Vốn FDI: Ưu, đãi và sự lựa chọn cho tương lai
Diễn đàn 13/08/2013 11:05 Theo dõi Congthuong.vn trên
CôngThương - Tổng vốn FDI đăng kí tại Việt Nam năm 2008 đạt con số kỷ lục: Hơn 64 tỷ USD, gấp 3 lần năm 2007. Thời hoàng kim qua nhanh, sự suy giảm dòng vốn FDI khá rõ rệt: Vốn FDI thu hút năm 2011 chỉ còn 14,7 tỷ USD, giảm tới 26% so với năm 2010; năm 2012 thu hút hơn 13 tỷ USD; 7 tháng đầu năm 2013 là 11,9 tỷ USD... Có thể thấy, đồ thị dòng vốn FDI trong 5 năm qua đã xuống dốc khá nhanh.
Thế nhưng, đằng sau những con số tụt dốc nhanh đó lại có một thực tiễn khác đáng quan tâm hơn: Chúng ta háo hức cấp phép tràn lan các dự án FDI để thỏa mãn “thành tích con số”, sau đó phải hao tâm tổn trí, mướt mồ hôi đi thu hồi rất nhiều dự án FDI không triển khai hoặc chậm tiến độ, không hiệu quả.
Sau hàng chục năm trải thảm đỏ mời gọi, các địa phương đã và đang phải mất công “dọn dẹp” lại các dự án FDI khi hệ lụy của một thời cấp phép ào ạt đã hiện hữu.
Mấy năm nay, danh sách các dự án FDI bị thu hồi giấy phép đầu tư luôn dài mãi, ở nơi nào cũng có, dự án nhỏ có, dự án “tỷ đô” cũng có. Như vậy, hàng chục tỷ USD vốn FDI đăng ký phỏng có ích gì?
7 tháng đầu năm, sự thu hút dòng vốn FDI có những điều “mới” mà không “lạ”: Các nhà đầu tư nước ngoài hướng đến những địa phương trước đây rất “lạnh nhạt” với vốn FDI. Cả nước có 46 tỉnh, thành phố có dự án FDI cấp phép mới, trong đó Thái Nguyên lớn nhất với 2.141,5 triệu USD (7 dự án), tiếp đến là Bình Định 1.009,5 triệu USD (4 dự án), Hải Dương 611,6 triệu USD (15 dự án)... Các thành phố lớn kém sức hút hơn nên số vốn FDI đăng ký mới rất khiêm tốn: TP.HCM 333,5 triệu USD (229 dự án), Hà Nội 206,6 triệu USD (101 dự án), Đà Nẵng 37,8 triệu USD (12 dự án)...
Tuy nhiên, các địa phương có lượng vốn FDI đăng ký lớn nhưng sẽ thực hiện được bao nhiêu, nói cách khác, có đủ sức để hấp thụ lượng vốn FDI lớn đó không? Không khéo lại chạy theo vết xe đổ “cấp phép - thu hồi”!
Song, trong cái lo vẫn le lói tia hy vọng. Theo Tổng cục Thống kê, 7 tháng đầu năm nay, số vốn FDI thực hiện khoảng 6,7 tỷ USD. Bên cạnh đó, dòng vốn FDI đăng ký vào các ngành cũng có chiều hướng tích cực: Công nghiệp chế biến, chế tạo hơn 10,4 tỷ USD; kinh doanh bất động sản 580 triệu USD; các ngành còn lại 889 triệu USD.
Đó cũng chính là sự định hướng “khôn ngoan”, chọn lọc dự án FDI, “nắn dòng” vốn FDI vào các lĩnh vực cần thiết như công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghệ cao..., mang lại lợi ích lớn cho tiến trình công nghiệp hóa- hiện đại hóa trong tương lai gần.