Độc đáo Lễ hội Cầu ngư - rước cá Sủ vàng tại Hải Phòng

Theo ông Nguyễn Bá Gan - Trưởng thôn, trưởng làng văn hóa Ngọc Tỉnh, đây là một làng cổ với truyền thống cầu ngư lâu đời. Qua thời gian, lễ hội dần được đầu tư với nhiều hoạt động phong phú, sôi nổi, đáp ứng nhu cầu chiêm ngưỡng, lễ bái của ngư dân vùng biển cũng như du khách thập phương, trở thành sản phẩm văn hóa tâm linh đặc sắc của huyện Kiến Thụy (Hải Phòng) nói riêng và cả nước nói chung.

Năm nay lễ hội rước cá Sủ vàng được ông Nguyễn Bá Gan và bà con dân làng chuẩn bị rất công phu, kỹ lưỡng quy mô lớn hơn mọi năm, với mong muốn thông qua hoạt động lễ hội thắt chặt thêm tình đoàn kết, gắn bó giữa các ngư dân làng biển Hải Phòng.

Lễ hội được diễn ra trong hai ngày, ngày 24/2/2018 khai hội và lễ rước chính thức vào ngày 25/2/2018. Điểm nhấn của lễ hội năm nay là lễ rước cá Sủ vàng nặng hơn 1 tạ bằng gỗ vàng tâm và mâm bày lợn Ông Bồ nặng 3 tạ từ Nhà văn hóa thôn Ngọc Tỉnh đưa về đình làng để thực hiện nghi thức cầu ngư trang trọng.

Đi cùng đoàn rước là đội cầm cờ, dàn nhạc bát âm, đoàn phụ lão, thanh niên, phụ nữ, các trai làng khỏe mạnh vác mái chèo cùng các mâm bày nông sản đặc trưng của địa phương. Trong lễ chính thức bàn thờ được trang hoàng hết sức rực rỡ, trang nghiêm tại đình làng với ban nghi lễ gồm các cụ cao niên, có uy tín trong làng.

Lễ hội Cầu ngư - Rước cá Sủ vàng tại Kiến Thụy (Hải Phòng) lưu giữ không khí lễ tết văn hóa dân gian, phong tục tập quán cùng mối quan hệ mật thiết với tín ngưỡng tâm linh. Tất cả được hòa quyện chặt chẽ với nhau. Ngoài ý nghĩa cầu mong mưa thuận gió hoà, mùa biển bội thu, đem lại cuộc sống ngày càng no đủ hơn, lễ hội còn thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, đồng thời cũng thắt chặt thêm tình đoàn kết gắn bó giữa các ngư dân. Đây cũng là dịp để con dân của làng từ khắp bốn phương trong và ngoài nước hướng về tiên tổ, đóng góp công sức để tổ chức lễ hội, bày tỏ thành kính, nhớ ơn cội nguồn.

“Lễ hội năm nay, nhiều con cháu của làng từ nước ngoài và làm ăn xa cũng chọn dịp Tết Nguyên đán về quê sum họp và cùng dân làng rước cá Sủ vàng. Giữa nhịp sống hiện đại như hiện nay, đây thực sự là một nét đẹp văn hóa đáng tự hào của người dân làng Ngọc Tỉnh mà hiếm nơi nào có được” ông Nguyễn Bá Gan cho biết.

Cá Sủ vàng còn được gọi là cá Sủ vây vàng, cá Sủ vàng kép, cá thủ, cá đường - là loại cá lớn nhất trong họ cá đù, thuộc bộ cá vược (họ Sciaenidae), chiều dài có thể đạt đến 160cm, nặng trên 120kg, trị giá lên tới cả tỷ đồng. Được người dân mọi miền tôn thờ bởi sự quý hiếm, đặc biệt là sự đánh giá của các nhà khoa học, kinh tế và chuyên gia ẩm thực thế giới về giá trị dinh dưỡng và hương vị tinh tế. Nhiều gia đình ngư dân tại làng Ngọc Tỉnh đã từng bước thoát nghèo và trở nên giàu có chính nhờ loài cá Sủ giá trị và quý hiếm này. Do đó, ngày nay lễ hội không chỉ là thể hiện sự tôn kính loài cá quý, mang lại cuộc sống no đủ cho người dân mà còn gắn liền với sự hưng thịnh của cả làng.

Qua tìm hiểu của phóng viên, đã có rất nhiều du khách không bỏ qua một kỳ Lễ hội Cầu ngư - Rước cá Sủ vàng nào tại Hải Phòng với tâm trạng hết sức hào hứng, lễ hội mang lại cho mọi người tham gia những tâm trạng vô cùng tích cực trong kinh doanh và học tập phấn đấu.

Theo các nhà nghiên cứu văn hoá, lễ hội Cầu Ngư là một hiện tượng văn hóa dân gian đặc biệt trong đời sống tâm linh và tín ngưỡng của cộng đồng trong các làng vạn chài suốt từ Bắc vào Nam. Cùng với thời gian lễ hội ngày càng trở nên linh thiêng không chỉ đối với bà con vạn chài mà còn dành được sự chú ý đặc biệt của du khách du lịch tâm linh. Trong đó thành phố Cảng Hải Phòng thường được trân trọng nhắc đến với Lễ hội Cầu ngư - Rước cá Sủ vàng tại làng Ngọc Tỉnh - Kiến Thụy - Hải Phòng. Tái hiện một cách sinh động phong tục tập quán truyền thống, lưu giữ nét văn hóa dân gian của người dân làng với tín ngưỡng tâm linh thờ cá của ngư dân các tỉnh Bắc bộ từ xa xưa. Với nét độc đáo chuyên biệt Lễ hội Cầu ngư - Rước cá Sủ vàng tại làng văn hóa Ngọc Tỉnh, xã Tân Trào, huyện Kiến Thụy đã góp phần bổ sung vào sự phong phú các loại hình du lịch của TP Hải Phòng đang trên đà phát triển mạnh mẽ.