Điều kiện kinh doanh vận tải đang “trói” doanh nghiệp

Không ít DN phàn nàn về điều kiện đẻ ra “giấy phép con” trong kinh doanh vận tải

Theo Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), kinh doanh vận tải là một trong những lĩnh vực ghi nhận nhiều phản ánh nhất từ phía các DN về những bất hợp lý áp dụng các điều kiện kinh doanh. Theo đó, một số quy định còn có xu hướng can thiệp sâu vào quyền tự quyết của DN.

Tại cuộc tọa đàm về điều kiện kinh doanh do VCCI và Ngân hàng Thế giới (WB) tổ chức đầu tháng 6/2017, bà Nguyễn Thị Diệu Hồng - chuyên gia Ban Pháp chế VCCI - cho biết, trong số 243 ngành nghề kinh doanh có điều kiện hiện nay, có 29 ngành nghề thuộc lĩnh vực giao thông vận tải. Trong đó, điều kiện về kinh doanh vận tải bằng xe ôtô yêu cầu DN kinh doanh taxi, vận tải theo hợp đồng phải đạt số lượng xe tối thiểu trong phương án kinh doanh được Sở Giao thông vận tải phê duyệt mới được hoạt động (Nghị định 86/2014/NĐ - CP về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải). Quy định này làm cho các DN nhỏ dễ bị loại bỏ, các DN lớn có thêm điều kiện chiếm lĩnh thị trường, khách hàng giảm mất cơ hội lựa chọn dịch vụ do số nhà cung cấp dịch vụ có thể bị ít đi. Hơn nữa, không có cơ sở nào khẳng định DN có nhiều phương tiện hơn thì sẽ cung cấp dịch vụ tốt hơn, an toàn hơn DN có ít phương tiện khi hoạt động kinh doanh và tham gia giao thông.

Nghị định 86/2014/NĐ - CP quy định phương tiện cùng là ôtô nhưng niên hạn tham gia giao thông ở đô thị đặc biệt là 8 năm, ở địa phương khác lại là 12 năm. Nhiều DN vận tải cho rằng, đây là điều bất hợp lý, không bảo đảm công bằng giữa các chủ thể trong cùng một điều kiện kinh doanh. Bởi lẽ, không có quy định nào hạn chế việc di chuyển các phương tiện giao thông giữa địa phương đến đô thị đặc biệt và ngược lại. Giả sử DN đăng ký phương tiện ở địa phương khác rồi đưa đến đô thị đặc biệt để lưu thông hoặc ngược lại, điều này có vi phạm pháp luật không cũng chưa có quy định.

Theo Hiệp hội Vận tải TP. Hồ Chí Minh, quy định hiện hành muốn kinh doanh vận tải phải có đủ diện tích đất làm bãi đỗ xe là thiếu thực tế, dẫn đến DN tìm cách “lách” luật. Để hoạt động, có DN đã làm các hợp đồng “ma” thuê bãi đỗ xe cho đủ điều kiện được kinh doanh.

Ngoài ra, điều kiện đẻ ra “giấy phép con” trong kinh doanh vận tải cũng khiến DN phàn nàn. Chẳng hạn như thủ tục đăng ký cấp phù hiệu cho phương tiện, DN kinh doanh vận tải biển, theo quy định, DN phải có bộ phận pháp chế để giải quyết các tranh chấp, kiện tụng. Điều này là không cần thiết, làm mất thời gian, gây lãng phí và có thể làm mất cơ hội kinh doanh của DN.

Kinh doanh trong một số lĩnh vực đặc thù, trong đó có kinh doanh vận tải, phải đáp ứng một số điều kiện là cần thiết. Tuy nhiên, khi đặt ra các điều kiện kinh doanh, ngoài bảo đảm trở thành công cụ quản lý hiệu quả thì cơ quan quản lý cần phải tạo ra môi trường kinh doanh lành mạnh, thuận lợi, hỗ trợ và khuyến khích mọi DN phát triển, không thể trở thành công cụ để bảo hộ sự độc quyền hay vì lợi ích của một nhóm.