EKOCENTER: Nối dài những giấc mơ…

Mô hình EKOCENTER mang lại thu nhập cho nhiều phụ nữ nghèo

Từ một mô hình ý nghĩa

Giống như nhiều địa phương vùng ven đô, trước kia, mỗi khi có buổi họp cựu chiến binh hay sinh hoạt hưu trí, người dân xã Duyên Thái (Thường Tín – Hà Nội) thường hẹn nhau tại nhà tổ trưởng dân phố hoặc gia đình có sân rộng để có không gian tổ chức. Tuy nhiên, mỗi khi có lớp học kỹ năng mềm, nâng cao năng lực kinh tế, đòi hỏi một không gian rộng hơn cho nhiều người cùng sinh hoạt thì khó tìm được địa điểm để tổ chức. Vì vậy, với mục tiêu tạo nên một không gian lành mạnh với các tiện ích hỗ trợ nhằm khuyến khích người dân thường xuyên lui đến, tham gia các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, thắt chặt tình đoàn kết trong cộng đồng, năm 2016, Công ty Coca-Cola đã phối hợp cùng UBND xã Duyên Thái và Hội liên hiệp Phụ nữ huyện Thường Tín để đưa EKOCENTER về với bà con.

EKOCENTER cung cấp những tiện ích miễn phí giúp người dân cải thiện cuộc sống hằng ngày như nước tinh lọc, wifi, sân thể dục thể thao, nhà sinh hoạt cộng đồng với góc thư viện và máy vi tính. Ngoài những tiện ích miễn phí được xây dựng theo mô hình chuẩn, EKOCENTER còn mang lại cho 3 phụ nữ địa phương cơ hội kinh doanh tại ki ốt bán nhu yếu phẩm và cùng nhau vận hành trung tâm.

Chị Đỗ Thị Chuyên - 1 trong 3 phụ nữ vận hành EKOCENTER Duyên Thái chia sẻ, trước kia chúng tôi đều là nội trợ, chưa kinh doanh bao giờ, kinh tế phụ thuộc hoàn toàn vào chồng nên đời sống khó khăn. Tuy nhiên, việc tham gia vận hành EKOCENTER và bán hàng tại ki ốt của trung tâm giúp các chị có thêm thu nhập cho gia đình, lo cho con em có được cuộc sống đầy đủ hơn. Đặc biệt, từ chỗ chỉ kinh doanh bình thường, các chị còn phát triển thêm hoạt động kinh doanh trên mạng và giao hàng tận nhà để phục vụ bà con quanh trung tâm. Từ đó, tăng doanh thu cho ki ốt.

Tương tự như chị Chuyên, trước khi có Trung tâm hoạt động cộng đồng EKOCENTER (phường Linh Trung - quận Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh), 2 vợ chồng chị Đặng Thị Hoa Hồng Thắm đều thất nghiệp, phải đối mặt với đủ thứ tiền sinh hoạt hàng ngày như tiền điện nước, tiền nước, sữa cho con… Năm 2015, khi Trung tâm hoạt động cộng đồng EKOCENTER được thành lập tại phường Linh Trung, chị được giới thiệu đi học lớp huấn luyện kỹ năng quản lý trung tâm rồi được chọn làm quản lý.

Chị chia sẻ, lúc đầu còn bỡ ngỡ chưa quen nên thấy việc quản lý EKOCENTER là quá sức, người dân xung quanh cũng chỉ đến đây để mua một số ít nhu yếu phẩm hằng ngày nên chị không khỏi lo lắng sẽ không đủ thu nhập vì không có lương. Dần dần, từ một mô hình sinh hoạt cộng đồng, người dân đã đến lấy nước về uống, sử dụng thêm những tiện ích miễn phí khác như máy tính có kết nối Internet để đọc báo, tra cứu thông tin, tham gia các lớp học võ, ngoại ngữ, vi tính, hoạt động thể thao, dự lễ Trung thu, mừng ngày phụ nữ 20/10, học các lớp tuyên truyền về HIV... đồng thời tích cực mua sắm hàng hóa tại ki ốt. Nhờ đó doanh thu dần khá hơn.

“Bà con khu vực hạnh phúc khi có nguồn nước sạch sử dụng ngay, có khu vực để vui chơi. Chị em phụ nữ có thể trò chuyện, chơi thể thao ngay tại nhà cộng đồng, rồi mua sắm ngay tại ki ốt. Do đó, tôi mong trung tâm được xây dựng ở nhiều nơi để mang lại lợi ích cho cộng đồng” - chị Hồng Thắm chia sẻ.

Hai điển hình kể trên là minh chứng rõ ràng cho thấy hiệu quả mà mô hình Trung tâm hoạt động cộng đồng EKOCENTER mang lại. EKOCENTER là sáng kiến toàn cầu của Tập đoàn Coca-Cola, là một mô hình kết hợp các ưu tiên bền vững của Coca-Cola với mục đích mang lại nguồn nước sạch cho cộng đồng dân cư. Tuy nhiên, từ năm 2015, khi bắt đầu được xây dựng tại Việt Nam, ngoài việc cung cấp nước uống sạch và những tiện ích thiết yếu, các trung tâm EKOCENTER còn duy trì chuỗi chương trình tập huấn khởi nghiệp cho phụ nữ địa phương và phát triển mô hình doanh nghiệp xã hội. Mỗi địa phương mang một đặc trưng khác biệt nhưng điểm chung của mô hình EKOCENTER là mang đến những tiện ích lớn cho cộng đồng và mang thêm thu nhập cho phụ nữ địa phương.

Đơn cử, tọa lạc tại khuôn viên UBND xã Bình Thành (huyện Giồng Trôm – tỉnh Bến Tre), Trung tâm hoạt động cộng đồng EKOCENTER Bến Tre được vận hành bằng nguồn năng lượng xanh từ các tấm pin năng lượng mặt trời đặt trên phần mái ki ốt. Trung tâm đem đến cho cộng đồng những tiện ích cần thiết như nước uống tinh lọc, hệ thống wifi, các chương trình sinh hoạt văn hóa, giáo dục và chăm sóc sức khỏe tại trung tâm sinh hoạt cộng đồng. Đặc biệt, để góp phần giải quyết vấn đề nguồn nước do ảnh hưởng biến đổi khí hậu của Bến Tre – một trong những tỉnh bị thiệt hại nặng trước tình hình hạn hán, xâm nhập mặn nghiêm trọng của khu vực đồng bằng sông Cửu Long, Coca-Cola Việt Nam đã phối hợp cùng Đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh lắp đặt thêm hệ thống xử lý nước mặn trước khi nguồn nước được đưa qua hệ thống xử lý của EKOCENTER.

Nguồn nước sạch cung cấp miễn phí cho người dân

Đánh giá về mô hình EKOCENTER tại Bến Tre, PGS-TS Bùi Trung Thành - Giám đốc Quản lý khoa học và hợp tác quốc tế, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu R&D Tech của Trường đại học Công nghiệp TP. Hồ Chí Minh cho biết: “Mô hình EKOCENTER với ứng dụng hệ thống khử mặn là một ví dụ rõ nét cho việc một doanh nghiệp với các sáng kiến toàn cầu đã tạo nền tảng phát huy tối đa cho năng lực sáng tạo của đội ngũ chuyên gia và sinh viên Việt Nam. Dự án không chỉ giải quyết nhu cầu bức thiết về nước sạch cho người dân bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu mà còn giúp phát triển năng lực cộng đồng địa phương”.

Hoặc Trung tâm EKOCENTER (cầu ngói Thanh Toàn, thành phố Huế) đã được vận hành bằng nguồn năng lượng xanh từ các tấm pin năng lượng mặt trời đặt trên phần mái ki ốt, đồng thời được lắp đặt hệ thống lọc nước với công suất 6.000 lít mỗi ngày để cung cấp nước uống sạch cho các hộ gia đình địa phương. Phòng máy tính tại trung tâm sẽ cung cấp dịch vụ miễn phí cho trẻ em và phụ nữ địa phương để tìm kiếm thông tin, thực tập các kỹ năng máy tính và tham gia đào tạo trực tuyến về khởi sự kinh doanh. Từ đó, giúp nâng cao năng lực về làm chủ kinh tế cho phụ nữ địa phương.

Theo mô hình doanh nghiệp xã hội, các hoạt động kinh doanh tại khu ki ốt cung cấp nhu yếu phẩm, cà phê, phòng máy vi tính sẽ do doanh nghiệp xã hội Huế Xanh quản lý và điều hành theo tiêu chí tái đầu tư. Một phần lợi nhuận có được từ các hoạt động kinh doanh sẽ được tiếp tục đầu tư vào cơ sở vật chất, thiết bị hạ tầng và các chương trình xã hội của trung tâm theo từng giai đoạn. Trong đó bao gồm các hoạt động đào tạo nghề như nhân viên pha cà phê, hướng dẫn viên địa phương, nấu ăn, thủ công mỹ nghệ, làm bánh… nhằm góp phần đem đến các giá trị bền vững cho cộng đồng địa phương.

Tiếp tục hỗ trợ mạnh cho phụ nữ

Từ mô hình đầu tiên được ra mắt vào năm 2015, đến nay, Coca-Cola đã mở rộng mô hình đến nhiều địa phương trên cả nước như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Hạ Long, Bến Tre, An Giang…

Ngoài việc cung cấp nguồn năng lượng sạch, nước sạch cho địa phương, một điểm mua sắm hàng hóa, nhận thấy sự đóng góp đáng kể của phụ nữ đối với sự phát triển kinh tế xã hội, Coca-Cola đang đặt mục tiêu thúc đẩy sứ mệnh trao quyền kinh tế cho phụ nữ thông qua chương trình 5by20 (chương trình đặt mục tiêu trao quyền kinh tế cho 5 triệu doanh nhân nữ thông qua chuỗi giá trị toàn cầu vào năm 2020). Từ đó, công ty đã hợp tác với Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam và Hội đồng Doanh nhân nữ Việt Nam (VWEC) để thực hiện chương trình đào tạo trực tuyến (E-learning) 5by20 tại các trung tâm EKOCENTER. Cùng với VWEC, Coca-Cola dự kiến tiếp tục triển khai chương trình tới ba vùng miền trong cả nước, tập trung vào những phụ nữ tại các trung tâm EKOCENTER. Ngoài ra, Coca-Cola cũng hợp tác với tổ chức phi lợi nhuận PACT cho dự án Mekong Vitality dành cho phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn ở đồng bằng sông Cửu Long. Chương trình này được USAID hỗ trợ nhằm giúp phụ nữ nâng cao vị thế xã hội, kinh tế bằng cách nâng cao hiểu biết về tài chính, nắm rõ hơn cách tiết kiệm, cho vay vốn và thậm chí phát triển các doanh nghiệp nhỏ.

Cùng với trung tâm EKOCENTER Thừa Thiên Huế, dự kiến, trong năm 2018 sẽ có thêm 3 trung tâm được xây dựng trên cả nước. Ông Vamsi Mohan - Tổng giám đốc Coca-Cola Việt Nam khẳng định, EKOCENTER đã trở thành ví dụ thành công điển hình của mô hình “tam giác vàng” trong mối quan hệ đối tác ba bên là doanh nghiệp - Chính phủ - tổ chức xã hội. Chính sự tin tưởng, ủng hộ của chính quyền địa phương và các đối tác xã hội đã góp phần tạo nên thành công cho dự án và Coca-Cola sẽ không ngừng nỗ lực nhân rộng hơn nữa mô hình EKOCENTER trên toàn quốc để nối dài những giấc mơ cho người dân các khu vực còn khó khăn nói chung và những người phụ nữ nghèo nói riêng.