Doanh nghiệp hội nhập và “cuộc chiến mới” phía sau hàng rào thế quan

Trong quá trình hội nhập, các biện pháp hỗ trợ thị trường nội địa vẫn luôn được các quốc gia tăng cường sử dụng. Câu chuyện cá tra, cá basa Việt Nam bị bị áp thuế chống bán phá giá tại Mỹ, thép cuộn cán nguội xuất khẩu bị áp thuế chống bán phá giá Indonesia… không còn xa lạ và tới đây các “cuộc chiến” bảo trợ sau hàng rào thế quan sẽ còn diễn ra mạnh mẽ và tinh vi hơn.
Doanh nghiệp hội nhập và “cuộc chiến mới” phía sau hàng rào thế quan

Tôn, thép Việt Nam đối mặt với nguy cơ từ tranh chấp thương mại

Quay trở lại thị trường nội địa, các cam kết hội nhập cũng đặt ra nhiều thách thức, như sự gia tăng cạnh tranh giành thị phần, sự chèn lấn về khả năng tiếp cận vốn của các doanh nghiệp nước ngoài… với doanh nghiệp trong nước. ​Tình hình đã khiến nhiều chuyên gia đặt câu hỏi: Chúng ta còn bao nhiêu không gian chính sách để bảo vệ các ngành sản xuất trong nước?

Cơ hội nghiêng về khối ngoại

Một nghiên cứu gần đây nhất từ Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) và Tổ chức Action Aid International tại Việt Nam đã nhấn mạnh ý nghĩa phát triển kinh tế mũi nhọn, trong đó chỉ ra hai lĩnh vực kinh tế mà Việt Nam có tiềm năng và thế mạnh phát triển là công nghiệp điện tử và công nghiệp chế biến thực phẩm.

Báo cáo với chủ đề “Tác động của các hiệp định thương mại tự do và hiệp định đầu tư song phương tới các mục tiêu phát triển dài hạn của Việt Nam” đã ​nhấn mạnh điện tử là ngành Việt Nam có tiềm năng phát triển cao trong tương lai, khi gần đây các công ty điện tử đa quốc gia đang tăng sự quan tâm đầu tư và mở rộng sản xuất.

Đáp ứng chuẩn mực quốc tế: Thách thức của doanh nghiệp Việt

Các phân tích trong đó cho rằng đây là yếu tố cơ hội giúp tăng vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng các sản phẩm điện tử dân dụng.

​Xét về các điều kiện cam kết, sau khi gia nhập WTO, thuế quan đối với các sản phẩm điện tử được thực hiện khá nhanh. Trần thuế nhập khẩu với tất cả sản phẩm điện tử giảm về mức 0% trong (vòng 3 năm-5 năm hoặc tối đa 7 năm).

Việc thực thi cam kết cắt giảm thuế quan trong các FTA khu vực từ 2006 cũng tác động đáng kể đến ngành điện tử ở Việt Nam khi hầu hết các dòng thuế đều được cắt giảm về 0%.

Liên quan đến các cam kết đầu tư, trong khuôn khổ WTO và những thay đổi gần đây cho thấy, các nhà đầu tư nước ngoài được trao nhiều quyền/cơ hội trong việc nắm giữ cổ phẩm trong các doanh nghiệp nội địa.

Bên cạnh đó, Hiệp định Thương mại tự do xuyên Thái Bình Dương (TPP) đang đàm phán hướng tới phạm vi rộng hơn, trong đó nhấn mạnh những quy định liên quan đến đầu tư nước ngoài và bảo vệ nhà đầu tư. Đặc biệt, Việt Nam khó có thể giảm những ưu đãi đã cấp cho các doanh nghiệp điện tử nước ngoài (cao hơn so với doanh nghiệp trong nước) nếu có các cam kết chặt chẽ hơn về bảo hộ, xử lý tranh chấp giữa nhà đầu tư và Chính phủ.

Trước bối cảnh đó, ​chuyên gia Nguyễn Anh Dương ​thuộc Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương cho rằng, quá trình hội nhập quốc tế đã tác động đáng kể đến không gian chính sách đối với ngành điện tử, như thu hẹp không gian chính sách thuế quan, giảm mức độ và khả năng sử dụng các biện pháp phi thuế quan, hạn chế hỗ trợ tín dụng đối với các doanh nghiệp trong nước và giảm các biện pháp hỗ trợ liên quan đến đầu tư cho các doanh nghiệp trong nước.

“Tuy vậy, Chính phủ vẫn còn dư địa để thực hiện những biện pháp hỗ trợ ngành này, bao gồm hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, đào tạo và tập huấn cho lao động, nghiên cứu và triển khai, xúc tiến thương mại và phát triển thị trường, bởi những biện pháp thuần túy thương mại để hạn chế các sản phẩm điện tử thâm nhập thị trường hầu như không còn nhiều dư địa,” ông Dương đề xuất.

Hàng rào phi thuế quan... không dễ

Chiến lược và quy hoạch tổng thể phát triển công nghiệp đến 2025 và tầm nhìn đến 2035 được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định 879, đã đặt nền tảng phát triển cho ngành công nghiệp chế biến, trong đó có chế biến thực phẩm.

Nhưng bối cảnh hội nhập quốc tế hiện cũng cho thấy nhiều vấn đề đối với ngành chế biến thực phẩm. Cụ thể​: Mức thuế nhập khẩu sẽ bị cắt giảm dần, các quy tắc xuất xứ ngày càng phức tạp hơn, như vậy việc áp dụng quy tắc xuất xứ trong nước khó có thể giúp hạn chế cạnh tranh với các sản phẩm nước ngoài.

Thêm vào đó, việc tuân thủ các quy định về sở hữu trí tuệ cũng không dễ dàng, trong khi ngành chế biến thực phẩm của Việt Nam thường đi chậm hơn trong việc đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ như nhãn hiệu sáng chế, nhãn hiệu tập thể và chỉ dẫn địa lý…

Bên cạnh đó, tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia của Việt Nam đối với ngành chế biến thực phẩm thấp hơn so với các nước phát triển nên khi áp dụng tiêu chuẩn kỹ thuật cao hơn sẽ mang lại thách thức cho doanh nghiệp nội địa (quy tắc Đối xử quốc gia trong WTO và các hiệp định thương mại tự do khác).

Ông Nguyễn Tiến Dũng , Phó giám đốc, Economica Vietnam nhấn mạnh, các cam kết từ Hiệp định TPP tới đây có các điều khoản liên quan đến sở hữu trí tuệ được mở rộng hơn nhiều so với WTO, do đó việc sử dụng hàng rào phi thuế quan sẽ bị hạn chế bởi những quy định liên quan đến đảm bảo minh bạch.

Theo ông Dũng, những nỗ lực hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng hơn, song nếu thiếu quan tâm đúng mức đến thực trạng phát triển và mong muốn của doanh nghiệp trong nước, có thể ảnh hưởng bất lợi tới sự phát triển sản xuất.

“Do đó, Việt Nam cần một lộ trình phù hợp và đủ dài với quyết định tiếp cận đối với các FTA và BIT, để có thể đảm bảo khả năng đó có thể thành hiện thực hóa. Chính phủ cần duy trì không gian chính sách bằng khả năng sử dụng nhiều công cụ hỗ trợ khác nhau, đóng vai trò quan trọng trong quá trình kiến tạo môi trường phát triển thuận lợi, phù hợp và nhất quán cho các doanh nghiệp sản xuất chế biến ở Việt Nam,” ông Dũng kiến nghị./.

Theo TTXVN
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Tin mới nhất

Chiến sự Israel – Hamas ngày 28/3/2024: Israel tuyên bố không bị cô lập; thủ lĩnh của Hamas thiệt mạng

Chiến sự Israel – Hamas ngày 28/3/2024: Israel tuyên bố không bị cô lập; thủ lĩnh của Hamas thiệt mạng

Chiến sự Israel – Hamas ngày 28/3/2024: Israel tuyên bố không bị cô lập; thủ lĩnh của Hamas đã thiệt mạng trong một đợt không kích của IDF đầu tháng 3/2024.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 28/3/2024: Berdychi trên bờ sụp đổ; vùng đệm tại Ukraine rộng 300km?

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 28/3/2024: Berdychi trên bờ sụp đổ; vùng đệm tại Ukraine rộng 300km?

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 28/3/2024: Berdychi trên bờ sụp đổ; vùng đệm tại Ukraine rộng 300km? Điều này phụ thuộc vào các loại vũ khí tấn công của AFU.
WTO dự báo thuế thương mại điện tử sẽ có hiệu lực từ năm 2026

WTO dự báo thuế thương mại điện tử sẽ có hiệu lực từ năm 2026

Ngày 27/3, WTO dự đoán thuế hải quan đối với các sản phẩm kỹ thuật số như phim trực tuyến và tải phần mềm sẽ đánh vào người tiêu dùng và DN vào năm 2026.
Tân Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) là ai?

Tân Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) là ai?

Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) vừa công bố tân Chủ tịch là ông Dominik Meichle, Giám đốc điều hành của Bosch Việt Nam.
Chiến sự Nga-Ukraine ngày 28/3/2024: NATO chưa sẵn sàng điều quân tới Ukraine; Nga nói về khả năng huy động thêm quân

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 28/3/2024: NATO chưa sẵn sàng điều quân tới Ukraine; Nga nói về khả năng huy động thêm quân

Thông tin chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 28/3/2024: NATO chưa sẵn sàng điều quân tới Ukraine; Nga nói về khả năng huy động thêm quân.

Tin cùng chuyên mục

Boeing gặp khó khi tìm người kế nhiệm xử lý chuỗi khủng hoảng

Boeing gặp khó khi tìm người kế nhiệm xử lý chuỗi khủng hoảng

CEO Dave Calhoun quyết định rời đi khi Boeing lún sâu vào khủng hoảng. Điều này gây sức ép cho Hội đồng quản trị phải tìm người kế nhiệm đưa công ty vượt khó.
Thúc đẩy hợp tác các lĩnh vực tiềm năng giữa Việt Nam và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc)

Thúc đẩy hợp tác các lĩnh vực tiềm năng giữa Việt Nam và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc)

Việt Nam và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) tăng cường đẩy mạnh hợp tác trong các lĩnh vực tiềm năng như: Văn hóa - du lịch, kinh tế thương mại, hợp tác đầu tư...
Với nhiều lợi thế, xuất khẩu gạo Việt sang Philippines sẽ tiếp tục khởi sắc

Với nhiều lợi thế, xuất khẩu gạo Việt sang Philippines sẽ tiếp tục khởi sắc

Tại thị trường Philippines, gạo Việt Nam có nhiều lợi thế, song các doanh nghiệp phải bám sát thị trường, tổ chức kinh doanh hiệu quả, bền vững.
Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam – Nhật Bản trong kỷ nguyên mới

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam – Nhật Bản trong kỷ nguyên mới

Bộ KH&ĐT phối hợp cùng Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam và các cơ quan liên quan khởi động Sáng kiến chung Việt Nam-Nhật Bản trong kỷ nguyên mới.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 27/3/2024: Chiến trường Ukraine khốc liệt, lính đánh thuê bỏ chạy

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 27/3/2024: Chiến trường Ukraine khốc liệt, lính đánh thuê bỏ chạy

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 27/3/2024: Chiến trường Ukraine khốc liệt, lính đánh thuê nước ngoài bỏ chạy do chịu nhiều tổn thất và nguy cơ ở tiền tuyến.
Khủng hoảng Biển Đỏ: Nhiều châu lục phải đối mặt với sự gián đoạn

Khủng hoảng Biển Đỏ: Nhiều châu lục phải đối mặt với sự gián đoạn

Cuộc khủng hoảng vận tải Biển Đỏ đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng và thương mại toàn cầu, đặc biệt ảnh hưởng đến các tuyến đường qua Kênh đào Suez.
Tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp nước ngoài đến đầu tư

Tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp nước ngoài đến đầu tư

Tại Hoa Kỳ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nhấn mạnh, Việt Nam sẽ tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp nước ngoài tới đầu tư.
Ngành vận tải biển toàn cầu đối mặt với vấn đề nan giải về nhiên liệu

Ngành vận tải biển toàn cầu đối mặt với vấn đề nan giải về nhiên liệu

Vận tải biển chiếm khoảng 90% thương mại thế giới và chịu trách nhiệm cho gần 3% lượng khí thải carbon dioxide trên thế giới.
Chiến sự Nga-Ukraine ngày 27/3/2024: Nga phá vỡ phòng tuyến của Ukraine ở Verbove, tập kích dồn dập ở 114 khu vực

Chiến sự Nga-Ukraine ngày 27/3/2024: Nga phá vỡ phòng tuyến của Ukraine ở Verbove, tập kích dồn dập ở 114 khu vực

Thông tin chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 27/3/2024: Nga phá vỡ phòng tuyến của Ukraine ở Verbove, tập kích dồn dập ở 114 khu vực.
Infographics: Phát triển quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Canada

Infographics: Phát triển quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Canada

Quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam - Canada không ngừng được phát triển, củng cố trên nhiều lĩnh vực thông qua những cơ chế, chính sách của Chính phủ hai nước.
Philippines giảm lượng gạo nhập khẩu do nguồn cung nội địa tăng

Philippines giảm lượng gạo nhập khẩu do nguồn cung nội địa tăng

Thương vụ Việt Nam tại Philippines cho biết, nước này có khả năng sẽ giảm lượng gạo nhập khẩu từ các nước do nguồn cung nội địa tăng.
Chiến sự Israel – Hamas ngày 26/3/2024: Liên hợp quốc mong muốn có lệnh ngừng bắn chính thức tại Dải Gaza

Chiến sự Israel – Hamas ngày 26/3/2024: Liên hợp quốc mong muốn có lệnh ngừng bắn chính thức tại Dải Gaza

Chiến sự Israel- Hamas ngày 26/3/2024: Liên hợp quốc mong muốn có lệnh ngừng bắn chính thức tại Dải Gaza sau khi Hội đồng Bảo an thông qua nghị quyết liên quan.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 26/3/2024: Ukraine tháo chạy khỏi Bogdanovka, tuyến phòng thủ sau Avdeevka vỡ nát

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 26/3/2024: Ukraine tháo chạy khỏi Bogdanovka, tuyến phòng thủ sau Avdeevka vỡ nát

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 26/3/2024: Ukraine tháo chạy khỏi Bogdanovka, tuyến phòng thủ sau Avdeevka vỡ nát khi Quân đội Nga tiến vào phía Bắc Berdychi.
Khủng hoảng Biển Đỏ tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu như thế nào?

Khủng hoảng Biển Đỏ tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu như thế nào?

Kênh đào Suez - Biển Đỏ là tuyến đường vận chuyển quan trọng kết nối châu Á và châu Âu với gần 14% lượng thương mại đường biển của thế giới đi qua.
Infographics: Nhiều kỳ vọng trong hợp tác thương mại Việt Nam và Phần Lan

Infographics: Nhiều kỳ vọng trong hợp tác thương mại Việt Nam và Phần Lan

Những năm qua, hợp tác thương mại giữa Việt Nam và Phần Lan có những bước tăng trưởng ấn tượng, trong bối cảnh Hiệp định EVFTA đi vào hiệu lực.
Nga bắt thêm nghi phạm, kêu gọi cộng đồng quốc tế đoàn kết chống chủ nghĩa khủng bố

Nga bắt thêm nghi phạm, kêu gọi cộng đồng quốc tế đoàn kết chống chủ nghĩa khủng bố

Tòa án quận Basmanny của Moscow đã phê chuẩn lệnh bắt giữ thêm 3 nghi phạm được cho là có liên quan đến vụ tấn công khủng bố ở nhà hát Crocus City Hall.
Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay 26/3/2024: Nga chọc thủng phòng tuyến của Ukraine ở Zaporizhia; Kiev gặp khó khăn về năng lượng

Chiến sự Nga-Ukraine hôm nay 26/3/2024: Nga chọc thủng phòng tuyến của Ukraine ở Zaporizhia; Kiev gặp khó khăn về năng lượng

Thông tin chiến sự Nga-Ukraine hôm nay ngày 26/3/2024: Nga chọc thủng phòng tuyến của Ukraine ở Zaporizhia; Kiev gặp khó khăn về năng lượng.
Mở rộng không gian hợp tác, đưa quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ ngày càng hiệu quả, thực chất, ổn định

Mở rộng không gian hợp tác, đưa quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ ngày càng hiệu quả, thực chất, ổn định

Việt Nam sẽ tiếp tục cùng Hoa Kỳ triển khai quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện ngày càng hiệu quả, thực chất, ổn định, đồng thời mở rộng không gian hợp tác.
Tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa Việt Nam - Canada thông qua CPTPP

Tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa Việt Nam - Canada thông qua CPTPP

"Diễn đàn kinh doanh: Tăng cường quan hệ kinh tế Việt Nam-Canada trong khuôn khổ CPTPP" sẽ tạo những kết quả tích cực cho quan hệ hợp tác giữa hai nước.
Tạo điều kiện cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam - Áo tiếp cận thị trường của nhau

Tạo điều kiện cho hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam - Áo tiếp cận thị trường của nhau

Việt Nam - Áo tiếp tục phối hợp chặt chẽ, tận dụng hiệu quả cơ hội từ EVFTA, tạo điều kiện cho hàng hóa xuất khẩu hai bên tiếp cận thị trường của nhau.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động