Tại Hội nghị giao ban trực tuyến về công tác đối ngoại địa phương 2014 vừa được Bộ Ngoại giao tổ chức, ông Phùng Thế Long, Cục trưởng Cục Ngoại vụ (Bộ Ngoại giao) cho biết, năm 2014 được đánh giá là một năm thành công trong công tác đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta. Công tác đối ngoại đã góp phần tranh thủ nguồn lực bên ngoài để phát triển đất nước, đưa quan hệ giữa Việt Nam với các đối tác đi vào chiều sâu và ngày càng hiệu quả hơn, trong đó cũng phải kể đến những đóng góp quan trọng của đối ngoại địa phương.
Năm 2014, các hoạt động hợp tác quốc tế cấp địa phương tiếp tục được các tỉnh, thành phố quan tâm thúc đẩy. Đã có 53 thỏa thuận hợp tác mới được ký kết, trải rộng trên khắp các khu vực châu Á (29 cặp), châu Âu (15 cặp), Trung Đông – Bắc Phi (04 cặp), châu Úc (03 cặp), châu Mỹ (02 cặp).
Bên cạnh các thỏa thuận cấp địa phương, các tỉnh, thành phố đã ký kết 150 Bản ghi nhớ hợp tác với các doanh nghiệp, tổ chức nước ngoài nhằm tranh thủ nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương. Nội dung hợp tác được mở rộng toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế xã hội, y tế giáo dục, môi trường sinh thái, phát triển nông nghiệp và hạ tầng nông thôn, vận động vốn đầu tư và viện trợ. Nhiều địa phương như Hải Phòng, TP. Hồ Chí Minh đi đầu về số lượng hợp tác ký kết, đa dạng hóa đối tác, bước đầu khai thác tiềm năng thế mạnh địa phương trong hợp tác quốc tế. Một số địa phương khác như Cần Thơ, Bến Tre đã khai thác tốt cơ chế hợp tác phi tập trung với các địa phương của Pháp, nhất là trong các lĩnh vực xử lý rác thải, quản lý nguồn nước, nâng cao chất lượng môi trường sống tại địa phương.
Về kinh tế đối ngoại, các địa phương đã đẩy mạnh công tác ngoại giao kinh tế thông qua các biện pháp hữu hiệu như: cải thiện môi trường đầu tư thông thoáng, chủ động thiết lập đường dây nóng hoặc tổ công tác để kịp thời tháo gỡ vướng mắc, tạo môi trường ổn định cho hợp tác kinh doanh; chủ động thúc đẩy nhiều hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư. Xuất khẩu của Việt Nam trong năm vừa qua đạt trên 150 tỷ USD, tổng vốn ODA và vốn vay ưu đãi đạt trên 4 tỷ USD, tổng giá trị FDI tại các địa phương đạt trên 30 tỷ USD…
Đại diện Sở Ngoại vụ của tỉnh Quảng Ninh cho biết, trong năm 2014, tỉnh đã tổ chức đón tiếp 68 đoàn khách quốc tế với trên 850 người đến thăm và làm việc tại tỉnh; duy trì tích cực, hiệu quả và ký kết nhiều thỏa thuận hợp tác đầu tư, hợp tác quốc tế với địa phương các nước, các đối tác nước ngoài. Quảng Ninh cũng đã tổ chức thành công nhiều hội thảo, hội nghị quốc tế; tổ chức nhiều hoạt động xúc tiến đầu tư, thương mại ngoài nước. Thu hút FDI trên địa bàn tỉnh đạt kết quả cao với 100 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 5,3 tỷ USD; kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tăng 7,7% so với năm ngoài…
Quảng Nam cũng là địa phương rất tích cực trong công tác đối ngoại, đặc biệt là trong lĩnh vực hội nhập kinh tế. Tính đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 104 dự án FDI với tổng số vốn đầu tư là 5 tỷ USD, tạo công ăn việc làm cho 20.000 lao động và nộp ngân sách hơn 600 tỷ đồng. Bên cạnh đó, tỉnh cũng thu hút được 3,6 triệu lượt khách du lịch, trong đó có 1,7 triệu lượt khách quốc tế. Trong năm vừa qua, tỉnh Quảng Nam đã tổ chức 10 sự kiện xúc tiến thương mại, tại một số thị trường trọng điểm như Hoa Kỳ, Lào, Hồng Kông, …
Triển khai phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới, ông Phùng Thế Long cho biết: Dự kiến trong 5 năm tới, Việt Nam sẽ có 15 FTA với 53 đối tác, trong đó bao gồm 8 FTA với 17 đối tác hiện nay đã ký. Nếu tính cả các diễn đàn đa phương, ta sẽ có cả những cam kết gia nhập WTO, cam kết trong xây dựng Cộng đồng ASEAN 2015 và các Mục tiêu Bô-go trong khuôn khổ APEC. Đặc biệt, với việc hình thành Cộng đồng ASEAN cuối năm 2015, các thuế quan đối với hầu hết các mặt hàng được dỡ bỏ, các lĩnh vực dịch vụ, đầu tư, vốn, lao động sẽ được tự do hóa. Điều này sẽ mở ra cơ hội thị trường lớn, song cũng sẽ đặt ra thách thức lớn đối với doanh nghiệp của ta tại chính thị trường trong nước, nhất là áp lực cạnh tranh đối với lực lượng lao động có tay nghề.
Vì vậy, thời gian này chính là khoảng lặng để ta chuẩn bị nội lực, xây dựng các chính sách và biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp của địa phương mình nâng cao năng lực cạnh tranh, thích ứng với mức liên kết kinh tế ngày càng cao - ông Long nhấn mạnh.