Đèn compact 10.000h - sản phẩm đổi mới công nghệ của Công ty bóng đèn phích nước Rạng Đông
CôngThương - Đầu tư để nâng cao sức cạnh tranh
Trong chiến lược vươn đến mục tiêu 3 tỉ USD vào năm 2017, năm 2013, Công ty cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk) liên tiếp đưa vào hoạt động hai nhà máy sữa với những trang, thiết bị công nghệ hiện đại với hệ thống kho hàng thông minh. Đó là ứng dụng công nghệ tự động hóa và điều khiển tích hợp, các robot tự hành điều khiển toàn bộ quá trình từ nhập nguyên liệu đến lưu giữ thành phẩm. Với công nghệ tiên tiến, một ca sản xuất của nhà máy mới sẽ chỉ cần từ 80 – 100 nhân công, trong khi bình thường phải cần số người gấp ba lần. Điều này đã giúp Vinamilk giảm chi phí nhân công, hạ giá thành sản phẩm.
Trước đó, Vinamilk đã đưa công nghệ hiện đại vào chăn nuôi các đàn bò sữa một cách khoa học với việc cấy chip thu thập các thông tin về tình trạng sức khỏe, xác định nhóm thức ăn thích hợp để cho ra sản lượng sữa cao nhất. Việc vắt sữa cũng được tự động hóa để đảm bảo vệ sinh. Các mẫu sữa được lưu lại và chuyển về máy tính phân tích về chất lượng sữa của từng con bò để chuyên gia kịp thời đưa ra cách xử lý, đảm bảo kiểm soát sữa sạch an toàn ở mức cao nhất. Điều đáng nói là khi đầu tư các nhà máy mới, Vinamilk không vay nợ mà sử dụng vốn tích lũy, không tập trung nguồn lực tạo ra các công nghệ mới lạ mà mua công nghệ hiện đại của các nước tiên tiến phù hợp với xu thế chung. Nhờ đó, Vinamilk đã được Cục Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp số đăng ký để xuất khẩu hàng vào Mỹ. Điều này sẽ giúp Vinamilk tự tin đưa sản phẩm vào các thị trường xuất khẩu lớn.
Theo các chuyên gia, các DN Việt Nam thiếu thông tin, kỹ năng, kinh nghiệm trong việc tìm kiếm, đánh giá, lựa chọn công nghệ nhập thích hợp, đàm phán hợp đồng chuyển giao công nghệ. Do hạn hẹp về tài chính, rất ít DN có khả năng nhập công nghệ dưới dạng sáng chế, thiết kế, giải pháp công nghệ, bí quyết kỹ thuật. Nhiều DN chưa quan tâm đầu tư thích đáng để thích nghi công nghệ nhập khẩu nên hiệu quả ứng dụng còn thấp. |
Khó nhất vẫn là chuyện vốn
Theo các chuyên gia, đầu tư vào đổi mới công nghệ không chỉ giúp doanh nghiệp (DN) giảm tiêu hao nguyên – nhiên liệu mà còn giúp cải thiện, nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa mẫu mã, cải thiện điều kiện làm việc, nâng cao mức độ an toàn sản xuất, giảm tác động xấu đến môi trường và nâng cao uy tín của DN.
Tuy nhiên, không phải các DN cứ muốn là làm được. Hiện tại, hàng ngàn DN vừa và nhỏ sử dụng công nghệ lạc hậu do yếu về năng lực tài chính; trình độ tay nghề của công nhân lao động còn ở mức thấp, chỉ 32% lực lượng lao động được đào tạo nghề, còn lại là lao động phổ thông. Phần lớn các DN sử dụng công nghệ lạc hậu so với mức trung bình của thế giới 2-3 thế hệ. Hầu hết các DN Việt Nam chưa hình thành được kế hoạch bài bản, thiếu khả năng quản lý dự án, không tìm đúng công nghệ… Trong khi tỷ lệ đầu tư cho R&D/GDP tại Hàn Quốc là 3,57%, Trung Quốc 1,7%, Ấn Độ 0,76% thì ở Việt Nam chỉ khoảng 0,7% GDP. Tỷ lệ đầu tư đổi mới công nghệ của các DN Việt Nam chỉ đạt dưới 0,05% doanh thu.
Vừa qua, Chính phủ đã ban hành Chương trình Đổi mới công nghệ quốc gia với mục tiêu đến năm 2015, số lượng DN thực hiện đổi mới công nghệ tăng 10%/năm, giai đoạn 2015–2020 tăng 15%, trong đó có 5% DN ứng dụng công nghệ cao; 100% DN sản xuất sản phẩm chủ lực, sản phẩm trọng điểm, sản phẩm quốc gia làm chủ và tạo ra được công nghệ tiên tiến để sản xuất sản phẩm. Đây sẽ là cơ hội để các DN nâng cao sức cạnh tranh. Tuy nhiên, hầu hết các DN vẫn lúng túng với câu hỏi: tiền ở đâu?