không kể công lao động.

Giải bài toán tiêu thụ cho nông dân

Ông Trần Hoàng, Chủ tịch UBND xã Ia Phang thừa nhận, năm nay bí đỏ vừa mất mùa lại mất giá. Những năm trước, bình quân mỗi héc-ta bí đỏ người trồng thu được 20 đến 30 tấn, cá biệt có nơi 40 tấn, mà giá bí đỏ luôn ở mức cao, ổn định, từ 3.500 đồng đến 4.500 đồng/kg, có thời điểm lên trên 5.000 đồng/kg. Vậy mà năm nay, sản lượng bí đỏ vừa giảm mạnh so với năm trước mà lại còn bị mất mùa do nắng hạn của mùa khô. Lẽ ra mất mùa thì được giá, nhưng năm nay rất lạ là vừa mất mùa lại vừa mất giá, chỉ biết thị trường giảm nhu cầu mua còn lý do cụ thể thì không xác định được.

Tại xã Ia Phang có khoảng 10 điểm thu mua bí đỏ trong dân nằm dọc hai bên quốc lộ 14. Các cơ sở này khi thu mua xong sẽ nhập đi cho các tỉnh khác. Tuy nhiên, năm nay những đại lý thu gom này cũng đang bị bất ngờ và khó khăn cũng không khác gì người trồng bí bởi không thể xuất bán được vì cũng đã bỏ tiền ra đầu tư, mua bí đỏ, có cơ sở thối hàng tấn bí.

Bà Thu, chủ một điểm thu mua trên địa bàn xã Ia Phang cho biết hiện còn tồn hàng chục tấn bí chưa xuất được. Vì vậy, bây giờ chỉ mua khi có đơn đặt hàng, không dám mua tích trữ như những năm trước.

Ông Phạm Ngọc Tuấn, chuyên viên phụ trách nông nghiệp thuộc UBND huyện Chư Pưh nhìn nhận, mức giá thu mua bí đỏ năm nay ở mức thấp nhất trong nhiều năm tại địa phương. Để có thể giảm thiểu rủi ro, giúp người dân ổn định sản xuất, huyện đã có quy hoạch và kế hoạch phát triển vùng rau sạch, rau an toàn trong giai đoạn từ nay đến năm 2020, trong đó định hướng thành lập các hợp tác xã để làm đầu mối tập trung thu mua và tiêu thụ sản phẩm cho nông dân, hy vọng sẽ khắc phục được tình trạng như bí đỏ hiện nay.