Gặp người làm “nhiệm vụ đặc biệt” về Bác

Thiếu tá nguyễn Thanh Xuân chia sẻ những kỷ niệm khi được ở gần Bác

Thiếu tá Nguyễn Thanh Xuân (86 tuổi, ở xóm Liên Sơn 1, xã Kim Liên) là 1 trong 2 người duy nhất được ghi lại những thước phim cuối cùng về Bác Hồ. Đấy cũng là những thước phim tư liệu vô giá về vị lãnh tụ của dân tộc. Trong câu chuyện với chúng tôi, thiếu tá Xuân luôn tự hào: 21 tuổi, ông rời Làng Sen lên đường nhập ngũ và được tham gia các chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ. Kháng chiến chống Pháp thành công, ông được về tiếp quản Thủ đô. Năm 1961, ông chuyển công tác về Xưởng phim Quân đội. Khi thấy các đồng nghiệp sử dụng máy quay phim, ông bắt đầu tò mò rồi lân la tìm hiểu. “Lúc đó, tôi được phân công phụ trách khói lửa cho những cảnh quay về chiến trường nhưng hễ có thời gian rảnh, tôi lại tìm hiểu về máy quay phim. Sau những ngày tháng học lỏm đồng nghiệp về khuôn hình, ánh sáng, lấy nét… tôi bắt đầu sử dụng thành thạo máy quay Convat của Liên Xô. Thấy tôi có năng khiếu và chịu khó mày mò, cấp trên cử tôi đi học lớp nghiệp vụ về quay phim, kể từ đó tôi gắn bó với chiếc máy quay phim cho đến lúc về hưu” - ông Xuân kể lại.

Cũng theo thiếu tá Xuân, cùng với các đồng nghiệp như đạo diễn Phạm Quốc Vinh, Trần Anh Trà, ông đã trực tiếp quay những hình ảnh tư liệu về Bác Hồ khi Người đi thăm các chiến sĩ pháo cao xạ, thăm chiến sĩ hải quân, thăm hỏi tình hình sản xuất của bà con nông dân, chia kẹo cho các cháu thiếu nhi, bắt nhịp bài ca Kết đoàn… “Thực sự, tôi không nghĩ mình lại may mắn có những lúc được ở gần Bác như vậy. Niềm hạnh phúc này thật đặc biệt mà cho đến hôm nay, tôi vẫn không diễn tả hết cảm xúc của mình…” - ông Xuân không nén nổi xúc động.

Ngày 25/8/1969, thiếu tá Xuân nhận được lệnh của Tổng cục Chính trị chuẩn bị lên đường làm nhiệm vụ. Chưa bao giờ, ông rơi vào tâm trạng hồi hộp như vậy. “Lúc đó khoảng 2 giờ sáng, đang chuẩn bị đồ thì có tiếng gõ cửa thông báo chuẩn bị tất cả đồ đạc lên xe đi công tác ngay. Tôi hỏi đi đâu, làm nhiệm vụ gì thì chỉ được đáp ngắn gọn: Các đồng chí đi thẳng đến cổng phía sau của Phủ Chủ tịch sẽ có người đón…” - ông Xuân nhớ lại. Đêm 29/8, đoàn làm phim đến và ngủ tại văn phòng của Tổng cục Chính trị để chuẩn bị chờ lệnh. Một lát sau, đồng chí Vũ Kỳ - thư ký riêng của Bác - thông báo: “Bác hiện nay đang ốm nặng, cấp trên cho các đồng chí vào đây để làm nhiệm vụ. Các đồng chí về nằm nghỉ một lúc, khi nào cần sẽ có người gọi, cứ 2 tiếng cấp trên sẽ thông báo cho các chú về sức khỏe Bác một lần…”.

Lúc này, ông Xuân và các thành viên đoàn làm phim mới biết được nhiệm vụ của mình cho chuyến đi này là hết sức quan trọng. Rạng sáng 30/8, đồng chí Vũ Kỳ thông báo là các bác sỹ đang cố gắng chăm sóc sức khỏe Bác để đến ngày 2/9, Bác ra đón Tết Độc lập với đồng bào. Theo dự kiến, sáng ngày 2/9, Bác Hồ sẽ tham dự mít tinh Lễ Quốc khánh, nhưng sau đó, sức khỏe Bác không tốt, không thể tham dự lễ mít tinh. Đến 9 giờ 47 phút ngày 2/9, lúc Bộ Chính trị đang họp thì có người lên báo cáo với đồng chí Lê Duẩn rằng, Bác đã trút hơi thở cuối cùng. “Đến lúc này, tôi và đồng chí Trần Anh Trà mới nhận được lệnh từ đồng chí Vũ Kỳ rằng Bác đã ra đi, các đồng chí nhanh chóng vào ghi lại những hình ảnh cuối cùng về Bác” - người chiến sỹ năm xưa bùi ngùi nhớ lại.

Cũng theo lời ông Xuân, gần 11 giờ trưa 2/9, sau khi quay phim xong, Bộ Chính trị họp tiếp công tác tổ chức. Lúc này, ông Xuân được đưa đến Viện 108 để quay cảnh các bác sỹ đang bảo vệ thi thể Bác Hồ. Sau khi quay xong những thước phim lịch sử đó, toàn bộ tư liệu về Người được giao cho xưởng phim để quản lý và bảo mật.

Điều đặc biệt là, phải đến 20 năm sau, tác giả của những thước phim ấy mới được xem lại sản phẩm của mình. Đó là vào năm 1990, đạo diễn Phạm Quốc Vinh thông báo cho ông Xuân rằng, những thước phim tư liệu quay về giây phút Bác Hồ trút hơi thở cuối cùng sẽ được sử dụng trong bộ phim tư liệu có tên “Những giờ phút cuối đời của Bác Hồ”. Cũng vào năm đó, ông Xuân được đón ra Hà Nội và được xem trực tiếp bộ phim này tại Xưởng phim Quân đội. Trong đợt làm nhiệm vụ đặc biệt ấy, nhà quay phim Nguyễn Thanh Xuân đã quay hơn 5.000 thước phim tư liệu quý báu về Chủ tịch Hồ Chí Minh.

TIN LIÊN QUAN
	Bác Hồ ở ATK